Sztuczna inteligencja zmienia oblicze wielu branż, a transport nie jest tu wyjątkiem. Od autonomicznych pojazdów po zaawansowane systemy zarządzania flotą – AI wprowadza nowe możliwości i usprawnienia, które mogą zrewolucjonizować sposób, w jaki przewozimy towary i ludzi. Jednakże, jak zaznaczyła Ellina Lolis, dyrektor zarządzająca MCG Logistics, w podcaście Bibby Financial Services „Biznes Jutra”, polski transport drogowy jest wciąż kilkanaście lat za najbardziej rozwiniętymi gospodarkami świata.
AI w transporcie – możliwości i korzyści
AI w transporcie znajduje zastosowanie w wielu obszarach, które mają na celu optymalizację i zwiększenie bezpieczeństwa operacji logistycznych. Narzędzia oparte na AI mogą kontrolować stan zdrowia kierowcy, optymalizować trasy, a także automatyzować zadania administracyjne, takie jak wystawianie faktur czy wprowadzanie zleceń.
Optymalizacja to nie tylko lepsze planowanie tras, ale także skuteczniejsze zarządzanie flotą i przewidywanie problemów technicznych pojazdów. AI pozwala firmom transportowym na lepsze zarządzanie zasobami, co przekłada się na niższe koszty operacyjne i większą efektywność – mówiła w podcaście Ellina Lolis.
Wprowadzenie AI do zarządzania flotą pojazdów pozwala na monitorowanie stanu technicznego pojazdu w czasie rzeczywistym, co zmniejsza ryzyko awarii i pozwala na bardziej efektywne planowanie serwisów. Przykłady z rynków zagranicznych pokazują, że wykorzystanie AI w zarządzaniu flotą może przynieść oszczędności rzędu 10-15% w kosztach operacyjnych. W raporcie Polskiego Instytutu Transportu Drogowego „Czy Chat GPT zmieni transport?”, oszacowano, że do 2035 r. AI podniesie wydajność gospodarki o 11-37%.
AI na świecie – przykłady z rynków zagranicznych
Globalnie, AI w transporcie jest wykorzystywana na różne sposoby. W Stanach Zjednoczonych i Europie firmy prowadzą zaawansowane testy pojazdów autonomicznych. AI pomaga też w zarządzaniu flotami i optymalizacji tras, co przekłada się na większą efektywność i niższe koszty.
W Chinach, gdzie transport odgrywa kluczową rolę w gospodarce, AI jest szeroko stosowana do zarządzania logistyką, optymalizacji magazynów oraz monitorowania warunków drogowych w czasie rzeczywistym. To pokazuje, że AI ma potencjał do znacznej poprawy efektywności transportu na całym świecie.
Przyszłość autonomicznych pojazdów
Jednym z najbardziej fascynujących aspektów AI w transporcie jest rozwój pojazdów autonomicznych. Choć ta technologia wciąż jest w fazie rozwoju, jej potencjał jest ogromny. Autonomiczne ciężarówki mogą zrewolucjonizować branżę logistyczną, redukując koszty operacyjne, minimalizując ryzyko wypadków i zwiększając efektywność przewozów.
W 2017 roku Tesla ogłosiła plany wprowadzenia na rynek autonomicznych ciężarówek, które będą mogły pokonywać długie dystanse bez interwencji kierowcy. Z jej planów nic jeszcze nie wyszło, ale Elonowi Muskowi przybyło konkurentów – dwie inne firmy, niemiecka Continental i amerykańska Aurora, już zapowiedziały seryjną produkcję autonomicznej ciężarówki od 2027 r. To jednak tylko jeden, i to najbardziej spektakularny przykład tego, jak AI może zmienić przyszłość transportu drogowego.
Wykorzystanie AI w zarządzaniu logistyką
AI nie ogranicza się tylko do zarządzania flotą i autonomicznych pojazdów. Jest także szeroko wykorzystywana w logistyce, gdzie pomaga w optymalizacji magazynów, zarządzaniu zapasami i planowaniu tras. Algorytmy AI mogą analizować dane z różnych źródeł, aby przewidzieć popyt i zoptymalizować łańcuch dostaw. Pozwala to na szybsze dotarcie z towarem do klienta, co przekłada się na wzrost jego satysfakcji.
Wykorzystanie AI do analizy danych może również pomóc w lepszym zarządzaniu zapasami. Przykładowo, systemy oparte na AI mogą przewidzieć, które produkty będą miały największe zapotrzebowanie w danym okresie, co pozwala na bardziej efektywne zarządzanie magazynem i minimalizację strat.
