Ciężarówki z przyszłością na zakręcie. Branża apeluje o pilną rewizję unijnej dyrektywy

W czasie gdy Europa mierzy się z wyzwaniami klimatycznymi, sektor transportu drogowego pozostaje jednym z kluczowych graczy w drodze do neutralności emisyjnej. Jednak producenci pojazdów i operatorzy transportowi napotykają istotne bariery, które hamują rozwój zeroemisyjnych ciężarówek. Główną z nich jest przestarzałe i niewystarczająco elastyczne prawo – unijna dyrektywa o dopuszczalnych masach i wymiarach pojazdów czeka na rewizję, której brak zagraża zarówno środowiskowym celom unijnym, jak i konkurencyjności europejskich przewoźników.

ACEA i branża transportowa jednym głosem

Europejskie Stowarzyszenie Producentów Samochodów (ACEA), Biuro Wspólnych Spraw Transportu Drogowego (BGL, FNTR i NLA) oraz holenderskie stowarzyszenie TLN wystosowały wspólny apel do państw członkowskich Unii Europejskiej o jak najszybsze zakończenie negocjacji nad nowelizacją dyrektywy o masach i wymiarach. Inicjatywę wspiera obecna prezydencja duńska w Radzie UE, która zapowiedziała dążenie do osiągnięcia wspólnego stanowiska (tzw. General Approach) w trakcie swojej kadencji.

Trzy główne bariery hamujące rozwój

Choć producenci i przewoźnicy deklarują pełne zaangażowanie w realizację celów Europejskiego Zielonego Ładu, w codziennej praktyce muszą mierzyć się z poważnymi przeszkodami:

• bardzo niskim udziałem pojazdów zeroemisyjnych w większości europejskich flot,

• niedostatecznie rozwiniętą infrastrukturą ładowania i tankowania ciężarówek,

• niekorzystnym całkowitym kosztem posiadania pojazdów elektrycznych i wodorowych w porównaniu z pojazdami spalinowymi.

Sygnatariusze apelu podkreślają, że brak aktualizacji dyrektywy o wymiarach i masach znacząco pogłębia te problemy.

Czego domaga się branża?

Organizacje transportowe wzywają państwa członkowskie do podjęcia dwóch pilnych kroków:

1. Nowe limity mas i nacisków na oś

Postulowana rewizja powinna uwzględniać specyfikę pojazdów zeroemisyjnych, które – z racji technologii baterii i układów napędowych – są cięższe niż tradycyjne ciężarówki. Bez zwiększenia dopuszczalnych mas całkowitych i nacisków na oś, przewoźnicy tracą ładowność, co czyni ich operacje mniej efektywnymi.

2. Wspieranie efektywności i dekarbonizacji

Wśród dodatkowych działań branża wskazuje m.in.:

• ułatwienie transgranicznego ruchu pojazdów typu EMS (European Modular System),

• utrzymanie istniejących odstępstw umożliwiających operacje transgraniczne pomiędzy krajami, które już je stosują,

• dopuszczenie 44-tonowych zestawów do transportu międzynarodowego pomiędzy państwami, które już pozwalają na nie wewnętrznie,

• szersze wykorzystanie dłuższych naczep, które mogą natychmiastowo przynieść redukcję emisji CO2 nawet o 10 proc.

Różnorodność nie może być wymówką

Autorzy apelu przyznają, że systemy transportowe w Europie są zróżnicowane – różne tradycje, przepisy i infrastruktura – ale podkreślają, że te różnice nie mogą blokować postępu. Transformacja sektora i poprawa efektywności energetycznej to cele wspólne dla całej Wspólnoty, także w kontekście rosnącego znaczenia mobilności wojskowej w Europie.

Czas działać

ACEA, TLN, BGL, FNTR i NLA apelują o szybkie rozpoczęcie negocjacji trójstronnych (tzw. trilogów), które pozwolą przyjąć nowoczesne regulacje i uwolnić potencjał zeroemisyjnego transportu drogowego. Organizacje podkreślają, że dalsze opóźnienia zagrażają nie tylko środowiskowym ambicjom Unii, ale także konkurencyjności europejskich firm w globalnym wyścigu technologicznym.