2 lipca KE przedstawiła swój projekt wiążącego celu klimatycznego na rok 2040 – do tego czasu emisje netto gazów cieplarnianych w Unii Europejskiej mają zostać zredukowane o 90 procent w porównaniu z poziomem z 1990 r. Bruksela chce w ten sposób utrzymać obrany kurs na osiągnięcie już przyjętego celu neutralności klimatycznej do 2050 roku – kluczowego zobowiązania zawartego w Europejskim Prawie Klimatycznym.
Przemysł i inwestorzy oczekują od nas przewidywalnego kierunku działania. Dziś pokazujemy, że stanowczo podtrzymujemy nasze zobowiązanie do dekarbonizacji europejskiej gospodarki do 2050 roku” – powiedziała przewodnicząca Komisji Ursula von der Leyen.
Cel pośredni na 2040 rok stanowi teraz kolejny etap na drodze do dekarbonizacji. Z kolei do 2030 roku emisje mają zostać zredukowane o co najmniej 55 procent w porównaniu z rokiem 1990 – wyłącznie dzięki działaniom realizowanym na terenie UE.
Certyfikaty klimatyczne spoza UE
Aby osiągnąć cele klimatyczne, Komisja Europejska planuje zatem wliczać międzynarodowe projekty ochrony klimatu do bilansu emisji od 2036 r. – choć w ograniczonym zakresie. Maksymalnie trzy procent emisji z roku bazowego 1990 może zostać zrekompensowane za pomocą tzw. certyfikatów klimatycznych z krajów spoza UE. Do tej pory państwa członkowskie UE były zobowiązane do realizacji swoich celów klimatycznych wyłącznie poprzez redukcję emisji na swoim terytorium.
Co dalej?
Propozycje Komisji dotyczące celu klimatycznego na 2040 rok trafiają teraz do Parlamentu Europejskiego i państw członkowskich UE, które opracują własne stanowisko w tej sprawie. W ramach dalszych negocjacji stanowiska te zostaną połączone w jeden wspólny tekst ustawodawczy.
Branża transportowa i logistyczna: infrastruktura jako wąskie gardło
Zwłaszcza sektor transportu i logistyki stoi przed ogromnymi wyzwaniami w kontekście celów klimatycznych. Niemiecki Związek Przemysłu Motoryzacyjnego (VDA) określił cel 90 procent jako „obecnie niemożliwy do osiągnięcia”.
Nie widać obecnie, jak redukcja emisji CO2 o 90 procent do 2040 roku miałaby zostać osiągnięta w skali całej Europy – nawet przy uwzględnieniu celu 55 procent do 2030 roku” – powiedziała prezes VDA Hildegard Müller.
Müller dodała że „Bruksela musi robić więcej niż tylko wyznaczać ambitne cele.” Według prezes VDA należy przyspieszyć rozbudowę infrastruktury ładowania i tankowania wodoru oraz ściśle monitorować jej rozwój.
Ponadto Müller zaapelowała o rozszerzenie systemu handlu emisjami na sektory transportu i budownictwa. Taki krok nie tylko zmniejszyłby złożoność regulacyjną, ale też zapewniłby gospodarce większą przewidywalność.
Wiązałoby się to z istotnym uproszczeniem otoczenia regulacyjnego, co należy ocenić pozytywnie” – podkreśliła Müller.
Krytycznie o propozycjach wypowiedział się również sojusz eFuel Alliance, określając je jako „ambitne, ale mało pragmatyczne”.
Dyrektor generalny Ralf Diemer zaznaczył, że europejskie przedsiębiorstwa potrzebują bezpieczeństwa inwestycyjnego. Wezwał do „regulacyjnej otwartości zamiast zakazów” oraz „korzyści podatkowych dla paliw neutralnych pod względem emisji CO2”, aby zapewnić uczciwą konkurencję.
Sojusz wskazał na potencjał oszczędności CO2 dzięki e-paliwom – już 5-procentowa domieszka do 2030 roku mogłaby rocznie zredukować emisje o 60 milionów ton CO2. Zwłaszcza dla istniejących flot w lotnictwie, żegludze i transporcie drogowym jest to realistyczne podejście do dekarbonizacji.
