Decyzja Rady Unii Europejskiej określa stanowisko, jakie wspólnota zajmie w Komitecie Stowarzyszenia UE–Ukraina (w konfiguracji handlowej). Celem jest redukcja lub eliminacja ceł na produkty mleczne, świeże owoce i warzywa, mięso oraz przetwory mięsne.
To działanie jest wynikiem porozumienia wstępnego zawartego 30 czerwca 2025 r. między Komisją Europejską a Kijowem, które otwiera drogę do pogłębienia współpracy gospodarczej w ramach procesu akcesyjnego Ukrainy do Unii Europejskiej.
Ta decyzja potwierdza niezachwiane i wielowymiarowe wsparcie Unii Europejskiej dla Ukrainy po trzech latach nieuzasadnionej agresji militarnej Rosji. Pomagamy Ukrainie militarnie i finansowo, ale musimy również wspierać ją poprzez liberalizację handlu. Zarówno Unia Europejska, jak i Ukraina odniosą korzyści z likwidacji ceł, co przyczyni się do trwałej stabilności gospodarczej, długofalowych relacji handlowych i dalszej integracji Ukrainy z Unią” – podkreślił znaczenie decyzji Lars Løkke Rasmussen, minister spraw zagranicznych Danii.
Liberalizacja, ale z mechanizmem ochronnym
Nowe zasady mają zwiększyć przepływy handlowe między Unią Europejską a Ukrainą, przy jednoczesnym warunkowym dopuszczeniu ukraińskich produktów do rynku wspólnotowego. Dostęp do unijnego rynku będzie uzależniony od stopniowego dostosowania ukraińskiej produkcji do norm UE w zakresie dobrostanu zwierząt, stosowania pestycydów i leków weterynaryjnych.
Jednocześnie decyzja uwzględnia potrzeby unijnych sektorów rolnych, szczególnie tych wrażliwych na wahania rynku. W tym celu wprowadzono mechanizm ochronny, który może zostać uruchomiony przez każdą ze stron w przypadku poważnych zakłóceń rynkowych.
Dostęp do rynku dla najbardziej wrażliwych produktów – takich jak cukier, drób, jaja, pszenica, kukurydza czy miód – pozostanie ograniczony i będzie rozszerzany stopniowo. Pełna liberalizacja dotyczyć ma jedynie produktów uznawanych za mniej wrażliwe, jak mleko i jego przetwory.
Dalsze kroki
Po przyjęciu decyzji przez Radę Unii Europejskiej, ma ją jeszcze zatwierdzić formalnie Komitet Stowarzyszenia UE–Ukraina. Celem tego procesu jest przyspieszenie i rozszerzenie zakresu znoszenia ceł w handlu między Unią Europejską a Ukrainą.