Fot. Bartosz Wawryszuk
Immobiliser, wysokość rampy w pamięci i alerty dla dyspozytora – czyli co daje inteligentna naczepa
Współczesna naczepa nie jest już tylko prostą skrzynią na kołach, w której przewozi się ładunki. To coraz częściej pojazd wyposażony w wiele nowoczesnych systemów monitorujących rozmaite parametry w trakcie jazdy i zbierające setki danych. Wystarczy wspomnieć, że ładowni mogą strzec zamek i immobiliser zwalniane PIN-em, a zdalna diagnostyka może uchronić przewoźnika przed niepożądanym przestojem w transporcie.
Jak wiele systemów i możliwości kryje w sobie inteligentna naczepa można było się przekonać podczas pokazów, które w kilku polskich miastach zorganizowały w ubiegłym tygodniu firmy ZF i TIP Trailer Services. Podczas prezentacji w specjalnie przygotowanej naczepie demonstracyjnej przedstawiciele obu firm, którzy dostarczają różne technologie, elementy wyposażenia i usługi, demonstrowali ich możliwości i dostępne opcje.
Systemy wbudowane w naczepę mogą pokazywać jej realny przebieg. Różnica w stosunku do odczytów z GPS jest taka, że liczony jest przejechany na kołach rzeczywisty dystans. Wyklucza więc doliczenie do trasy odległości pokonanej np. platformą kolejową, jeśli mamy do czynienia z transportem intermodalnym. To o tyle istotne, że faktyczny przebieg pozwala dokładniej zaplanować czynności serwisowe choćby przy oponach, elementach układu hamulcowego oraz cykliucznych przeglądach.
Ciekawą opcją jest też funkcja monitorująca styl jazdy kierowcy (prowadzenia naczepy) i ostrzegająca o niebezpiecznych przechyłach i “bujaniu” naczepy. jaką daje jednostka telematyczna Trailerpulse. Za pomocą urządzenia Trailerpulse marki Transics możliwy jest zdalny odczyt w czasie rzeczywistym działania systemu RSS (odpowiednik ESP w pojazdach osobowych). System pozwala monitorować, jak agresywnie prowadzona jest naczepa i w trakcie jazdy alarmuje dyspozytora w firmie transportowej, że kierowca jedzie niebezpiecznie i niestabilnie.
Jeśli już dojdzie do wypadku – analiza danych z czujników może pomóc przy ustaleniu przyczyn zdarzenia. To szczególnie istotne w sytuacjach, gdy właściciel naczepy i ładunku zleca transport podwykonawcy. Jeśli wskutek przewrócenia naczepy doszło do uszkodzenia ładunku, dane z telematyki mogą pomóc w ustaleniu przyczyn wypadku, co jest istotne z punktu widzenia firm ubezpieczeniowych.
Czujniki w oponach naczepy
Przyczyną awarii i przestojów, nie raz o bardzo poważnych konsekwencjach, może być także stan ogumienia. Niewłaściwe ciśnienie to wyższe spalanie, a zatem wzrost kosztu transportu. Ciągłe monitorowanie ciśnienia w oponach za pomocą telematyki Transics lub Trailerguard i czujników Wabco obniża ich zużycie i przedłuża ich żywotność. Kontrola temperatury pozwala także na monitorowanie układu hamulcowego.
Nieradko zdarzają się sytuacje, gdy zapalenie się opony doprowadzało do pożaru naczepy. Straty związane ze zniszczenia ładunku w takiej sytuacji mogą być poważnym ciosem finansowym dla przewoźnika. W tym względzie zarówno producenci opon, jak i dostawcy inteligentnych systemów mają wiele do zaoferowania.
Czujniki montowane na felgach kół pozwalają na alarmowanie w sytuacji, gdy parametry pracy wykraczają poza bezpieczny zakres. Wówczas zarówno kierowca jak i dyspozytor otrzymują alerty i mogą odpowiednio szybko zareagować. W ten sposób można zapobiec problemom choćby takim jak konieczność wymiany uszkodzonej opony na drodze, co zwykle wiąże się z koniecznością wezwania serwisu, nieplanowanym przestojem i opóźnieniami w dostawie.
EBS z 40 opcjami
Firma ZF, do której należy marka Wabco, oferuje ponad 40 opcji opartych na modulatorze EBS i czujnikach, które wspierają pracę inteligentnej naczepy. Naczepa może być unieruchomiona za pomocą immobilizera aktywowanego w systemie EBS. Immobiliser zablokuje koła, chyba, że kierowca poda zwalniający PIN (kodu dostępu można też używać do szyfrowania zamka chroniącego drzwi naczepy).
Można również zapisać w pamięci parametry takie jak wysokość rampy załadunkowej w poszczególnych lokalizacjach, do których jeździ ciężarówka z naczepą. Kierowca za pomocą aplikacji na smartfona może ustawić odpowiednie wypoziomowanie naczepy w zależności od wysokości rampy u danego operatora logistycznego.
Ciekawą opcja jest też niwelowanie błędów załadunku. W sytuacji gdy ładownia nie jest w pełni zapełniona lub towar został częściowo rozładowany – nacisk na poszczególne osie jest nierównomierny. System Wabco EBS może sterować ciśnieniem w poduszkach lub podnosić odpowiednie osie tak, by wyrównać obciążenie.
Systemy inteligentnej naczepy zbierając informacje z modulatora, sterując ciśnieniem, osiami i współpracując z dodatkowymi czujnikami pozwalają na zwiększenie bezpieczeństwa podczas jazdy, eliminowanie ludzkich pomyłek i ograniczają koszty eksploatacji.
Inteligentna naczepa pod nadzorem diagnostów
Osobną kwestią jest zdalna diagnostyka naczepy. Daje bowiem podgląd w czasie rzeczywistym w ewentualne usterki techniczne. Oprócz monitorowania alarmów EBS niezależnie od zainstalowanej marki, w przypadku systemu Wabco możliwa jest szczegółowa zdalna diagnostyka w oparciu o kody diagnostyczne. Warsztat jest w stanie przeanalizować awarię i podjąć decyzję, czy konieczne jest holowanie, możliwa dalsza jazda do serwisu czy usunąć usterkę przekazując instrukcje kierowcy.
Alarmy o nieprawidłowym działaniu naczepy telematyka wysyła natychmiast do biura, więc wszystkie naczepy są pod stałą kontrolą.
Zdalna diagnostyka może być też przydatnym narzędziem dla producentów naczep, żeby usprawnić proces naprawy podczas całego cyklu życia ich produktu.
Integracja z innymi systemami
Demonstracyjna naczepa wyposażona była również w inne ciekawe rozwiązania. Przestrzeń ładunkowa była zabezpieczona zamkami cyfrowymi połączonymi z telematyką. W przypadku przewozu wartościowych ładunków, zabezpieczenie otwarcia drzwi, monitorowanie wnętrza i zabezpieczenie ścian naczepy jest wymogiem podjęcia zlecenia transportowego.
Manewr cofania ułatwiały kierowcy czujniki cofania połączone z układem hamulcowym. Nie tylko ograniczają one prędkość, ale automatycznie zatrzymują zestaw po wykryciu przeszkody. Połączenie EBS i czujników jest unikalnym rozwiązaniem.
Wszystkie rozwiązania i systemy prezentowane podczas pokazów dowodzą, że przy odpowiednim doborze wyposażenia naczepy transport może być bardziej efektywny i bezpieczniejszy.