Kto ma wskazać kierowcę, który złamał przepisy jadąc firmowym pojazdem? Jest stanowisko Sądu Najwyższego

Jak już wcześniej pisaliśmy, obowiązujące przepisy nie doprecyzowują, kto ma wskazać osobę, która dopuściła się wykroczenia w ruchu drogowym prowadząc samochód w przypadku, gdy jest on własnością spółki osobowej (tj.: spółki jawnej, komandytowej, komandytowo-akcyjnej czy partnerskiej). Podmioty te nie mają „organów” w rozumieniu Kodeksu spółek handlowych, lecz wspólników uprawnionych do reprezentacji. Przepis wprost nie przewiduje odpowiedzialności wspólników.

W związku z powyższym uznano, że wyłoniło się zagadnienie wymagające ustalenia znaczenia przepisów ustawy i sprawę skierowano do rozstrzygnięcia przez Sąd Najwyższy.

Co prawda, Sąd Najwyższy wydał postanowienie o odmowie podjęcia uchwały – z racji niespełnienia wszystkich przesłanek przez sąd składający pytanie, ale wypowiedział się  na ten temat.

Z uwagi jednak na to, że podniesiony problem ma związek z zakresem odpowiedzialności wykroczeniowej oraz ma znaczenie dla funkcjonowania regulacji dotyczących ruchu drogowego, Sąd Najwyższy uznał za zasadne poczynienie dalszych uwag dotyczących przedstawionego zagadnienia prawnego.” (I KZP 1/18) – czytamy w postanowieniu.

W prawie karnym, w tym w sprawach o wykroczenia, nie jest dopuszczalne stosowanie interpretacji rozszerzającej na niekorzyść obwinionego – m.in. dlatego zagadnienie to sprawiało sądom tyle problemu. Dlatego Sąd Najwyższy na końcu postanowienia wyjaśnił, że przyjęcie wskazanej interpretacji przepisu art. 78 ust. 5 Prawa o ruchu drogowym, nie stanowi złamania zasady określoności przepisów prawa i nie prowadzi do ustalenia podstaw odpowiedzialności typu karnego w drodze wykładni rozszerzającej.

Spółka jawna – wspólnik powinien udzielić informacji

Zdaniem Sądu interpretacja sfokusowana jedynie na pojęciu organu, jako wyodrębnionego bytu prawnego, nie oddaje charakterystyki istoty i sposobu reprezentacji wszystkich podmiotów zbiorowych ujętych w katalogu wskazanym w art. 78 ust. 5 pkt 1-7 p.r.d. Pojęcie organu jako ogólnej formuły prawnej, należy odnosić do każdego podmiotu uprawnionego do reprezentowania podmiotów zbiorowych wskazanych w tym przepisie.

Sąd Najwyższy uznał, że ze względu na zdolność prawną, jaką przepisy przyznają spółkom jawnym, organem uprawnionym do ich reprezentowania są wspólnicy tych spółek.

Zatem, zgodnie z treścią art. 78 ust. 5 p.r.d. każdy wspólnik spółki jawnej, uprawniony do jej reprezentowania na zewnątrz, zobowiązany jest, na żądanie uprawnionego organu, do udzielenia informacji, o których mowa w art. 78 ust. 4 p.r.d., a w przypadku niezrealizowania tego obowiązku może ponosić odpowiedzialność z art. 96 §3 Kodeksu wykroczeń. (I KZP 1/18) – wyjaśnia Sąd Najwyższy w postanowieniu.

Cała treść postanowienia.

Fot. Pixabay/succo