W pierwszej połowie roku popyt na powierzchnie magazynowe sięgał 1,8 mln mkw. To rekordowy wynik. Udział poszczególnych grup odbiorców nowych magazynów zmienia się. Sektor e-commerce kilka lat temu praktycznie nieobecny w statystykach, teraz prześcignął już branżę automotive oraz branżę artykułów gospodarstwa domowego. E-handel nie tylko winduje popyt na magazyny, ale ma też wpływ m.in. na ich wyposażenie, a także organizację transportu.
Rynek napędza dynamiczny rozwój sektora e-commerce, który potrzebuje zaplecza magazynowego i logistycznego. Nic nie wskazuje na to, by koniunktura miała się w najbliższym czasie odwrócić. Co więcej, obecny rok ma szansę być jeszcze lepszym od poprzedniego – mówi Wojciech Zoń, dyrektor działu powierzchni magazynowych i przemysłowych w Savills.
W pierwszym półroczu szczególnie wysoki wolumen transakcji odnotowano w regionie Polski Centralnej (ponad 420 tys. mkw.), niewiele mniejszy w rejonie Górnego Śląska (414 tys. mkw.). Bez względu na region kraju najbardziej aktywne pozostają firmy logistyczne (32 proc.) i sieci handlowe (20 proc.), a także branża lekkiej produkcji (10 proc.).
Nowym zjawiskiem jest tak istotny (9 proc.) wynajem przez firmy sektora e-commerce. To o 2 pkt. procentowe więcej niż sektor motoryzacyjny i o 3 pkt. procentowe więcej niż branża AGD.
Polska dla segmentu e-commerce jest niezwykle atrakcyjną lokalizacją z uwagi na położenie geograficzne, dobrą kondycję rynku pracy, duży wewnętrzny rynek zbytu o rosnącej konsumpcji oraz niskie koszty najmu – tłumaczy Joanna Sinkiewicz, dyrektor działu powierzchni przemysłowych i logistycznych w Cushman & Wakefield.
Więcej bram w magazynach i mniejszych aut do transportu
Zwiększony zapotrzebowanie na magazyny ze strony sektora e-commerce ma wpływ m.in. na ich wyposażenie, a także organizację transportu. Generalnie rzecz biorąc magazyny dla e-handlu wymagają większego zatrudnienia, obsługiwane są przez większą liczbę, niewielkich samochodów (głównie przez auta dostawcze). A to wymaga zaplanowania nie tylko samej przestrzeni składowej czy ekspedycyjnej, ale też, tak bardziej prozaicznych stref jak np. część biurowo-socjalna czy parking.
Rosną wymagania co do przystosowania obiektu pod specjalistyczne potrzeby klientów, wykonania dużych adaptacji – często kosztują ponad 100 euro na jeden mkw. magazynu – mówi Kamila Branecka, dyrektor Jartom Real Estate.
Do najczęstszych zmian można zaliczyć:
– dostosowanie oświetlenia pod potrzeby linii kompletacyjnych,
– aranżacje powierzchni socjalnych i biurowych,
– zwiększenie liczby bram z poziomu zero i doków,
– montaż nietypowych, specjalistycznych bram,
– wykonanie antresoli,
– obniżenie oświetlenia nad częścią kompletacyjną,
– budowę wydzielonych części z utrzymanym reżimem temperaturowym (chłodnie, mroźnie, powierzchnie klimatyzowane).
Kamila Barnecka podkreśla, że e-commerce wymusza w magazynach późne godziny odbiorów kurierskich, a nawet pracę dwuzmianową w soboty. Standardem jest masowa liczba, za to częstych, bardzo małych i zróżnicowanych zamówień klientów. Konieczne są więc zmiany w konstrukcji budynku umożliwiające płynną współpracę magazynów z transportem ze względu na szybkość dostaw.
Oprócz dużej liczby bram, także dostosowanych do mniejszych samochodów, coraz częściej klienci poszukują hal z obniżonym sufitem, przystosowanych do szybko rotujących wolumenów, wyposażonych w regały półkowe zamiast regałów paletowych.
Specyfika procesów w magazynach e-commerce znacząco różni się bowiem od specyfiki magazynów tradycyjnych. Inne są wymagania względem systemu zarządzania (WMS), pojawiają się dodatkowe procesy kontrolne czy też rozbudowany proces zarządzania zwrotami, a także wielostopniowe sortowania. Dominuje szeroki asortyment w pojedynczych sztukach, zazwyczaj chodzi o zamówienia na jedną sztukę, jednego produktu lub jedną sztukę kilku różnych produktów.
Inny proces pakowania
Proces przyjęcia w logistyce e-handlu jest bardziej złożony od tych, znanych np. z logistyki kontraktowej, która operuje zazwyczaj jednostkami takimi jak pełne palety lub palety mix (kilka różnych produktów na jednej palecie).
Podstawowego znaczenia nabiera odpowiedni podział zbiorczych opakowań na pojedyncze produkty, naklejanie etykiet, czy gospodarka zwrotami. Proces przyjęć w e-commerce musi również uwzględniać sortowanie towaru według typów składowania i przewidywać np. strefy odkładcze dla poszczególnych typów towarów. Odmiennie przebiega proces kompletacji przed wysyłką, jak również pakowanie.
Coraz więcej operacji w magazynie
Eksperci Jartom podkreślają, że kombinacja wielu czynników tworzy popyt na coraz większe powierzchnie magazynowe przypadające na jednego najemcę. Handel e-commerce wymusza zwiększenie stanów magazynowych, ponieważ kluczowym aspektem dla klientów jest szybka dostępność produktu w magazynie. Średnią powierzchnią wynajmowaną na przełomie 2016 i 2017 r. jest 5 tys. mkw.
W magazynie odbywa się nierzadko pakowanie, foliowanie, katalogowanie artykułów, wysyłka wzorów, a nawet prasowanie, szycie, naklejanie znaczników, ozdabianie, realizowanie zestawów i wiele innych czynności.
Sama obsługa zwrotów to często sprawdzanie, naprawa, odświeżanie oraz ponowne pakowanie i oznaczanie produktów. A zwroty mogą być bardzo duże, np. w przypadku produktów branży odzieżowej stanowią nawet 30-40 proc.