Odsłuchaj ten artykuł
Co ma wspólnego dieta pudełkowa z logistyką?
W ostatnich latach można zaobserwować intensywny rozwój w branży gastronomicznej, który zapoczątkował nowe trendy w Polsce i na świecie. Należą do nich przede wszystkim usługi cateringowe, czyli posiłki dostarczane bezpośrednio do klienta. Do wzrostu popularności dowozu jedzenia na dowóz przyczyniła się rosnąca świadomość konsumentów, związana z ideą “wiem co jem”, chęć utrzymania prawidłowej masy ciała lub wsparcia żywieniowego programów treningowych, jak również globalna pandemia koronawirusa.
Głównym bodźcem zmian na rynku gastronomicznym jest konsument, a dokładniej jego zachowanie, potrzeby i preferencje. Mają one bezpośredni wpływ na kierunek, którym dziś podąża branża gastronomiczna. Aktualnie na szczególną uwagę zasługuje rozwój usług cateringowych, których odbiorcami są zarówno klienci indywidualni, jak i instytucje. Kluczem do sukcesu firmy oferującej catering jest sprawna realizacja dostaw, która wiąże się z planowaniem najkorzystniejszych tras.
Czym jest catering dietetyczny?
Catering dietetyczny pojawił się w naszym kraju już dobrych parę lat temu. Początkowo był usługą skierowaną przede wszystkim do osób zamożnych, które chciały schudnąć albo borykały się z problemami zdrowotnymi (np. nadciśnieniem, chorobamiy przewlekłymie, cukrzycąa), wymagającymi specjalnego sposobu żywienia. Dieta i plan posiłków były układane przez dietetyka dla każdego klienta indywidualnie, stąd wynikała jej wysoka cena. Obecnie catering dietetyczny, czyli tzw. dieta pudełkowa, stały się powszechną usługą, z której korzystają głównie osoby zapracowane, niemające czasu lub cierpliwości do samodzielnego przygotowywania posiłków.
Według danych serwisu Cateromarket.pl, platformy do zamawiania diet pudełkowych, obecnie w Polsce funkcjonuje już ponad 500 firm obsługujących ponad 4700 miejscowości. Najwięcej firm oferujących catering dietetyczny mieści się w Warszawie, Krakowie i Poznaniu, a szacowana wartość tego rynku wynosi między 800 mln a 1 mld zł. Największa firma w branży oferuje dostawy posiłków do 400 miejscowości w kraju, obsługując codziennie 7 tys. odbiorców.
Posiłki cateringowe coraz częściej pojawiają się w klubach fitness, a także w specjalnych maszynach vendingowych. Jest to segment, który będzie wzrastał w kolejnych latach, poprzez ustawianie automatów w biurowcach, na stacjach kolejowych, stacjach metra, w pobliżu centrów handlowych czy na osiedlach. Catering dietetyczny ma ogromne szanse stać się modelem gastronomii przyszłości.
Jedzenie na dowóz – wyzwania dla logistyki
Codzienne trasy dostawców cateringu szacuje się na ok. 100-300 kilometrów. Charakteryzują się dużą zmiennością, głównie ze względu na duże grono przybywających klientów, a także rezygnujących po określonym czasie, np. cyklu 4- tygodniowej diety. Ogromny wpływ na opłacalność biznesową cateringów mają więc koszty dostaw do finalnych odbiorców. Do szybkich sprawnych dowozów jedzenia nie wystarczy ręcznie przygotowany harmonogram i korzystanie z nawigacji, którą oferują popularne mapy Google. Na trasie trzeba uwzględnić jeszcze korki, objazdy, a także pracę na “‘obcym”’ rejonie, np. w zastępstwie kolegi. Do tego dochodzi jeszcze jeden problem, z którego kierowcy często nie zdają sobie sprawy, a mianowicie niewłaściwa kolejność odwiedzanych punktów na trasie w sekwencji wynikającej z przyzwyczajenia. Często opłaca się po prostu pominąć jeden lub dwa z nich i odwiedzić je na samym końcu. Skuteczne opracowanie trasy dostaw umożliwiają zaawansowane algorytmy, które posiadają programy do optymalizacji tras.