Bezpieczeństwo na drogach dzięki AI
Jednym z kluczowych aspektów AI w transporcie jest poprawa bezpieczeństwa na drogach. Kamery i czujniki umieszczone w kabinie ciężarówki mogą analizować mimikę twarzy kierowcy, jego ruchy i zachowanie, aby wykryć oznaki zmęczenia lub rozproszenia uwagi oraz wysłać ostrzeżenia, zanim dojdzie do wypadku.
Technologie AI mogą też analizować warunki drogowe i pogodowe w czasie rzeczywistym, co pozwala na szybsze reagowanie na zmieniającą się sytuację na drodze i wydajniejsze zaplanowanie trasy.
AI w zarządzaniu infrastrukturą transportową
AI ma również duży potencjał w zarządzaniu infrastrukturą transportową. Systemy oparte na AI mogą analizować dane z różnych źródeł, aby przewidzieć i zarządzać przepływem ruchu w miastach i na drogach. Dzięki temu możliwe jest zmniejszenie korków, poprawa efektywności transportu i redukcja emisji spalin.
W niektórych miastach na świecie już teraz wdrażane są inteligentne systemy zarządzania ruchem, które wykorzystują AI do optymalizacji sygnalizacji świetlnej i zarządzania ruchem w czasie rzeczywistym. Przykładem może być Singapur, gdzie systemy AI pomagają zarządzać ruchem na drogach, co przyczynia się do zmniejszenia korków i poprawy jakości powietrza.
Wyzwania branży transportowej
Inwestowanie w AI w transporcie staje się też koniecznością ze względu na nowe regulacje, które wprowadza Pakiet Mobilności w obszarze czasu pracy kierowców, wynagrodzeń, kabotażu i delegacji. Firmy transportowe muszą tak dostosować swoje operacje, aby sprostać tym regulacjom i skutecznie zarządzać czasem pracy oraz odpoczynku kierowców a także monitorować zgodność z przepisami. Dlatego w przyszłym roku we wszystkich pojazdach ciężarowych o DMC powyżej 3,5 tony obowiązkowe będą inteligentne tachografy II generacji, które będą automatyczne sczytywać czas pracy kierowcy, rejestrować przekroczenie granicy kraju czy rozpoznawać strefę czasową, bez konieczności ręcznego wprowadzania danych.
Faktoring w transporcie – klucz do płynności finansowej
Niestety, kondycja branży transportowej nie jest najlepsza, a wiele firm transportowych ma coraz większe problemy z płynnością finansową, co skutecznie uniemożliwia im inwestowanie w nowe technologie. A to jest konieczne, by utrzymać konkurencyjność na rynku.
Rozwiązaniem może być w takiej sytuacji faktoring oferowany przez firmy takie jak Bibby Financial Services. Faktor od lat wspiera branżę transportową a firmy z tego sektora stanowią blisko jedną czwartą jego klientów. Faktoring to rozwiązanie, które pozwala przedsiębiorstwom transportowym na szybkie uwolnienie środków zamrożonych w fakturach. Jest to szczególnie ważne w branży, gdzie terminy płatności często są bardzo długie i rosną zatory płatnicze.
Faktoring to nie tylko sposób na poprawę płynności finansowej, ale także na zapewnienie stabilności operacyjnej. Dzięki temu firmy mogą skupić się na rozwijaniu swojej działalności i inwestowaniu w nowe technologie, takie jak AI, bez obaw o opóźnienia w płatnościach – mówi Piotr Taras, dyrektor ds. finansowania biznesu w Bibby Financial Services.
Przyszłość AI w transporcie
Według raportu firmy Precedence Research globalna wartość AI w sektorze transportu osiągnie 14,8 mld dolarów w 2030 r. A to oznacza, że wprowadzenie nowoczesnych technologii i adaptacja do zmieniających się regulacji są też kluczowe dla przyszłości polskiego transportu. Sztuczna inteligencja ma potencjał, aby zrewolucjonizować ten sektor, jednakże wymaga to znacznych inwestycji i adaptacji technologicznej. Wsparcie finansowe, takie jak faktoring, może pomóc polskim firmom transportowym w adaptacji do nowych realiów i pełnym wykorzystanie potencjału AI. Bez wykorzystania nowych technologii, po prostu przestaną być konkurencyjne.
