Odsłuchaj ten artykuł
Fot. Agnieszka Kulikowska-Wielgus
Szwajcaria wprowadza nowy system dla transportu towarowego. Uruchomienie na dniach
“Passar 1.0” to nowy szwajcarski system Federalnego Urzędu Ceł i Bezpieczeństwa Granic (BAZG) dla transportu towarowego. Posłuży do cyfrowej obsługi procedur celnych.
„Passar” będzie uruchamiany w kilku etapach począwszy od 1 czerwca 2023 r. i stopniowo zastąpi dotychczasowe aplikacje NCTS (skrót od New Computerised Transit System – system informatyczny obsługujący wspólnotową procedurę tranzytu na terenie Unii Europejskiej) oraz e-dec cargo (służącej do zgłoszeń celnych). Do końca 2026 roku wszystkie procesy związane z tranzytem, eksportem, importem, specjalnymi odprawami celnymi i pobieraniem innych podatków zostaną w Szwajcarii uproszczone, zharmonizowane i w pełni zdigitalizowane.
Passar 1.0 to pierwsza wersja (Release 1.0) nowego systemu, która będzie służyć do obsługi tranzytu i eksportu. Passar wdraża nowy format raportowania tranzytu UE (NCTS Phase 5) i wprowadza kompleksową modernizację technologiczną w porównaniu z istniejącymi systemami frachtowymi NCTS i e-dec. Korzystać z niego muszą zatem firmy spedycyjne i transportowe, autoryzowani odbiorcy (ZE) i autoryzowani nadawcy (ZV) oraz szwajcarscy eksporterzy. Passar 1.0 nie obejmie na razie firm, które tylko importują towary do Szwajcarii. Ci importerzy mogą nadal korzystać z aplikacji e-dec Import i e-dec Web do połowy 2025 r.
Co się zmieni, a co nie?
Najważniejsza zmiana dotyczy procesu transportu. Zgłoszenia towarów tranzytowych i wywozowych są powiązane w Passar ze zgłoszeniem przewozowym zawierającym informacje o środkach transportu mającego przekroczyć granicę – wyjaśnia Federalny Urząd Ceł i Bezpieczeństwa Granic. To powiązanie jest warunkiem wstępnym automatycznej aktywacji zgłoszeń towarów na granicy. Do automatycznej aktywacji w transporcie drogowym towarów potrzebna jest aplikacja Activ. Deklaracja transportowa jest nadal opcjonalna w Passar 1.0, ale jest zalecana w celu przyspieszenia formalności na granicy szwajcarskiej.
Jednocześnie Passar 1.0 wprowadza zasadę samoobsługi. Klienci samodzielnie rejestrują i zarządzają swoimi danymi. Wymaga to jednorazowej rejestracji w federalnym e-portalu (zastępuje poprzednią rejestrację w celnej administracji klienta ZKV). Klucze cyfrowe (tokeny) służą do wymiany danych poprzez techniczny interfejs B2B (API), zastępując dotychczasowe certyfikaty – tłumaczy BAZG.
Ponadto dokumenty towarzyszące – wymagane do zgłoszeń tranzytowych i wywozowych – będzie można przesyłać bezpośrednio w Passar. Decyzje dotyczące oceny z Passar są udostępniane wyłącznie w formie elektronicznej i można je pobrać w Chartera Output (automatycznie przez interfejs B2B lub przez ePortal). Pozostałe procesy na razie pozostaną bez zmian.