Kary za przejazd ciężarówką bez karty opłat – konstytucyjne

Rozpatrywane przez TK były przepisy ustawy z 6 września 2001 r. o transporcie drogowym. Chodzi o zrównanie odpowiedzialności osób, które wykonując transport drogowy nie miały karty potwierdzającej uiszczenie opłaty z osobami, które takiej opłaty w ogóle nie wniosły.

Sprawa dotyczyła przedsiębiorcy Zbigniewa S., na którego naczelnik Urzędu Celnego nałożył 8 tys. zł kary pieniężnej za brak licencji i 3 tys. zł kary za nieuiszczenie opłaty za przejazd po drogach krajowych. Przedsiębiorca nie miał przy sobie karty potwierdzającej wniesienie opłaty, a kara została utrzymana w mocy, mimo że przedsiębiorca dostarczył później kartę organom celnym.

Zbigniew S. złożył skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, w której uzasadniał, że nałożona kara jest niewspółmierna do popełnionych wykroczeń. Sąd uznał, że na podstawie ustawy o transporcie drogowym, podmiot wykonujący przewóz naruszając obowiązki wynikające z ustawy, podlega karze pieniężnej od 50 zł do 15 tys. zł. Jednym z obowiązków opisanym w ustawie jest wniesienie opłaty za przejazd po polskich drogach. Sąd uznał, że jeśli w trakcie kontroli kierowca nie jest w stanie okazać karty potwierdzającej płatność, późniejsze jej dostarczenie nie może być uznane jako dowód do cofnięcia nałożonej kary.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zwrócił się jednak z pytaniem do Trybunału Konstytucyjnego, czy stawianie na równie dwóch przypadków: nie posiadania karty i nieiszczenie opłaty, nie narusza konstytucyjnej zasady proporcjonalności.

Poseł Szarama na rozprawie TK podkreślił, że Zbigniew S., jako przedsiębiorca i profesjonalista powinien wiedzieć o wszelkich obowiązkach, które należy wypełnić w trakcie wykonywania obowiązków zawodowych.

TK orzekł, że kary za brak karty w czasie kontroli są zgodnie z konstytucją, a ta nałożona na Zbigniewa S. nie była nadmierna. Sędzia TK Maria Gintowt-Jankowicz, zauważyła, że kara przewidywana w ustawie mogła być w tym przypadku pięciokrotnie wyższa. Kara powinna być nie tylko proporcjonalna, ale także skuteczna i odstraszająca – dodała.

Trybunał uznał, że obowiązek opłaty za przejazd drogami krajowymi zostaje wypełniony dopiero wtedy, gdy opłata zostanie wniesiona, a karta, stanowiąca dowód opłaty, zostanie prawidłowo wypełniona i przedstawiona w toku kontroli. Dostarczenie karty po kontroli nie pozwala stwierdzić, że opłata była uiszczona przed rozpoczęciem przewozu, dotyczyła właśnie jego, a karta nie była wykorzystywana wielokrotnie – powiedziała sędzia Gintowt-Jankowicz.