Zgłosiła się do nas firma z Bieszczad, prosząc o pomoc w wyjaśnieniu, dlaczego przewoźnik przenosi na nią koszt mandatu za nieprawidłowy nacisk na osie. Przedsiębiorstwo to sprzedało towar do Niemiec na warunkach EXW, co oznacza, że przeniosła prawo własności na towar oddając go do dyspozycji kupującemu na rampie swojego przedsiębiorstwa. Zakontraktowany przez kupującego przewoźnik podjechał i postawił się pod rampę do załadunku.
Załadunek towaru
Magazynierzy bieszczadzkiej firmy załadowali towar na samochód. Nikt nie dokonał kontroli rozmieszczenia towaru na osiach i prawidłowego zabezpieczenia towaru na czas transportu. Kontrola kierowcy, co do zabezpieczenia ładunku w transporcie, przebiegła pomyślnie.
Uwaga – co do zasady, kierowca nie ładuje towaru na środek transportu, w jego gestii jest tylko sprawdzenie zabezpieczenia i przewóz towaru z punktu A do punktu B, zgodnie z listem przewozowym (CMR).
Kontrola ITD i kara
Na autostradzie A4 transport zatrzymała Inspekcja Transportu Drogowego do kontroli. Sprawdzono nacisk na osie i okazało się, że jest niezgodny z przepisami. Powodem tych niezgodności było nieprawidłowe załadowanie towaru na środek transportu. ITD nałożyła na przewoźnika karę.
W Polsce wysokość kary za nieprawidłowy nacisk na osie jest uzależniona od kategorii drogi oraz rodzaju osi lub typu pojazdu. Za przeładowanie pojazdu grozi od 500 zł – gdy przekroczenie jest do 10 proc. – do 15 tys. zł, gdy przekroczenie jest o ponad 20 proc. Za wykonywanie przewozu w ruchu międzynarodowym pojazdem nienormatywnym bez wymaganego zezwolenia grozi kara 8 tys. zł.
Odpowiedzialność za załadunek
Warto pamiętać, że to nie przewoźnik jest odpowiedzialny za przeładowanie auta. Z ustawy prawo przewozowe wynika, iż jeżeli umowa lub przepis szczególny nie stanowią inaczej, czynności ładunkowe należą odpowiednio do obowiązków nadawcy lub odbiorcy. Wówczas obowiązkiem nadawcy, odbiorcy lub innego podmiotu wykonującego czynności ładunkowe, jest prawidłowe rozmieszczenie ładunku oraz sprawdzenie, czy pojazd nie jest przeciążony (art. 43 ustawy).
Jeżeli w postępowaniu odwoławczym, przewoźnik udowodni, że to inny podmiot – nadawca, załadowca lub spedytor – mieli wpływ na powstanie naruszenia obowiązków albo warunków przewozu lub godzili się na te naruszenia, to może on uwolnić się od odpowiedzialności przenosząc ją na inny podmiot gospodarczy.
Finał sprawy firmy z Bieszczad
Sprzedający zbywając towar na warunkach EXW chciał wyświadczyć przysługę nabywcy ładując towar na ciężarówkę. Przez brak wiedzy nie zdawali sobie sprawy z ryzyka i odpowiedzialności za załadunek na samochód przewoźnika. Wykonali tę czynność pracownicy nieprzeszkoleni w sprawach załadunku towaru. W toku sprawy przewoźnik przeniósł odpowiedzialność na sprzedającego i ubiegał się o zwrot kosztów mandatu nałożonego przez ITD oraz kosztów przeładunku towaru na środku transportu, którego to przeładunku w trakcie przewozu dokonał inny podmiot mający uprawnienia do załadunku towaru.
Incoterms to zbiór międzynarodowych reguł określających warunki sprzedaży towaru, które stosuje się na całym świecie. Reguły te dzielą koszty, ryzyko i odpowiedzialność pomiędzy nabywcę i sprzedawcę oraz odzwierciedlają prawa i obowiązki w transporcie. Incoterms powiązane są z Konwencją ONZ dotyczącą Kontraktów dla Międzynarodowej Sprzedaży Dóbr.
Jeśli nie znamy Iincoterms, nie wiemy co oznaczają, to bezwzględnie powinniśmy konsultować z ekspertem celnym lub z firmą doradztwa celnego wybór prawidłowych Incoterms dla danej transakcji sprzedaży i wykonywanych czynności w ramach umowy. Oczywiście takie konsultacje należy przeprowadzać przed zawarciem umowy, a nie po zdarzeniu, bowiem wtedy wszelkie czynności naprawcze są bardzo kosztowne dla przedsiębiorstwa.