Odsłuchaj ten artykuł
Fot. AdobeStock/Barks
Bruksela przedłuży bezcłowy handel z Ukrainą, ale będą warunki. Pojawią się limity na niektóre produkty
Komisja Europejska zaproponowała przedłużenie o kolejny rok zawieszenia ceł i kontyngentów na import ukraińskich produktów do UE. Decyzja ta wynika z przyjętego przez Unię Europejską zobowiązania do wspierania Ukrainy broniącej się przed agresja Rosji tak długo, jak będzie to konieczne.
Zwolnienie z ceł obowiązuje od czerwca 2022 r. i jest kluczowym elementem wsparcia Ukrainy i jej gospodarki narażonej na skutki działań wojennych. Przypomnijmy, że łączna wartość importu z Ukrainy do UE w okresie 12 miesięcy do października 2023 r. wyniosła 24,3 mld euro. Dla porównania w 2021 r. poprzedzającym wojnę import ten był na poziomie 24 mld euro.
Chociaż głównym celem wprowadzonej liberalizacji jest wsparcie Ukrainy, unijni urzędnicy nie zapomnieli o trudnościach, których doświadczają rolnicy z krajów członkowskich Wspólnoty. Z uwagi na te trudności, a także na znaczny wzrost przywozu niektórych produktów rolnych z Ukrainy do UE, jaki odnotowano w latach 2022-2023, przedłużone autonomiczne środki handlowe zostały wyposażone we wzmocniony mechanizm ochronny. Umożliwia on podjęcie szybkich działań naprawczych w przypadku wystąpienia poważnych zakłóceń na rynku unijnym lub na rynkach poszczególnych państw członkowskich.
The EU continues to stand by Ukraine and Moldova.
Today we renew special trade measures, which are vital to keep 🇺🇦🇲🇩 economies running.
At the same time, we propose safeguards to cushion the impact of these measures on EU farmers.
— Ursula von der Leyen (@vonderleyen) January 31, 2024
Bezcłowy handel z Ukrainą obwarowany limitami
Komisja zadbała przy tym o lepszą ochronę wrażliwych produktów rolnych w Unii. W przypadku najbardziej wrażliwych – czyli drobiu, jaj i cukru – przewiduje się hamulec bezpieczeństwa, który ustabilizuje przywóz na średnim poziomie z lat 2022 i 2023. Oznacza to, że jeżeli wartość przywozu tych produktów wzrośnie powyżej określonego poziomu, cła zostaną ponownie nałożone, tak aby nie przekroczyć znacząco wielkości z poprzednich lat.
Komisja jednocześnie proponuje przedłużenie o kolejny rok wprowadzonego w lipcu 2022 r. zawieszenia wszystkich pozostałych ceł na przywóz z Mołdawii.
Propozycje sformułowane przez KE zostaną teraz rozpatrzone przez Parlament Europejski i Radę Unii Europejskiej. Celem jest zapewnienie płynnego przejścia do nowych zasad przed wygaśnięciem obecnych zwolnień, co w przypadku Ukrainy nastąpi 5 czerwca, a w przypadku Mołdawii – 24 lipca 2024 r.
Liberalizacja w handlu z Mołdawią obowiązuje od 25 lipca 2022 r. Eksport z tego państwa do reszty świata ucierpiał w wyniku rosyjskiej agresji na Ukrainę, ponieważ był często uzależniony od tranzytu przez terytorium Ukrainy. Zastosowane środki pomogły w przekierowaniu mołdawskiego eksportu przez terytorium UE. Ogółem eksport z Mołdawii do UE wzrósł z 1,8 mld euro w 2021 r. do 2,6 mld euro w 2022 r.
Komisja zaproponowała przedłużenie zawieszenia wszystkich ceł na import z Mołdawii o kolejny rok. W praktyce oznacza to, że eksport z Mołdawii siedmiu produktów rolnych objętych limitami będzie nadal w pełni zliberalizowany. Chodzi o: pomidory, czosnek, winogrona stołowe, jabłka, czereśnie, śliwki i sok winogronowy.