Bruksela znów sypnie groszem na bezpieczne parkingi. Ile takich miejsc już powstało za pieniądze z UE?

W ramach instrumentu „Łącząc Europę” (CEF) Komisja Europejska zapewnia finansowanie w wysokości ponad 7 mld euro na nowoczesną infrastrukturę transportową dla transportu drogowego, kolejowego i żeglugowego. Część z tych środków, a konkretnie 250 mln euro ma wspomóc budowę bezpiecznych miejsc parkingowych dla ciężarówek. 

Niniejsze zaproszenie do składania wniosków jest największym zaproszeniem dostępnym w ramach instrumentu „Łącząc Europę” na lata 2021–2027” –  skomentowała unijna komisarz ds. transportu Adina Vălean.
Nacisk zostanie położony na projekty transgraniczne pomiędzy państwami członkowskimi.

Te trudne czasy pokazały także, jak ważna jest silna sieć transportowa składająca się z kolei, śródlądowych dróg wodnych i szlaków morskich” – dodała unijna komisarz.

Wciąż brak bezpiecznych parkingów

Dofinansowanie otrzymają zatem projekty, których celem jest utworzenie nowych, bezpiecznych miejsc parkingowych, ulepszenie istniejących miejsc oraz projekty zapewniające lepszą niż dotychczas informację o miejscach parkingowych (o ich dostępności, lokalizacji i opłatach).

Miejsca parkingowe muszą spełniać standardy UE przyjęte w kwietniu 2022 roku. Oznacza to, że mają być dostępne urządzenia sanitarne dostosowane do płci, a także żywność i napoje, dostęp do internetu, dostawy energii elektrycznej oraz punkty i procedury kontaktowe w sytuacjach awaryjnych.

Pierwszy nabór wniosków pokazał, że KE narzuciła zbyt rygorystyczne warunki, a złożone wnioski o dofinansowanie inwestycji w parkingi pełne były niedociągnięć i braków. W przypadku najnowszego, trzeciego naboru wniosków, Międzynarodowa Unia Transportu Drogowego (IRU), zwraca uwagę na bardziej elastyczne możliwości finansowania  i zwiększenie obszaru geograficznego.

W latach 2021 i 2022 kilka projektów skorzystało ze środków UE. O ile jednak projekty związane z bezpiecznym parkowaniem w 2021 r. otrzymały dwucyfrowe dofinansowanie, o tyle absorpcja środków w 2022 r. nie była zadowalająca. Sytuacja pozostaje bez zmian, krytyczna i w całej Europie utrzymuje się znaczny deficyt miejsc parkingowych” – skomentowała Raluca Marian, dyrektor ds. doradztwa UE w IRU.

Z badania z 2019 r., w które zaangażowało się m.in.  IRU, wynika, że w całej UE tylko 3 proc. parkingów można uznać za bezpieczne. Spośród 300 tys. miejsc parkingowych dla ciężarówek, tylko 7 tys. spełniało podstawowe wymogi bezpieczeństwa. Według stowarzyszenia w UE brakuje ok. 100 tys. takich miejsc. 

Powstało raptem 20 parkingów

Mimo iż dwie rundy finansowania już za nami, do tej pory z unijnych środków powstało 21 parkingów zgodnych ze standardami (Safe and Secure Truck Park Areas, w skrócie SSTPA). Najnowszy uruchomiono w ostatnich dniach w Rumunii (nie został jeszcze uwzględniony w unijnym wykazie).

Blisko połowa obiektów to parkingi w Hiszpanii. Drugim krajem pod względem liczby bezpiecznych unijnych parkingów jest Francja, gdzie zgodnie ze standardami bezpieczeństwa stworzono 4 obiekty. Trzy bezpieczne parkingi są dostępne na Węgrzech, dwa parkingi powstały w Belgii, a pojedyncze obiekty stworzono w Niemczech, Chorwacji, we Włoszech i na Litwie.

 Lista parkingów SSTPA udostępniona przez Komisję Europejską:

