Kierowca kierowcy równy! Chociaż w polskim prawie pojazdy o DMC do 3,5 t. nie muszą być obowiązkowo wyposażone w tachograf lub inne urządzenia kontrolujące czas pracy kierowcy, to nie zwalnia użytkowników takich pojazdów z przestrzegania i kontrolowania czasu pracy.
W branży często można spotkać się z twierdzeniem “busiarzy czas pracy nie obowiązuje”. Nic bardziej mylnego. Prawdą jest jedynie, że “busiarz” nie ma obowiązku posiadania tachografu w celu rejestracji czasu pracy i że nie stosuje się do niego wprost unijne Rozporządzenia 561/2006.
Są jednak przepisy, które go obejmują. To polska ustawa o czasie pracy kierowcy, zgodnie z którą “kierowcą” w rozumieniu przepisów nie jest wyłącznie prowadząc, potocznie rzecz ujmując, “ciężarówkę”, ale również osoba kierująca pojazdem o DMC do 3,5 t. Co więcej ustawa odnosi się zarówno do kierowców zatrudnionych na umowę o pracę jak i do “samozatrudnionych” oraz osób osobiście wykonujących przewozy drogowe na rzecz przedsiębiorcy (czyli zleceniobiorców).
Kluczowe znaczenie ma tutaj pojęcie “wykonujący przewóz drogowy” – czyli każdą podróż odbywaną w całości lub w części po drogach publicznych przez pojazd, z ładunkiem lub bez, używanym do przewozu osób lub rzeczy.
Co musi być odnotowane w dokumentacji
Do prowadzenia ewidencji czasu pracy jest zobowiązana każda osoba zatrudniająca kierowcę (lub zlecająca mu wykonywanie przewozu), a także kierowcy pracujący w oparciu o samozatrudnienie. Mimo że nie ma obowiązkowych systemów do rejestracji czasu pracy takiego kierowcy, to dokumentacja powinna być prowadzona z należytą starannością i systematycznością i wykazywać:
– liczbę godzin pracy w dobach,
– pracę nadliczbową,
– pracę w porze nocnej,
– pełnione dyżury,
– pracę przypadającą w niedziele, święta i dni, które powinny być dniami wolnymi,
– nieobecności z podziałem na rodzaj i wymiar,
– ilość czasu pracy na terytorium krajów, które wprowadziły minimalne warunki wynagradzania pracowników delegowanych.
W celu usprawnienia procedury można wykorzystać nowoczesne systemy teleinformatyczne, które są dostępne na rynku lub polecić swoim pracownikom wypełnianie stosownych druków. Niezależnie od przyjętej formy należy pamiętać, że ewidencja czasu pracy może być kontrolowana przez Państwową Inspekcję Pracy. Należy więc zadbać o prawidłowe jej wykonywanie.
Ewidencja czasu pracy kierowcy w Niemczech
Uwaga! O ile na terytorium Polski stosowanie wyżej wymienionych praktyk dość mocno kuleje, w praktyce jest trudne do zweryfikowania, tak w przypadku naszych sąsiadów przypominamy, że taka sytuacja jest szczegółowo kontrolowana.
Od 22 grudnia 2010 r. w Niemczech obowiązują przepisy dotyczące rejestracji czasu pracy kierowców zajmujących się lekkim transportem drogowym. Zgodnie z § 1, ust. 1 pozycja 1 niemieckiego Rozporządzenia w sprawie realizacji Ustawy dotyczącej załóg pojazdów mechanicznych, od tej daty kierowcy pojazdów, których masa całkowita wraz z przyczepą/naczepą wynosi więcej niż 2,8 t., a maksymalnie 3,5 t., zobowiązani są do dokumentowania czasu jazdy, przerw, innego czasu pracy i odpoczynku w myśl § 1, ust. 6 powyższego Rozporządzenia.
Obowiązek dokumentacji oznacza, że kierowcy busów zobowiązani są codziennie zapisywać czas jazdy, wszelkie inne czasy pracy, przerwy i okresy odpoczynku.
Każda strona dokumentacji musi zawierać:
1. nazwisko, imię
2. nr rejestracyjny
3. numer formularza
4. datę
5. okres odpoczynku i przerw w prowadzeniu pojazdu
6. czas prowadzenia pojazdu
7. inne okresy pracy i okres dyspozycyjności
8. miejsce rozpoczęcia i zakończenia jazdy
9. całkowitą przejechaną odległość (Gesamtfahrstrecke)
10. uwagi i podpis (Bemerkungen und Unterschrift)
11. liczbę godzin (Stundenzahl)
Wszystkie dane należy wpisywać bezzwłocznie. Zapisy powinny być prowadzone w formie formularza (tzw. Tageskontrollblatt), który jest dostępny m.in. na stronie internetowej BAG.
Dopuszczalne okresy prowadzenia pojazdu, jak również wymagane minimalne okresy odpoczynków mają dokładnie takie same wartości, jak w przypadku kierowców pojazdów o DMC powyżej 3,5 t. (zostały określone w Rozporządzeniu (WE) Nr 561/2006).
Delegowanie pracowników dotyczy także kierowców busów
Nie ma również wątpliwości, że kierowców tzw. busów dotyczą przepisy o delegowaniu kierowców do takich krajów jak Niemcy, Francja, Austria i wszystkie inne państwa, które w swoich krajowych przepisach regulują procedury delegowania pracowników.
Specyfika pracy naraża kierowców na dłuższe niż standardowe godziny pracy, spędzanie sporej ilości czasu poza domem czy spanie na parkingach, a nie w domowych łóżkach. Nie zapominajmy przy tym, że regulacje w zakresie czasu pracy mają na celu zagwarantować zarówno kierowcom zawodowym jak i pozostałym użytkownikom dróg bezpieczeństwo.
