Zmiany zostały przedstawione w rządowym memorandum „Zaostrzenie środków przeciwko manipulacjom i poważnym nadużyciom związanym z tachografami”, do którego oficjalnie odniosła się szwedzka organizacja przewoźników Transportföretagen. Dokument rządu przewiduje zarówno nowe przepisy karne, jak i rozszerzenie uprawnień służb kontrolnych.
Nowe przestępstwa i odpowiedzialność karna
Jednym z kluczowych elementów propozycji są nowe przepisy karne dotyczące manipulacji tachografami. Zgodnie z projektem, odpowiedzialność karna ma dotyczyć nie tylko samego manipulowania urządzeniem lub kartą kierowcy, ale także ingerencji w dane oraz korzystania z urządzeń poddanych manipulacji.
Karalne ma być również wytwarzanie, rozwijanie, posiadanie oraz sprzedaż urządzeń służących do manipulacji tachografami. W obu przypadkach przewidziano karę grzywny lub pozbawienia wolności do jednego roku, przy czym do przypisania odpowiedzialności wymagane będzie umyślne działanie.
W ocenie Transportföretagen manipulacja tachografem to poważne naruszenie, które jednocześnie zagraża bezpieczeństwu ruchu drogowego, pogarsza środowisko pracy kierowców i podkopuje uczciwą konkurencję w branży.
Wyższe kary finansowe za fałszywe karty kierowcy
Rząd proponuje również podwyższenie sankcji administracyjnych za uzyskanie karty kierowcy na podstawie nieprawdziwych danych lub fałszywych dokumentów. Grzywna ma wzrosnąć z 8 tys. koron szwedzkich (ok. 3 tys. zł) do 20 tys. koron szwedzkich (ok. 7,7 tys. zł). Transportföretagen podkreśla, że takie działania należy traktować jako poważne nadużycie systemu, które umożliwia omijanie przepisów o czasie jazdy i odpoczynku.
Szersze uprawnienia służb
Projekt zakłada także znaczące rozszerzenie kompetencji kontrolnych. Inspektorzy techniczni mają otrzymać prawo do przeprowadzania pogłębionych kontroli tachografów podczas badań technicznych, jeśli pojawi się podejrzenie manipulacji.
Z kolei policjanci i inspektorzy drogowi, w pilnych przypadkach, będą mogli przeszukiwać pojazdy i zestawy pojazdów w poszukiwaniu sprzętu używanego do manipulacji tachografami, a także zabezpieczać znalezione przedmioty jako dowody w postępowaniu.
Nowe przepisy umożliwią również przemieszczanie pojazdów w miejsce, w którym możliwe będzie przeprowadzenie dokładniejszego badania technicznego, co ma ułatwić współpracę policji, inspektorów i szwedzkiego urzędu transportu.
Dodatkowy obowiązek zostanie nałożony na autoryzowane warsztaty tachografów, które będą musiały zgłaszać wszelkie podejrzenia manipulacji do Transportstyrelsen.
Transportföretagen: dobre przepisy to za mało
Transportföretagen generalnie popiera kierunek zmian, ale zwraca uwagę na konieczność dalszych korekt i realnego egzekwowania prawa. Organizacja postuluje m.in. możliwość rozszerzenia kontroli osobistych także na pasażerów pojazdów oraz możliwość czasowego zakazania kierowcy i pasażerom dostępu do pojazdu podczas jego przeszukania.
To pozytywne, że rząd zwrócił uwagę na problem manipulacji i nadużyć związanych z tachografami. Rozszerzenie uprawnień kontrolnych to coś, o co zabiegaliśmy od dawna. Warunkiem osiągnięcia zakładanych celów jest jednak to, aby kontrole drogowe były zarówno liczniejsze, jak i skuteczniejsze niż obecnie – w całym kraju. Wciąż zbyt łatwo jest nieuczciwym firmom działać poniżej radarów, co prowadzi do niezdrowej konkurencji” – komentuje Tina Thorsell, dyrektor ds. polityki publicznej w Transportföretagen.
Firmy transportowe także na celowniku
Warto podkreślić, że projektowane przepisy nie ograniczają się wyłącznie do kierowców. Kary finansowe dla przedsiębiorstw pozostają możliwe na podstawie obowiązujących regulacji kodeksowych, jeśli firma nie dopełniła obowiązków w zakresie kontroli i nadzoru. Nowe regulacje przewidują również możliwość konfiskaty sprzętu służącego do manipulacji, co ma zapobiec jego ponownemu użyciu.
