Firma transportowa wykonała usługę na zlecenie spółki X. Wystawiła fakturę z miesięcznym terminem płatności i wykazała podatek należny z tytułu dostawy towaru. Niestety minął kolejny miesiąc po terminie płatności, a przewoźnik nadal nie otrzymał zapłaty od swojego kontrahenta. Istnieje jednak szansa na skorygowanie podstawy opodatkowania w przypadku, gdy dług nie został ściągnięty.
Po upływie 90 dni od terminu płatności przedsiębiorca może zwrócić się do Urzędu Skarbowego o zwrot podatku VAT, w ramach tzw. ulgi na złe długi. Przysługuje ona każdemu wierzycielowi, który w tym czasie nie otrzymał zapłaty za usługi lub towary sprzedane na terytorium kraju. Reguluje to art. 89a ustawy o podatku VAT.
Wierzyciel ma prawo do ulgi na złe długi
Jeżeli płatność nie została uregulowana lub kontrahent opłacił wyłącznie część faktury – np. opłacił 50 proc. jej wartości – możliwe jest skorzystanie z tzw. ulgi na złe długi i zmniejszenie podstawy opodatkowania. Należy jednak spełnić pewne warunki. Przede wszystkim faktura musi być wystawiona za usługi świadczone w kraju, wierzytelność nie może być zbyta, a od jej terminu płatności powinno upłynąć 90 dni. Co więcej, kontrahent, który nie uregulował płatności nie może być w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego, upadłościowego lub w trakcie likwidacji.
Natomiast w dniu poprzedzającym złożenie deklaracji podatkowej z uwzględnioną korektą z tytułu ulgi na złe długi, wierzyciel i dłużnik powinni być zarejestrowani jako czynni podatnicy VAT. Ulga na złe długi obowiązuje wyłącznie w przypadku faktur, które były wystawione maksymalnie dwa lata wstecz, licząc od końca roku, w którym faktura została wystawiona.
Jak skorzystać z ulgi na złe długi?
Wierzyciel, który decyduje się skorzystać z ulgi na złe długi, powinien złożyć we właściwym urzędzie skarbowym deklarację VAT-7/7K, w której należna kwota podatku została pomniejszona o korektę wynikającą z zaległej płatności, a do niej dodać załącznik VAT-ZD. Dzięki temu, urząd skarbowy będzie mógł łatwo zweryfikować, czy dłużnik także skorygował swój podatek – do czego jest zobowiązany w przypadku nieopłacenia faktury.
Ważne aby w dniu składania deklaracji wierzytelność nie była uregulowana lub zbyta. Dłużnik nie powinien także być w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego, upadłościowego lub likwidacji. Niestety może być to bardzo trudne do zweryfikowania – nie mniej jednak w przypadku zaistnienia którejkolwiek sytuacji, skorygowanie podstawy opodatkowania zostanie zablokowane.
Skutki dla dłużnika
Sposobem na zmotywowanie przedsiębiorców do terminowego regulowania płatności, jest ustawa o VAT, a dokładniej artykuł 89b. Zobowiązuje on dłużników, którzy nie uregulowali faktury w ciągu 90 dni od upływu terminu, do skorygowania naliczonego podatku. Zgodnie z tym każdy dłużnik bez względu na to, czy jego kontrahent skorzystał z ulgi na złe długi, powinien dokonać takiej korekty na deklaracji VAT-7/7K.
Przykład
W marcu przewoźnik wystawił swojemu kontrahentowi fakturę opodatkowaną 23 proc. VAT za transport towarów na 1000 zł netto + 23 proc. VAT. Termin płatności przypada na 15 marca. Kontrahent nie uregulował faktury, ale odliczył od niej podatek VAT za marzec.
Nieuregulowanie wydatku zobowiązuje nabywcę faktury do wyksięgowania 230 zł (wartości podatku VAT) z rejestru zakupów VAT w miesiącu, w którym upłynęło 90 dni od terminu płatności. W tym przypadku 90 dzień mija w czerwcu i za ten okres powinna być dokonana korekta.
Skorzystałeś z ulgi na złe długi, a kontrahent spłacił dług?
Jeżeli po skorzystaniu z ulgi na złe długi, kontrahent zapłaci należność lub wierzyciel zdecyduje się zbyć wierzytelność, konieczne będzie ponowne zwiększenie podstawy opodatkowania o kwotę proporcjonalną do wysokości uregulowanej kwoty – w zależności od tego czy została ona spłacona w całości, czy częściowo. W takiej sytuacji dłużnik także będzie mógł ponownie odliczyć podatek VAT od faktury. Takie rozliczenie powinno być dokonane za miesiąc, w którym faktura została opłacona.
Ulga na złe długi jest rozwiązaniem docenianym przez wierzycieli, bo dzięki niej mogą odzyskać VAT odprowadzony od faktury, za którą nie otrzymali zapłaty. W przypadku dłużników entuzjazm nie jest już tak duży, muszą jednak przestrzegać przepisów i wykonywać obowiązki wynikające z artykułu 89b ustawy o VAT. Urzędy pilnują należności, które powinny do nich trafić.
Fot. Pixabay/rawpixel