Kraj	Parking	Adres parkingu	Standard według norm unijnych
Belgia	Parking Goordijk	Noorderlaan S.N. Antwerpia 2030	brązowy
Belgia	Parking Ketenislaan	Fort De Perelweg S.N. Fort De Perelweg S.N. 9130	brązowy
Chorwacja	VANJSKO TERETNO PARKIRALIŠTE – ROBNI TERMINALI ZAGREB	Jankomir 25 Zagrzeb  10 090	srebrny
Francja	TWV Park	620 rue Pierre et Marie Curie Zone Logisterr A26 Labourse  62113	złoty
Francja	TRUCK ARENA TOULOUSE	7, L’Ourmède Castelnau-d’Estrétefonds Tuluza 31620	złoty
Francja	RDV TRANSPORTS / LA LONDONIENNE	50 / 200 Rue Auguste Bartholdi Marck  62730	złoty
Francja	Truck Etape Valenciennes	60 rue François Durieux – BP15 La Sentinelle  59174	złoty
Hiszpania	CALSINA CARRÉ SERVICES	Camí del Roure, 5 Pont de Molins  17706	złoty
Hiszpania	Dyneff Arasur	(Plataforma Logística ARASUR Avenida de Álava 01213	brązowy
Hiszpania	Dyneff La Jonquera	Mas Morató Avenida de Euskadi s/n La Jonquera  17700	brązowy
Hiszpania	mowiz TRUCK Oiartzun	PK 8+500-9+000 AP-8/AP-1, Oiartzun  20180	złoty
Hiszpania	mowiz TRUCK Astigarraga	AP-8/AP-1 pk: 17+000-16+500 Astigarraga  20115	złoty
Hiszpania	mowiz Truck Park Montseny	AP-7 Km 117 Llinars del Valles 08450	złoty
Hiszpania	mowiz TRUCK Porta de Barcelona	AP-7 decreasing direction  Castellbisbal 08755	złoty
Hiszpania	On Turtle La Jonquera	Polígono Industrial La Campa, Parcela nº5 La Jonquera  17700	złoty
Litwa	Truck Parking Lithuania	Jurbarko g. 35  Raseiniai 60177	złoty
Niemcy	LKW-Sicherheitsparkplatz Düren (tankpool24)	Am langen Graben 26a Düren Düren 52353	złoty
Węgry	Hatvan Kamionparkoló	H-3000 Hatvan, Tarjáni út 3	srebrny
Węgry	Nagykanizsa Kamionparkoló	8800, Nagykanizsa, Haraivám Area, Nagykanizsa	brązowy
Włochy	Truck Park Brescia EST	Via Sandro Pertini, 16 Castenedolo (BS)  25014	złoty

 

W ostatnich tygodniach zostały otwarte dwa kolejne parkingi w UE spełniające unijne standardy bezpieczeństwa. W rumuńskim miasteczku Prahova, przy obwodnicy Ploeszti – DN1 w gminie Strejnicu operator Caspy Europarking oddał do użytku parking dla ciężarówek z zabezpieczeniami na poziomie złotym, który dysponuje miejscami dla 70 pojazdów. Dwa tygodnie temu otwarty został również parking o standardzie złotym na Węgrzech w Kiskunfélegyháza, gdzie truckerzy mogą liczyć na 170 miejsc parkingowych. 

Apel branżowy o wsparcie dla SSTPA

W połowie lipca br., po ogłoszeniu przez Komisję wyników drugiego zaproszenia do finansowania w ramach instrumentu „Łącząc Europę” kilka stowarzyszeń, w tym CLECAT (Europejskie Stowarzyszenie Spedycji, Transportu, Logistyki i Usług Celnych) wystosowało do komisarz Vălean i członków komisji TRAN Parlamentu Europejskiego pismo, w którym branża wyraża zaniepokojenie rekordowo niskim poziomem liczby projektów dotyczących parkingów dla ciężarówek wybranych do dofinansowania.

Sygnatariusze wezwali Komisję Europejską, członków Parlamentu Europejskiego i państwa członkowskie Unii do spełnienia wszystkich warunków umożliwiających osiągnięcie kluczowego celu. A jest nim – przypomnijmy – utworzenie 100 tys. bezpiecznych miejsc parkingowych dla ciężarówek do 2030 r. 

Z niecierpliwością czekamy na wyniki nadchodzącego badania dotyczącego SSTPA, które ma zostać rozpoczęte przez Komisję Europejską. Ma ono zapewnić wszystkim zainteresowanym stronom z sektora publicznego i prywatnego bardzo potrzebne informacje na temat obszarów, w których SSTPA są najbardziej potrzebne, biorąc pod uwagę przepływów ładunków, co będzie miało kluczowe znaczenie dla poprawy bezpieczeństwa kierowców i warunków pracy. Utworzenie przyzwoitej sieci SSTPA w całej UE będzie również zależeć od celów określonych w rozporządzeniu TEN-T, będącym obecnie przedmiotem negocjacji między Parlamentem a Radą. Dlatego niezwykle istotne jest, aby współprawodawcy zgodzili się na ambitny tekst dostosowujący wymogi SSTPA co najmniej do wniosku Komisji w sprawie budowy SSTPA co 100 km wzdłuż sieci bazowej TEN-T” – oświadczyła Nicolette van der Jagt , dyrektor generalna CLECAT.

Unijne standardy bezpieczeństwa

Normy, jakie przyjęła UE, kategoryzują parkingi według czterech poziomów bezpieczeństwa: brązowego, srebrnego, złotego i platynowego. Ma to pozwolić operatorom wybrać odpowiedni poziom bezpieczeństwa w zależności od wartości przewożonych towarów. 

Standard określa bezpieczeństwo:

1) obrzeży (ogrodzenia),

2) parkingu,

3) punktów wjazdu/wyjazdu,

4) procedur pracowniczych. 

Przykładowo parking z certyfikatem brązowym może być zabezpieczony za pomocą monitoringu wideo niektórych obszarów, z kolei parking platynowy jest przez cały czas monitorowany przez personel na miejscu, przy użyciu dodatkowych środków bezpieczeństwa, takich jak technologia rozpoznawania tablic rejestracyjnych w punktach wjazdu i wyjazdu.

Niezależnie od poziomu bezpieczeństwa, parking musi również zapewniać kierowcom dostęp do wszystkich niezbędnych udogodnień, takich jak prysznice, toalety, możliwość zakupu żywności i napojów oraz dostęp do internetu.