Dino, Biedronka i pracujący dla nich przewoźnicy pod lupą UOKiK. Podejrzenie zmowy

Po przeprowadzonych analizach UOKiK wszczął postępowanie wyjaśniające dotyczące rynku pracy. Urząd postanowił sprawdzić praktyki dyskontów Biedronka i Dino oraz firm przewozowych obsługujących tych przedsiębiorców.

W lutym i kwietniu 2024 roku za zgodą sądu i w asyście funkcjonariuszy Policji pracownicy UOKiK przeszukali siedziby spółek Jeronimo Martins Polska, Dino Polska oraz firm transportowych. Trwa analiza zebranych materiałów – czytamy w oficjalnym komunikacie urzędu.

– Podejrzewamy, że przedsiębiorcy, którzy świadczyli usługi dla sieci Biedronka i Dino, mogli zawrzeć porozumienie, w myśl którego nie konkurowali pomiędzy sobą o pracowników. Sprawdzamy również, czy tego typu ustalenia mogły być koordynowane przez sieci handlowe. Skutkiem analizowanych praktyk byłby brak elastyczności zmiany pracy przez kierowców oraz ograniczenie tempa wzrostu ich płac – mówi Tomasz Chróstny, prezes UOKiK.

UOKiK podkreśla, że postępowanie wyjaśniające prowadzone jest w sprawie, a nie przeciwko konkretnym przedsiębiorcom. