Ostatnio na stronie internetowej Głównego Inspektoratu Transportu Drogowego został opublikowany komunikat dotyczący powszechnej praktyki użyczania certyfikatów kompetencji zawodowych przewoźnika w transporcie drogowym.
W przywołanym komunikacie GITD przypomina o warunkach jakie muszą być spełnione, by zgodnie z prawem wyznaczyć w firmie transportowej zarządzającego transportem. Jak czytamy na stronie GITD:
„Mając na uwadze docierające do organu informacje o praktyce „użyczania” certyfikatów kompetencji zawodowych przypominamy, że zgodnie z art. 4 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1071/2009 z dnia 21 października 2009 r. ustanawiającego wspólne zasady dotyczące warunków wykonywania zawodu przewoźnika drogowego i uchylającego dyrektywę Rady 96/26/WE przedsiębiorca wykonujący zawód przewoźnika drogowego wyznacza przynajmniej jedną osobę fizyczną – zarządzającego transportem – która spełnia warunek posiadania kompetencji zawodowych i która:
a) w sposób rzeczywisty i ciągły zarządza operacjami transportowymi tego przedsiębiorstwa;
b) ma rzeczywisty związek z przedsiębiorstwem, polegający na przykład na tym, że jest jego pracownikiem, dyrektorem, właścicielem lub udziałowcem lub nim zarządza lub, jeżeli przedsiębiorca jest osobą fizyczną, jest tą właśnie osobą; oraz
c) posiada miejsce zamieszkania na terenie Wspólnoty.
Jeżeli w danej firmie transportowej nie ma osoby, która ma kompetencje wynikające z certyfikatu kompetencji zawodowych w transporcie drogowym, GITD może w wyjątkowych okolicznościach zezwolić na wykonywanie zawodu przewoźnika i nadać licencję transportową lub zezwolenie na wykonywanie krajowych transportów drogowych. Stanie się tak, o ile tylko na podstawie umowy cywilnoprawnej zostanie wyznaczony w przedsiębiorstwie zarządzający transportem spełniający wyżej wymienione warunki (w tym przede wszystkim posiadający Certyfikat Kompetencji Zawodowych), który będzie wykonywać w firmie transportowej następujące czynności:
– utrzymanie i konserwację pojazdów,
– sprawdzanie umów i dokumentów przewozowych,
– wykonywanie zadań z zakresu podstawowej księgowości,
– przydzielanie ładunków lub usług kierowcom i pojazdom,
– sprawdzanie procedur związanych z bezpieczeństwem.
Co istotne, zarządzająca transportem osoba może kierować operacjami transportowymi nie więcej niż czterech różnych przedsiębiorstw, realizowanymi za pomocą połączonej floty liczącej ogółem nie więcej niż 50 pojazdów.
Dodatkowo, jak wynika z art. 7 c ustawy o transporcie drogowym, uprawnienia do wyznaczenia w ten sposób zarządzającego transportem ma jedynie szczególna kategoria przedsiębiorców – mikroprzedsiębiorcy. Art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy z 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców, definiuje mikroprzedsiebiorcę jako:
przedsiębiorcę, który w co najmniej jednym roku z dwóch ostatnich lat obrotowych spełniał łącznie następujące warunki:
a) zatrudniał średniorocznie mniej niż 10 pracowników oraz
b) osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz z operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 2 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 2 milionów euro.
W praktyce, z uwagi na bardzo wysokie progi zawarte w wyżej wskazanym przepisie, kategoria „mikroprzedsiębiorcy” dotyczy większości polskich firm transportowych funkcjonujących aktualnie na rynku. W związku z tym w internecie nadal nie brakuje ogłoszeń o tzw. „użyczaniu certyfikatów”, wydaje się jednak, iż w przyszłości będzie to mało popularne. Warto bowiem pamiętać o tym, że każdy zarządzający transportem odpowiada finansowo za stwierdzone w firmie transportowej wykroczenia. Dodatkowo, na skutek wcześniejszej nowelizacji ustawy o transporcie drogowym, od jesieni 2017 r. funkcjonuje w Polsce Krajowy Rejestr Elektroniczny Przedsiębiorców Transportu Drogowego, dostępny online. Przez tę witrynę wszyscy mogą mieć dostęp do danych osób, które użyczają certyfikatów kompetencji zawodowych. Informacje te są teraz na wyciągnięcie ręki także dla organów kontrolujących, w tym oczywiście także GITD.
Nic więc dziwnego, że osoby które do tej pory współpracowały z firmami transportowymi i użyczały im swoich certyfikatów kompetencji zawodowych, decydują się teraz na taką działalność bardzo ostrożnie. Co więcej, sama procedura uzyskania w taki sposób licencji transportowej może być w przyszłości utrudniona. Szczególnie biorąc pod uwagę fakt, że na tę praktykę zwróciło już uwagę GITD, które jak można się spodziewać, będzie teraz bardziej szczegółowo kontrolować, czy spełnione zostały ustawowe warunki użyczania certyfikatów.
W takim wypadku można zastanowić się nad alternatywą, jaką jest samodzielne uzyskanie uprawnień przez najpierw udział w szkoleniu, a następnie zdanie państwowego egzaminu organizowanego przez Instytut Transportu Samochodowego. To w pełni będzie nas uprawniać do prowadzenia firmy transportowej. Więcej informacji o egzaminie można znaleźć na stronie Instytutu Transportu Samochodowego.
Fot. ITD
