Fot. Bartosz Wawryszuk
Świetna passa eksportowa Unii Europejskiej. Z fali korzysta Polska
Po dłuższym pobycie pod kreską w trakcie pandemii Unia Europejska odbudowuje mocno swoją działalność eksportową. To jednak blednie wobec skoku, jaki dokonała Polska na mapie globalnego handlu w ciągu 20 lat we Wspólnocie.
Bilans handlowy Unii Europejskiej w II kwartale 2024 r. wyniósł 40,4 mld dolarów. To mniej niż w pierwszych trzech miesiącach br., gdy UE była aż 55,3 mld dolarów na plusie. Niemniej jednak jest to kolejny kwartał, kiedy Wspólnota więcej eksportuje niż sprowadza.
A konkretnie to czwarty kwartał z rzędu, kiedy UE może pochwalić się dodatnim bilansem handlowym. Wcześniej między czwartym kwartałem 2021 r. a II kw. 2023 r. UE miała deficyt w handlu zagranicznym.
W okresie kwiecień-czerwiec 2024 r. import towarów z krajów pozaunijnych wzrósł o 3,4 proc. kwartał do kwartału. Eksport rósł zdecydowanie skromniej, bo ledwie o 0,7 proc. W przypadku sprzedaży poza UE to był to trzeci kwartał wzrostowy z rzędu. Jeśli zaś chodzi o import, to II kwartał był pierwszym wzrostowym po tym, jak przez 6 kwartałów jego wartość spadała.
Wzrost importu pokrywa się z informacjami od wiodących armatorów o tym, że I połowa roku przyniosła wzrost popytu ze strony importerów europejskich (i amerykańskich) prowadząc do skoku wolumenów na trasach z Azji.
Największą nadwyżkę Unia miała w handlu maszynami i pojazdami (56,9 mld dolarów na plusie), produktami chemicznymi i powiązanymi (59,3 mld), żywnocią i napojami (13,9 mld) oraz innymi wyrobami przemysłowymi. Największy deficyt miał miejsce w handlu energią (aż 88 mld dolarów) oraz surowcach (6,3 mld).
Mocny awans Polski
Jeśli chodzi o handel zagraniczny, to nasz kraj radzi sobie świetnie. Według raportu „Polska w międzynarodowych handlu towarowym” autorstwa Polskiego Funduszu Rozwoju (PFR), w 2023 r. Polska zyskała na znaczeniu w skali światowej w dziedzinie wymiany międzynarodowej.
W 2023 r. Polska została sklasyfikowana na 22 miejscu na świecie pod względem wielkości eksportu. To o 10. miejsc wyżej niż w 2001 r. Udział Polski w światowym eksporcie towarowym wyniósł 1,52 proc w 2023 r. i był najwyższy w historii prowadzenia danych. W porównaniu do 2001 r., nasz udział globalnych eksporcie wzrósł aż o 0,95 pkt. proc.
W kwestii importu znaleźliśmy się na 20. miejscu – o 6 punktów wyżej niż rok wcześniej. W przypadku importu wzrost udziału Polski nie był tak spektakularny, jak w eksporcie, ale i tak na przestrzeni 22 lat poprawił się o 0,65 pkt. proc.
Tytoń, broń, żywność
W 2023 r. Polska była drugim największym na świecie eksporterem netto (eksport pomniejszony o import) tytoniu i przemysłowych namiastek tytoniu, podobnie jak w kategorii książek, gazet i wyrobów przemysłu poligraficznego. W obu przypadkach wyprzedzają nas tylko Chiny. W kolejnych dwóch kategoriach Polska zajęła 3. miejsce na świecie – w przetworach z mięsa, ryb i skorupiaków. a także przetworach ze zbóż, mąki, skrobi i mleka.
Flagowym produktem eksportowym z Polski są także meble – nasz kraj jest czwartym największym sprzedawcą w tej kategorii. Aż 80 proc. sprzedaży za granicę trafia do krajów UE.
Nasz kraj zajmuje także piąte miejsce na świecie w eksporcie broni – tu głównie jest to „zasługa” wojny na Ukrainie, tam bowiem trafia 90 proc. polskiego eksportu w tej kategorii.
Jak podkreślają autorzy raportu, Polska zyskuje na znaczeniu jako partner handlowy dla krajów rozwiniętych i rozwijających się. Spośród dwudziestu wybranych krajów z Unii Europejskiej i Europy Wschodniej oraz USA, Chin i Japonii, udział Polski w obrotach towarowych wzrósł we wszystkich z wyjątkiem Rosji. Przykładowo, w 2023 r. udział Polski w eksporcie Niemiec osiągnął 5,7 proc., podczas gdy w 2004 r. było to ledwie 2,6 proc. Także w przypadku Francji udział Polski w eksporcie uległ podwojeniu z 1,3 proc. w 2004 r. do 2,8 proc. w 2023 r.
Znaczny wzrost udziałów Polski w eksporcie odnotowano także w przypadku Chin – obecnie jest to 1,1 proc. przy 0,3 proc. w 2004 r.