Czy Bruksela rozwiąże odwieczny problem kierowców ciężarówek? Komisja Europejska ma już konkretny plan działania i pieniądze

Według międzynarodowej organizacji transportowej IRU, roczne straty spowodowane kradzieżami ładunków w Europie wynoszą 6-7 miliardów euro. Do 75 proc. tego typu incydentów dochodzi na niestrzeżonych parkingach. IRU pracowała przez ostatni rok z Komisją Europejską nad badaniem mającym na celu zbadanie stanu infrastruktury parkingowej oraz określenie wspólnych standardów dla bezpiecznych parkingów dla ciężarówek w Unii Europejskiej.

W ubiegłym tygodniu Komisja Europejska zaprezentowała raport, z którego wynika, że we Wspólnocie brakuje aż 100 tys. miejsc postojowych dla ciężarówek. W oparciu o popyt na transport drogowy, przepływy ładunków i stosowanie aktualnych przepisów dotyczących czasu jazdy i odpoczynku, szacuje się, że całkowite zapotrzebowanie na miejsca postojowe w UE wynosi 400 tys. Dostępnych jest jednak tylko ok. 300 tys. bezpiecznych miejsc parkingowych dla ciężarówek.

Tak duży deficyt stanowi poważny problem zarówno dla kierowcy, który obawia się o swoje bezpieczeństwo, jak i dla przewoźnika i załadowcy, którzy są narażeni na straty finansowe. Ponadto zapewnienie bezpiecznych miejsc dla trucków jest absolutnie niezbędne, by kierowcy mogli się stosować do przepisów unijnego Rozporządzenia (WE) nr 561/2006 dotyczącego czasu prowadzenia pojazdu.

Działania Brukseli

Komisja Europejska dostrzegła wreszcie problem braku odpowiedniej infrastruktury dla kierowców ciężarówek i pod koniec grudnia 2017 r. rozpoczęła badanie, którego owocem jest wspomniany wyżej raport. Badanie miało na celu stworzenie spójnych unijnych standardów bezpieczeństwa dla parkingów i wsparcie rozwoju infrastruktury. Eksperci mieli również sprawdzić, gdzie takich miejsc dla ciężarówek brakuje najbardziej.

Raport to jednak nie wszystko. KE na rozbudowę i poprawę bezpieczeństwa parkingów planuje przeznaczyć spore środki. Łącznie 178 mln euro otrzymają  firmy, które zdecydują się na stworzenie bezpiecznych parkingów dla ciężarówek w oparciu o jednolite europejskie normy.

Mapa niedoborów i potrzeb

Kluczowe dla twórców raportu było określenie, gdzie najbardziej brakuje parkingów dla ciężarówek. W tym celu dokonali oni analizy przepływów transgranicznych i transportu długodystansowego w obrębie transeuropejskiej sieci transportowej (TEN-T), zapotrzebowania na parkingi oraz miejsc, gdzie się już znajdują i statystyk kradzieży ładunków.

Oto dziewięć korytarzy TEN-T, które mają podstawowe znaczenie dla długodystansowych przewozów towarowych:

Autorzy badania uwzględnili tu przewozy, które wymagają odbycia nocnego odpoczynku kierowcy. Takie transporty stanowią 27 proc. całkowitej pracy przewozowej (wyrażonej w tonokilometrach) realizowanej przez firmy z 28 krajów UE.

Następująca mapa przedstawia natężenie ruchu ciężarówek na danych korytarzach TEN-T. Przedstawia ona główne arterie, którymi odbywa się długodystansowy transport towarowy.

Na kolejnej mapce znajdziemy hotstpoty logistyczne, czyli  regiony, w których skupiają się centra logistyczne, dystrybucyjne, porty i gdzie popyt na usługi transportowe jest największy. Koncentrują się one przede wszystkim w centrum Europy, i ale rozciągają się również we wszystkich kierunkach na krańce kontynentu. Stworzenie infrastruktury parkingowej wzdłuż korytarzy pozwoliłoby według twórców raportu na skuteczne zaspokojenie dużej części potrzeb.

