Przesłanki uprawniające do cofnięcia licencji transportowej zostały określone w ustawie z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym.
Cofnięcie licencji. Kiedy uprawniony organ może to zrobić?
Wśród przesłanek zobowiązujących właściwy organ do cofnięcia licencji ustawa w art. 15 ust. 1 pkt 2 wskazuje ponadto sytuacje, w których posiadacz licencji:
- nie spełnia wymagań uprawniających do wykonywania działalności w zakresie transportu drogowego,
- rażąco naruszył warunki określone w licencji lub inne warunki wykonywania działalności objętej licencją określone przepisami prawa,
- odstąpił licencję lub wypis z licencji osobie trzeciej,
- zaprzestał wykonywania działalności gospodarczej objętej licencją i nie wykonuje na skutek okoliczności zależnych od niego transportu drogowego co najmniej przez 6 miesięcy – chyba że zawiadomił organ, który udzielił licencji o jej zawieszeniu w trybie przewidzianym w ustawie,
- rażąco narusza przepisy dotyczące czasu pracy kierowców lub kwalifikacji kierowców.
Cofnięcie licencji w powyższych przypadkach, z wyjątkiem sytuacji, w której posiadacz licencji odstąpił ją lub wypis osobie trzeciej, poprzedza się pisemnym ostrzeżeniem przedsiębiorcy, że w przypadku ponownego stwierdzenia naruszenia tych przepisów wszczęte zostanie postępowanie w sprawie cofnięcia licencji.
Przepisu tego nie stosuje się jednak, gdy posiadacz licencji przestał spełniać wymagania, o których mowa w art. 5c ust. 1 pkt 1 lit. a, tj. on lub członkowie zarządu zostali skazani prawomocnym wyrokiem za określone przestępstwa karne skarbowe, lub przestępstwa umyślne.
Dokument zostaje cofnięty również wtedy, gdy posiadacz licencji na wykonywanie transportu drogowego w zakresie pośrednictwa przy przewozie osób wykonuje czynności takiego pośrednictwa na rzecz podmiotu nieposiadającego odpowiedniej licencji.
Kiedy licencja transportowa może zostać cofnięta?
Ustawa o transporcie drogowym w art. 15 ust. 3 wyszczególniła także inne przesłanki, które mogą prowadzić do cofnięcia licencji transportowej upoważniającej do podjęcia i wykonywania krajowego transportu drogowego w zakresie przewozu osób oraz pośrednictwa przy przewozie rzeczy i osób. Licencja ta może zostać cofnięta, gdy jej posiadacz:
- nie przedstawił w wyznaczonym terminie informacji i dokumentów, o których mowa w art. 8 ust. 2 i 3, art. 14 ust. 2 i art. 83,
- rażąco lub wielokrotnie narusza przepisy w zakresie dopuszczalnej masy, nacisków osi lub wymiarów pojazdu,
- zalega w regulowaniu stwierdzonych decyzją ostateczną lub prawomocnym orzeczeniem zobowiązań celnych, podatkowych lub innych zobowiązań na rzecz Skarbu Państwa z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej w zakresie transportu drogowego, lub zobowiązań wobec kontrahenta,
- samowolnie zmienia wskazania urządzeń pomiarowo-kontrolnych lub tachografów zainstalowanych w pojeździe (z wyłączeniem licencji na wykonywanie krajowego transportu drogowego w zakresie przewozów osób taksówką) bądź zmienia i usuwa dane zapisane w tachografie cyfrowym lub na karcie kierowcy i karcie przedsiębiorstwa.
Odmowa wydania licencji wspólnotowej
Zgodnie z treścią art. 7 rozporządzenia (WE) nr 1072/2009, jeżeli nie zostały spełnione warunki określone w art. 4 ust. 1 tego rozporządzenia, czyli przewoźnik:
- nie ma siedziby w państwie członkowskim UE, w którym ubiega się o licencję
- oraz nie jest uprawniony w państwie członkowskim siedziby do wykonywania międzynarodowego przewozu drogowego rzeczy zgodnie z przepisami wspólnotowymi i krajowymi przepisami tego państwa członkowskiego
– właściwe organy państwa członkowskiego siedziby przewoźnika odrzucają wniosek o wydanie lub odnowienie licencji wspólnotowej w formie uzasadnionej decyzji.
Cofnięcie licencji wspólnotowej następuje, gdy jej posiadacz przestał spełniać warunki określone w art. 4 ust. 1 lub podał nieprawidłowe informacje we wniosku o licencję wspólnotową.
Cofnięcie wypisów z licencji wspólnotowej
Procedura cofnięcia może zostać wszczęta także w odniesieniu do wypisów z licencji wspólnotowej, na co wskazuje art. 15a ustawy o transporcie drogowym. Taka sytuacja może mieć miejsce w przypadku wielokrotnego popełnienia poważnego naruszenia, o którym mowa w art. 6 ust. 1 lit. b rozporządzenia (WE) nr 1071/2009 w państwie członkowskim Unii Europejskiej. Poza samym cofnięciem wypisów uprawniony organ może także zawiesić wydawanie dodatkowych wypisów z licencji wspólnotowej.
Przy obliczaniu częstotliwości występowania wielokrotnych naruszeń bierze się pod uwagę czas, wagę naruszenia oraz średnią liczbę kierowców wykonujących operacje transportowe dla przedsiębiorcy, zgodnie ze wzorem obliczania zawartym w załączniku II do rozporządzenia Komisji (UE) 2016/403.
Procedura ta może zostać wszczęta, gdy zgodnie z powyższym załącznikiem zostaną stwierdzone trzy poważne naruszenia lub jedno bardzo poważne naruszenie w przeliczeniu na kierowcę na rok w danym przedsiębiorstwie.
Kiedy wygasa licencja transportowa?
Sytuacje, w których dochodzi do wygaszenia licencji transportowej, zostały wyszczególnione w art. 16 ust. 2 ustawy o transporcie drogowym. Jest to odpowiednio:
- upływ okresu, na który została udzielona,
- zrzeczenie się licencji,
- śmierć posiadacza licencji (w przypadku licencji na przewóz osób taksówką),
- likwidacja albo postanowienie o ogłoszeniu upadłości przedsiębiorcy, któremu została udzielona licencja (chyba że zachodzą okoliczności określone w art. 13 ust. 2),
- wygaśnięcie zezwolenia na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego (w przypadku licencji wspólnotowej).
Przedsiębiorca nie może zrzec się licencji transportowej w momencie wszczęcia postępowania o jej cofnięcie.
W razie cofnięcia licencji lub jej wygaśnięcia, przedsiębiorca ma obowiązek przechowywać i udostępniać osobom uprawnionym do kontroli dokumenty i inne nośniki informacji wymagane przepisami przez okres jednego roku, licząc od dnia, w którym przestał wykonywać transport drogowy.
