A jest to nic innego jak nieodpłatne i dobrowolne świadczenie, które regulują przepisy Kodeksu cywilnego. Założenie to potwierdził wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z 23 listopada 2006 roku (sygnatura akt I ACa 768/06). Stwierdzono wówczas, iż "przewóz grzecznościowy nie jest równoznaczny z pojęciem przewozu nieodpłatnego". Oczekiwanie jakiejkolwiek rekompensaty za przejazd powoduje zanik charakteru grzecznościowego sytuacji. Podobnie dzieje się w przypadku powiązań rodzinnych czy zawodowych pomiędzy kierowcą a pasażerem.
Przewóz z grzeczności musi być więc nieodpłatny i dobrowolny po stronie przewożącego.
Pojawia się także ważne pytanie o konsekwencje, w przypadku, kiedy pasażer – autostopowicz dozna w trakcie jazdy obrażeń? Posiadacz pojazdu ponosi generalnie bardzo szeroką odpowiedzialność za szkody wyrządzone w trakcie jazdy; ponosi on odpowiedzialność także wtedy, kiedy nie jest winny spowodowania wypadku. Wystarczy, że szkoda wystąpi w wyniku ruchu pojazdu. Pamiętać należy, że "ani posiadacz samoistny ani zależny nie będzie zwolniony z odpowiedzialności w momencie, gdy przekaże pojazd w chwilowe władanie osobie, której prawa do dysponowania pojazdem są dalece ograniczone. Nie można bowiem mówić o posiadaniu w sytuacji chwilowego, dorywczego czy przypadkowego dysponowania pojazdem przez osobę trzecią. Z tego założenia wynika fakt, iż kierujący mechanicznym środkiem komunikacji nie będzie odpowiadał za szkodę wyrządzoną w trakcie kierowania przez niego pojazdem na zasadzie ryzyka. W takim przypadku zastosowanie będzie miała miejsce zasada winy (kierujący pojazdem poniesie odpowiedzialność tylko w sytuacji, gdy ponosi winę za wyrządzenie szkody)."
"Odpowiedzialność na zasadzie winy ustawodawca przewidział zgodnie z art. 436§2 k.c. w przypadku zderzenia się pojazdów mechanicznych oraz właśnie przy przewozie z grzeczności. Zgodnie z tym przepisem posiadacz mechanicznego środka komunikacji poruszanego za pomocą sił przyrody jest odpowiedzialny, na zasadzie winy, za szkody wyrządzone pasażerom, których przewozi z grzeczności."
Złagodzenie odpowiedzialności przy przewozie z grzeczności wynika więc ze względów słuszności.
źródło: gazetaprawna.pl
Autor: Bogumił Paszkiewicz