Skoro mowa o braku bezpiecznych parkingów, nie może zabraknąć statystyk kradzieży ładunków. Na poniższej mapie sporządzonej na podstawie danych organizacji TAPA widać wyraźnie, że przestępczość skupia się w tzw. hotspotach logistycznych.

Standardy bezpieczeństwa europejskich parkingów

Bruksela w konsorcjum z organizacjami, takimi jak IRU, DEKRA, ESPORG, Panteia, CERTH/HIT oraz CBRA opracowała standardy bezpiecznych parkingów dla ciężarówek („Safe and Secure Truck Park Area”, w skrócie SSTPA).

W badaniu stwierdzono bowiem, że obecne standardy dotyczące bezpiecznych parkingów (np. LABEL obowiązujący w Holandii, VEDA w Niemczech, PSR, czyli normy TAPA) znacznie różnią się od siebie, a wielu certyfikowanych według tych norm obiektów nie kontroluje się po udzieleniu certyfikatu.

KE proponuje zatem wspólne standardy dla bezpiecznych parkingów – „Parking UE” – od najniższego poziomu (brązowy) przez średni (srebrny) do wysokiego (złoty i platynowy).

Najniższy standard bezpieczeństwa przewiduje m.in. oświetlenie o odpowiednim natężeniu, monitoring (CCTV) na wjeździe i wyjeździe, odpowiednio przycięte rośliny (w celu zapewnienia dobrej widoczności), kontrole na wjeździe i regularne monitorowanie lub kontrole parkingu. Standard platynowy wymaga już np. monitoringu w czasie rzeczywistym, włącznie z monitorowaniem wejścia i wyjścia również dla pieszych oraz specjalnych rozwiązań na wypadek braku zasilania.

Standardy usług dla kierowców

Unijne normy obejmują nie tylko wymogi dotyczące bezpieczeństwa. Kluczową rolę w nowych standardach odgrywa również zaplecze parkingów, które musi oferować kierowcom usługi takie, jak:

– toalety damskie i męskie (dostępne, sprawne, sprzątane i sprawdzane w regularnych odstępach czasu),

– prysznice damskie i męskie (dostępne, sprawne, sprzątane i sprawdzane w regularnych odstępach czasu),

– kosze na odpady,

– odpowiednie oznakowanie, które ma zapewnić bezpieczny ruch na parkingu,

– numery alarmowe podane w widocznym miejscu,

– przekąski i napoje dostępne w sprzedaży przez całą dobę,

– dostępne Wi-Fi,

– udostępnienie energii elektrycznej do użytku kierowcom.

Procedura audytu

By parkingi w Europie były rzeczywiście bezpieczne, nie wystarczy sama certyfikacja. Konieczne są również regularne kontrole, zarówno pod kątem poziomu bezpieczeństwa, jak i usług. Unijni urzędnicy przygotowali w związku z tym dokładną procedurę audytu, która zapewni zgodność z systemem ratingowym, a także wiarygodność dla sektora transportu i organów publicznych. Opiera się ona na specyfikacjach technicznych zgodnych ze wspólnym standardem SSTPA.

Standardy SSTPA zostały już wdrożone na kilku parkingach pilotażowych. Należą do nich Béziers w południowej Francji, Barcelona w Hiszpanii i Lugoj w Rumunii.

Oto jeden z parkingów, na których obowiązują nowe standardy unijne:

 

Certyfikowanych bezpiecznych parkingów jest w Europie tylko 57 (z certyfikatem ESPORG, VEDA):

Na mapce widać wyraźnie, że skupiają się one w zaledwie kilku krajach.

Według raportu KE kolejnych 500 lokalizacji ma możliwość zdobycia certyfikatu, to jednak wciąż kropla w morzu potrzeb:

Fot. Trans.INFO