Jednym z najważniejszych elementów nowej interpretacji jest odejście od sztywnego wymogu posiadania listu przewozowego CMR przy każdym pustym przejeździe. Zgodnie z nowymi zasadami, dokumentacja potwierdzająca taki przewóz może być prowadzona w inny sposób – zależnie od sytuacji i charakteru transportu.
Jednocześnie Agencja wyjaśnia, że odbiór i przewóz np. palet zwrotnych może być częścią przewozu kabotażowego lub transportu międzynarodowego – pod warunkiem, że stanowi naturalną część trasy i istnieje wyraźny związek z transportem poprzedzającym lub następującym po nim” – zwraca uwagę organizacja duńskich spedytorów Danskle Speditører.
Dopasowanie do standardów UE
Zmiany te stanowią odpowiedź na krytykę ze strony stowarzyszenia Danske Speditører, które od lat podkreślało, że praktyka duńskich służb w zakresie kabotażu odbiega od interpretacji przepisów przez Komisję Europejską. Już w 2022 roku Komisja uznała część działań Danii za niezgodne z prawem unijnym. W efekcie, Duńska Agencja Transportu dokonała pierwszych korekt w 2023 roku, jednak to dopiero tegoroczna aktualizacja w pełni odzwierciedla kluczowe postulaty branży.
Większa elastyczność i zrównoważony transport
Nowe wytyczne, oprócz zmniejszenia obciążeń dokumentacyjnych, promują bardziej praktyczne i elastyczne podejście do rzeczywistości transportowej. Zdaniem przedstawicieli Danske Speditører, zmiany te przyczyniają się do większej przejrzystości oraz lepszego dopasowania krajowych regulacji do realiów rynku europejskiego. Przewoźnicy mogą teraz działać z większą pewnością prawną, co przekłada się na sprawniejszą logistykę i efektywniejsze wykorzystanie zasobów transportowych.
Zaktualizowane wytyczne zawierają także praktyczne przykłady, które pomagają interpretować nowe przepisy – szczególnie w kontekście jazdy bez ładunku (sekcja 3.2).
Wymagania dotyczące rzeczywistego transportu
Zaktualizowane wytyczne precyzują, że sam transport pustych kontenerów lub innych opakowań zwrotnych (np. palet) do Danii nie uprawnia do wykonywania kabotażu, jeśli nie stanowi on tzw. „rzeczywistej operacji transportowej”. Oznacza to, że przewóz taki musi być częścią faktycznego zlecenia przewozowego lub wiązać się z oddzielną umową i wynagrodzeniem.
By zobrazować lepiej nowe zasady, agencja podaje przykłady:
- rzeczywistej operacji transportowej:
Niemiecki samochód ciężarowy przewozi pusty kontener z Hamburga do Esbjerg. Dla tego transportu wystawiono list przewozowy, a kontener jest przedmiotem umowy przewozu lub jej integralną częścią. - nierzeczywistej operacji transportowej:
Ten sam niemiecki pojazd przewozi pusty kontener z Hamburga do Esbjerg, ale nie uzgodniono oddzielnej płatności za transport, ani nie istnieje formalna umowa przewozu.
Tego typu rozróżnienie ma istotne znaczenie prawne i wpływa na to, czy dana operacja może być uznana za legalny transport kabotażowy zgodnie z art. 8 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 1072/2009.
Szczególne wymagania dla operacji kabotażowych
Transport pustych kontenerów, naczep oraz opakowań zwrotnych przez zagranicznego przewoźnika w Danii jest uznawany za przewóz towarów – a więc również za operację kabotażową – jeśli przewóz odbywa się na podstawie umowy przewozu i stanowi główny przedmiot zlecenia oraz/lub płatności – wyjaśnia agencja.
Jeśli jednak takie puste przewozy są integralną częścią wcześniejszej lub późniejszej operacji kabotażowej albo międzynarodowego transportu, nie są one traktowane jako odrębna operacja kabotażowa – pod warunkiem, że istnieje stosowna dokumentacja (np. list przewozowy lub adnotacje do niego). W przeciwnym razie, domyślnie uznaje się je za osobną operację kabotażową. Duńska Agencja Transportu wyjaśnia powyższe wytyczne na przykładach:
Przykład 1:
Holenderski samochód dostarcza tulipany z Groningen do Ribe. Następnie zabiera 50 pustych stojaków na kwiaty i przewozi je do Esbjerg, gdzie rozpoczyna się kabotaż – dostarczenie stojaków i załadunek pełnych kwiatami do Holstebro. Po rozładunku ładunek wraca do Holandii. Jeśli przewoźnik udokumentuje, że transport pustych stojaków był częścią systemu zwrotnego między firmami, całość traktowana jest jako jedna operacja kabotażowa.
Przykład 2:
Niemiecki pojazd rozładowuje owoce w Odense, następnie ładuje 52 puste palety z magazynu i jedzie do Nyborg, gdzie rozpoczyna kabotaż do Næstved. Po rozładunku wraca pusty do Niemiec. Przy odpowiedniej dokumentacji łączącej przewóz palet z operacją kabotażową, wszystko uznaje się za jedną operację kabotażową.
Przykład 3:
Po międzynarodowym transporcie z Flensburga do Aarhus, ciężarówka jedzie pusta do Herning, gdzie ładuje meble i 10 palet zwrotnych. Część jest rozładowana w Skanderborg, reszta w Horsens. Wszystko uznaje się za jedną operację kabotażową, pod warunkiem udokumentowania związku między paletami a przewozem.
Przykład 4:
Polski pojazd dostarcza mięso do Grindsted, następnie ładuje 50 pustych stojaków i jedzie do Vejle, skąd wraca do Poznania z ładunkiem kwiatów. Jeśli puste stojaki są elementem systemu zwrotnego między firmami, przewóz nie jest traktowany jako odrębna operacja kabotażowa.
Przykład 5:
Niemiecka ciężarówka bez ładunku jedzie z Padborg do Holstebro, gdzie wymienia pustą naczepę na załadowaną i wraca do Padborg w ramach kabotażu. Przewóz pustej naczepy uznawany jest za element przygotowujący kabotaż, a nie osobną operację.
Dodatkowo, transport pustych kontenerów i opakowań zwrotnych po zakończeniu międzynarodowej dostawy do Danii nie jest traktowany jako kabotaż, o ile odbywa się zgodnie z umową przewozu (np. przewóz pustego kontenera z punktu rozładunku do miejsca docelowego wskazanego w zleceniu).
