Europejski transport ekologiczny?

Mimo że dzięki postępowi technicznemu produkowane są pojazdy bardziej przyjazne dla środowiska, szybki wzrost liczby przewożonych pasażerów i towarów oraz większe odległości po części niwelują osiągnięcia w dziedzinie optymalizacji zużycia paliwa i ograniczania emisji przez środki transportu.

Na podstawie analizy tendencji długoterminowych, nowy raport Europejskiej Agencji Środowiska (EEA) wzywa do stworzenia klarownej wizji europejskiego systemu transportu do 2050 roku oraz do opracowania spójnych strategii na rzecz zrealizowania tej wizji.

Dziesiąty raport EEA w ramach mechanizmu sprawozdawczego ds. transportu i środowiska (TERM) zawiera przegląd wpływu transportu na środowisko, przygotowany na podstawie analizy 40 wskaźników istotnych dla prowadzonej polityki. Zawarte w raporcie ustalenia dotyczące lat 1997-2007 przedstawiają zróżnicowany obraz sytuacji. Chociaż nastąpiła pewna poprawa w zakresie zanieczyszczeń powietrza, emisje gazów cieplarnianych z transportu nadal rosną.

W ciągu ostatnich dziesięciu lat koncentrowaliśmy się na działaniach na rzecz poprawy mobilności, starając się ograniczyć poziom emisji spowodowanych transportem w miarę wzrostu gospodarczego. Dzisiaj możemy zauważyć, że duże inwestycje w infrastrukturę transportową umożliwiły nam podróżowanie na dalsze odległości w celu zaspokojenia naszych codziennych potrzeb, ale nie doprowadziły do ograniczenia narażenia nas na hałas, korki i zanieczyszczenie powietrza – powiedziała prof. Jacqueline McGlade, dyrektor wykonawczy EEA.

W przyszłości będziemy musieli skoncentrować się nie tylko na środkach transportu, ale również na powodach, które sprawiają, że ludzie decydują się na podróżowanie, ponieważ tak naprawdę mobilność jest nieodłącznie związana z jakością naszego życia.

Transport, w tym lotnictwo międzynarodowe i transport morski, odpowiada za około jedną czwartą całkowitej emisji gazów cieplarnianych w UE. W przeciwieństwie do niektórych sektorów, wpływ transportu na środowisko nadal jest ściśle powiązany ze wzrostem gospodarczym.

Tendencje i ustalenia

    * Transport towarowy rozwija się nieco szybciej niż gospodarka. Największy wzrost w UE-27 odnotowano w przypadku transportu drogowego i lotniczego (odpowiednio 43% i 35% w latach 1997-2007). Udział transportu kolejowego i wodami śródlądowymi w transporcie ogółem zmniejszył się w omawianym okresie.

    * Obecne spowolnienie gospodarcze ograniczyło natężenie transportu, ale oczekuje się, że wraz z ponownym ożywieniem gospodarki nastąpi również ponowny wzrost transportu.

    * Transport pasażerski nadal rozwijał się, ale w wolniejszym tempie niż gospodarka. Podróże liniami lotniczymi w obrębie UE nadal były najszybciej rozwijającym się sektorem. W latach 1997-2007 odnotowano w tym sektorze wzrost o 48%. Dominującym środkiem transportu był nadal samochód. Pasażerowie pokonali tym środkiem transportu 72% wszystkich pasażerokilometrów przebytych w UE-27.

    * W krajach należących do EEA emisje gazów cieplarnianych związane z transportem (z wyłączeniem lotnictwa międzynarodowego i transportu morskiego) wzrosły w latach 1990-2007 o 28% i obecnie stanowią ok. 19% całkowitej emisji.

    * Pomimo zmniejszenia w ostatnich latach emisji substancji zanieczyszczających powietrze, transport drogowy był największym źródłem emisji tlenków azotu oraz drugim co do wielkości źródłem zanieczyszczeń tworzących pył zawieszony w 2007 roku.

    * Spośród 32 krajów należących do EEA tylko Niemcy i Szwecja są w stanie osiągnąć założone cele w zakresie udziału biopaliw na rok 2010.

    * Ruch drogowy jest nadal zdecydowanie największym źródłem hałasu wywołanego przez transport. Oczekuje się, że jeżeli nie zostanie opracowana i w pełni wdrożona skuteczna polityka dotycząca hałasu, liczba osób narażonych na szkodliwy poziom hałasu, zwłaszcza w nocy, wzrośnie.