Oto prawda o niemieckim transporcie: zatrudnienie Rumunów, Bułgarów i Polaków skoczyło ostatnio o kilkaset procent

Raport opublikowany niedawno przez BAG analizuje sytuację rynku pracy zarówno w transporcie drogowym, kolejowym jak i morskim i porównuje dane z lat 2012-2016. Liczba zatrudnionych kierowców ciężarówek w ubiegłym roku znowu podskoczyła , choć mimo to wakatów było więcej niż poszukujących pracy.

“Zatrudnienie pracowników z zagranicy w sektorze transportu drogowego odgrywa coraz większą rolę” – czytamy w raporcie niemieckiego urzędu. Większość wspomnianych kierowców pochodzi z krajów Unii Europejskiej, w szczególności ze Wschodu. Dane pokazują także, że w ostatnich latach firmy transportowe rzadko przyjmowały do pracy uchodźców, choć kanclerz Angela Merkel upatrywała w nich rozwiązanie problemu braku kadry w sektorze.

Raport pokazuje także poziom zadowolenia zatrudnionych w niemieckiej branży transportowej z warunków pracy. Zależy on przede wszystkim od wynagrodzenia, atmosfery w firmie i możliwości godzenia pracy z życiem rodzinnym.

Liczba i wiek truckerów w Niemczech

Liczba zawodowych kierowców ciężarówek podlegających ubezpieczeniu społecznemu w Niemczech pod koniec 2016 r. wyniosła 555 505 – wynika z danych Federalnej Agencji Pracy, na które powołuje się BAG. To o 1,6 proc. więcej niż rok wcześniej. W ubiegłym roku udział zagranicznych truckerów zatrudnionych u naszego zachodniego sąsiada osiągnął najwyższy poziom w historii – 15,5 proc. Pochodzili oni w większości ze wschodnich krajów UE.

Struktura wiekowa pracowników niemieckiego transportu jest w dalszym ciągu niekorzystna. W zeszłym roku odnotowano dalszy wzrost zatrudnienia w starszych grupach wiekowych i spadek wśród młodej kadry. Odsetek kierowców zawodowych w wieku powyżej 55 lat osiągnął pod koniec 2016 r. już 27,8 proc., czyli o 2,3 proc. więcej niż w 2014 r.

Dane z dokumentu sporządzonego przez BAG potwierdzają obawy niemieckich związków transportowych. Problem braku kadry w niemieckim transporcie będzie narastał. Młodych kierowców brakuje, a starsi niebawem przejdą na emeryturę.

– W ciągu najbliższych 15 lat 2/3 kierowców przejdzie na emeryturę – ostrzega Markus Olligschläger ze związku DSLV.

Z 1,5 miliona kierowców, którzy w 2016 roku posiadali kartę kierowcy, już ponad milion przekroczyło 45. rok życia.

Według Olligschlägera, zazwyczaj kierowcy ciężarówek przechodzą na emeryturę w wieku 60 lat, więc branża powinna szykować się na jeszcze większy kryzys związany z brakiem rąk do pracy. Czy ratunkiem dla niemieckiego transportu będą rzewoźnicy i truckerzy z Polski i innych krajów ze Wschodniej Europy?

Truckerzy z zagranicy

Udział obywateli z zagranicy wśród zatrudnionych w Niemczech kierowców ciężarówek rośnie z roku na rok. Odsetek kierowców z obcym obywatelstwem w Niemczech w 2013 r. wynosił zaledwie 9,1 proc. Tymczasem w 2015 r. już pracownicy wyłącznie z krajów członkowskich Unii stanowili już 9,6 proc. wszystkich zatrudnionych w Niemczech truckerów. Pozostałe 3 proc. to kierowcy pochodzący spoza Unii. 60 proc. z nich to obywatele Turcji, których liczba od 2012 r. utrzymuje się poziomie ok. 10 tys. – wynika z raportu.

Łączna liczba pracowników posiadających obywatelstwo kraju z Afryki, Australii, Ameryki i Azji była bardzo niska. Ich łączny udział w 2015 r. stanowił zaledwie 0,7 proc. ogólnej liczby zawodowych kierowców objętych ubezpieczeniem społecznym.

Na uwagę zasługuje fakt, że pod koniec 2016 r. odsetek zagranicznych kierowców w niemieckim transporcie osiągnął rekordowy pułap 15,5 proc. i to głównie za sprawą obywateli krajów członkowskich UE, takich jak Polska, Rumunia, Czechy, Węgry czy Bułgaria. W analizowanym okresie (lata 2012-2016) zatrudnienie truckerów z wymienionych wyżej państw podniosło się o kilkaset procent. Na szczególną uwagę zasługują tu Bułgarzy, którzy w latach 2012-2015 odnotowali zwyżkę na poziomie 453 proc. i Rumunii z wynikiem +388 proc. Natomiast liczba polskich kierowców ciężarówek, którzy znaleźli pracę w Niemczech, przekroczyła w 2015 r. 14 tys. poprawiając o 159 proc. statystyki z 2012 roku.

Jak czytamy w raporcie, większość ankietowanych przedsiębiorców doświadczenia związane z zatrudnianiem zawodowych kierowców z nowych krajów UE oceniała jako pozytywne. Choć oczywiście częstym problemem na początku była komunikacja z nowymi pracownikami po niemiecku. Jednak według respondentów tylko niewielki odsetek kierowców z państw Europy Wschodniej decyduje się na przeniesienie na stałe do Niemiec.

Poziom zadowolenia truckerów w Niemczech

BAG w ramach badań rynku pracy w niemieckiej branży transportowej przeprowadził także ankiety dotyczące poziomu zadowolenia truckerów.  Wykazały one, że większość zawodowych kierowców jest w dużej mierze zadowolona z warunków pracy (19 proc. “bardzo zadowolonych” i tylko 5,2 proc. “bardzo niezadowolonych”).

Najważniejszymi czynnikami wpływającymi na poziom satysfakcji kierowców jest wynagrodzenie (podstawa), dobra atmosfera pracy i możliwość godzenia życia rodzinnego z zawodowym. Około 46 proc. respondentów odpowiedziało, że wykonywana przez nich praca jest zajęciem marzeń.

W badaniu wzięło udział 267 zawodowych kierowców. Około 8,2 proc. respondentów było młodszych niż 35 lat; kolejne 60,7 proc. było w wieku od 35 do 55 lat, a około 30,7 proc. wskazało, że miało ponad 55 lat.