Cyfryzacja rozliczeń podatkowych jest od lat jednym z priorytetów państwa i biznesu. Jednak – jak podkreśla ZPP – tempo i sposób wdrażania Krajowego Systemu e-Faktur dalece odbiegają od standardów bezpieczeństwa i przewidywalności, których potrzebują przedsiębiorcy funkcjonujący w modelu codziennych rozliczeń i presji czasu.
Techniczne i prawne ryzyka wciąż nierozwiązane
Związek Przedsiębiorców i Pracodawców zaznacza, że mimo długiej debaty publicznej obecna wersja KSeF nadal budzi poważne zastrzeżenia natury technicznej, organizacyjnej i prawnej. Problemy zgłaszane przez przedsiębiorców są realne i – jak wynika ze stanowiska ZPP – dotyczą fundamentów całego systemu.
Wśród kluczowych zagrożeń związek wymienia m.in. brak finalnej i stabilnej specyfikacji technicznej, co jest konsekwencją konieczności przebudowy systemu po audycie bezpieczeństwa. ZPP zwraca uwagę również na ryzyko częstych awarii i brak procedur zapewniających ciągłość pracy, co zmuszałoby firmy do stałego monitorowania działania systemu i zwiększania zaangażowania kadrowego.
Duży ciężar poniosą także finanse przedsiębiorców. Nieadekwatne i wysokie koszty dostosowania lub zakupu nowych systemów księgowych mają być szczególnie dotkliwe dla małych firm, które w sektorze transportu często funkcjonują na bardzo niskich marżach.
Kolejną wskazaną przez ZPP kwestią są obawy o ochronę danych. W stanowisku podkreślono istotne wątpliwości dotyczące prywatności i ryzyko nieuprawnionego wystawienia faktury na firmę bez jej wiedzy.
Surowe sankcje
Największy niepokój w branży transportowej budzi skala kar, jakie mają obowiązywać od 2027 r. zgodnie z art. 106ni ustawy o VAT. ZPP podkreśla, że katalog sankcji jest zbyt szeroki, a ich wysokość – niewspółmierna do poziomu stabilności, jaką dziś prezentuje system.
Kary przewidziane w przepisach obejmują m.in.:
- do 100 proc. kwoty podatku VAT wynikającego z faktury wystawionej w KSeF,
- do 18,7 proc. wartości brutto faktury w przypadku dokumentów wystawianych ze stawką 0 proc.,
- dodatkowe sankcje za brak przesłania faktury offline w wymaganym terminie,
- kary za posługiwanie się dokumentem, który formalnie nie stanowi faktury ustrukturyzowanej.
W ocenie ZPP taki zestaw obciążeń – przy braku gwarancji stabilności KSeF – oznacza przerzucenie na przedsiębiorców odpowiedzialności za potencjalne błędy po stronie państwa. Jak podkreśla organizacja, „obecny kształt systemu, tempo jego wdrażania oraz skala niewyjaśnionych ryzyk stwarzają realne zagrożenie dla ciągłości działalności wielu firm”.
ZPP apeluje o odsunięcie obowiązkowego wdrożenia
Organizacja jasno formułuje swoje stanowisko: system wymaga dalszych prac, testów i dopracowania. ZPP „jednoznacznie postuluje o odsunięcie terminu wdrożenia obowiązkowego KSeF oraz dopracowanie systemu przed jego uruchomieniem”. Wskazuje przy tym, że konieczne jest:
- opublikowanie finalnej specyfikacji z odpowiednim wyprzedzeniem,
- przeprowadzenie pełnych testów wydajnościowych i bezpieczeństwa,
- zapewnienie skutecznych procedur działania na wypadek awarii,
- ograniczenie ryzyk nadużyć i doprecyzowanie kwestii ochrony danych,
- dostosowanie zakresu odpowiedzialności i sankcji do realnych możliwości przedsiębiorców.
ZPP podkreśla, że proces cyfryzacji powinien wspierać rozwój gospodarczy, lecz nie może odbywać się kosztem stabilności działania firm. „Cyfryzacja ma ułatwiać, a nie paraliżować działalność gospodarczą” – grzmi organizacja, która deklaruje gotowość do dalszej współpracy przy tworzeniu systemu jednocześnie efektywnego dla administracji i bezpiecznego dla biznesu.
