Badanie zrealizowane na zlecenie rządu Tyrolu przez firmę Planoptimo objęło 5060 kierowców pojazdów powyżej 3,5 tony, ankietowanych w punktach kontrolnych Kundl i Radfeld. Dane zostały uzupełnione o informacje z systemu poboru opłat operatora ASFINAG. Z raportu wynika, że aż 38 proc. zidentyfikowanych przejazdów tranzytowych dotyczyło relacji Niemcy-Włochy. Największą grupą narodową w transporcie tranzytowym okazali się Polacy – stanowili 30 proc. całego ruchu. Dalej znaleźli się kierowcy z Litwy i Włoch (po 13 proc.) oraz z Niemiec i Rumunii (po 9 proc.).
Ciężarówki w tranzycie przewożą więcej
Wewnątrzkrajowy transport (tzw. ruch krajowy) stanowił 26 proc. przejazdów, a tzw. transport rozpoczynający sie lub kończący w Tyrolu – 17 proc. Najczęstsze połączenia zagraniczne dotyczą Polski, Węgier, Słowacji i Czech (7 proc.) a także krajów Beneluksu i Wysp Brytyjskich (po 4 proc.).
Średnie ładunki w transporcie tranzytowym wyniosły 14,2 tony – znacznie więcej niż w ruchu krajowym (10 t) i docelowym (13,1 t).
Wzrost ruchu i pustych przejazdów
W porównaniu z 2021 r. średni dzienny ruch ciężarowy na A12 wzrósł o 3,6 proc. osiągając poziom 12 079 pojazdów. Łączny przewożony tonaż zwiększył się o 8,3 proc., do 140,5 tys. ton dziennie. Wzrosła też liczba przejazdów bez ładunku – obecnie stanowią 11,5 proc. wszystkich kursów (najwięcej w transporcie krajowym – 27,5 proc.).
Nocne przejazdy mimo zakazu
Mimo obowiązujących nocnych ograniczeń (od godz. 22 do 5 rano), średnio 864 ciężarówki dziennie jadą po A12 w tych godzinach. Najwięcej z nich ma austriackie rejestracje (35 proc.), kolejne są pojazdy z Polski (13 proc.), Niemiec (11 proc.) i Włoch (9 proc.). W nocy dominują w tranzycie pojazdy z Polski (22 proc.), Włoch (17 proc.) i Litwy (12 proc.).
Ładunki – głównie jedzenie i paczki
W nocy najczęściej przewożone są artykuły spożywcze i napoje (38 proc.) oraz przesyłki pocztowe i kurierskie (13 proc.). W ciągu dnia dominują również produkty spożywcze (20 proc.), ale paczki stanowią już tylko 3 proc. przewozów.
Jeśli zaś chodzi o samą flotę pojazdów jeżdżących przez Tyrol, aż 99,8 proc. ciężarówek spełnia normę emisji Euro 6. Średni wiek pojazdów w tranzycie to 3 lata, a w ruchu krajowym – 3,8 roku.
Austria przed Trybunałem Sprawiedliwości UE
Przypomnijmy, że tranzyt przez Tyrol od lat jest powodem sporów Austriaków z Niemcami i Włochami. W 2024 r. Włochy złożyły skargę na Austrię do Trybunału Sprawiedliwości UE, zarzucając jej naruszenie zasady swobodnego przepływu towarów przez liczne ograniczenia – w tym zakazy sektorowe, nocne, zimowe oraz tzw. system odpraw blokowych. Skargę wspiera Komisja Europejska.
Włoski minister transportu Matteo Salvini wyraził przekonanie, że Austria przegra sprawę, ale jednocześnie zadeklarował chęć powrotu do rozmów dwustronnych z nowym austriackim ministrem transportu Peterem Hanke. Wyroku TSUE można spodziewać się w nadchodzących miesiącach.