Na ratunek przychodzi VRP
Jedną z możliwości, która umożliwia skuteczne planowanie tras dostaw jest wykorzystanie komputerowych algorytmów VRP – Vehicle Routing Problem. Ich zadaniem jest przygotowanie optymalnego zestawu tras dla floty pojazdów, uwzględniając następujące parametry:
- rodzaj floty,
- liczba punktów odbioru,
- okna czasowe,
- warunki drogowe,
- czas postoju,
- czas doręczenia wraz z czasem parkowania.
Dedykowane aplikacje do optymalizacji tras są dobrym rozwiązaniem dla firm realizujących cateringi na dużą skalę, kiedy liczy się czas dowozu (posiłki, które trafiają do klienta powinny być świeże i ciepłe), a także maksymalne wykorzystanie dostępnych pojazdów i redukcja pustych kilometrów. Sprawdzą się także w firmach zajmujących się produkcją i dystrybucją towarów, firmach kurierskich czy usługowych.
Po co optymalizować trasy dostaw?
Profesjonalne planery tras mogą – na podstawie wprowadzonych danych – wygenerować optymalne trasy przejazdu do wielu, w tym kilku tysięcy, punktów odbioru. Zaawansowane obliczenia uwzględniają szereg istotnych czynników, w tym m.in: rodzaj pojazdu (np. chłodnia), wymiary towarów, odległość pomiędzy punktami odbioru czy czas pracy kierowców. Co ważne, większość z nich umożliwia integrację funkcji do optymalizacji tras z zewnętrznymi systemami informatycznymi (np. CRM), dzięki której podczas planowania dostaw można określić:
- czas obsługi w oknie czasowym,
- dopuszczalne rozszerzenia dowolnego okna czasowego,
- maksymalny czas pracy pojedynczego kierowcy,
- maksymalną ilość odwiedzanych miejsc przez jedno auto,
- ograniczenia ładunkowe,
- ewentualne pominięcie lokalizacji,
- powrót poszczególnych aut do bazy.
Mapy Google nie wystarczą
Firmy realizujące dostawy cateringu często korzystają z Google Maps, jednak w przypadku zróżnicowanych tras zazwyczaj są one niewystarczające. Aplikacje do optymalizacji tras korzystają z zaawansowanych algorytmów, poszukują najkrótszych odcinków pomiędzy poszczególnymi punktami i na tej podstawie proponują optymalną kolejność odwiedzania każdego z nich. Pozwalają wyznaczyć trasy dla wielu samochodów, ze zróżnicowanym rodzajem zamówień, a także dodać do nich uwagi dla kierowców, jak np. numer kontaktowy odbiorcy czy miejsce dostawy. Dane do planowania tras mogą być pobrane np. z Excela lub innego arkusza kalkulacyjnego, dzięki czemu nie trzeba wprowadzać ich ręcznie i można oszczędzać czas pracy. Takich funkcjonalności nie znajdziemy w popularnej nawigacji.
Co zyskują planiści i logistycy?
Optymalizatory tras eliminują ręczne planowanie dostaw oraz automatyzują pracę planistów i logistyków. Mogą zaoszczędzić sporo czasu na codzienne obowiązki i zagwarantowaćyskują pewne wyniki optymalizacji. Dodatkowo logistycy mają możliwość korzystania z zaawansowanych narzędzi, które oferują dostawy aplikacji, jak np. symulowanie potencjalnych tras czy scenariuszy optymalizacji. Finalnie na zredukowaniu długości i czasu przejazdu oraz kosztów paliwa zyskuje finansowo cała firma cateringowa.
Co nas czeka w przyszłości?
Prognozy rozwoju cateringów dietetycznych, jak i całego sektora jedzenia na dowóz zapowiadają się optymistyczne. Szczególnie, że w ostatnich latach mocno zmieniło się podejście Polaków do diety i sposobów żywienia. Świeże, hermetycznie zapakowane posiłki dostarczane pod nasze drzwi, mogą okazać się produktem przyszłości. Z kolei dla firm zajmujących się dostawami posiłków to rynek o wysokim tempie wzrostu konkurencji. Zyskanie przewagi poprzez szybkie i terminowe dostawy, będzie miało wpływ na zdobycie i utrzymanie nowych klientów.
autor: Małgorzata Towarnicka Marketing Manager, FireTMS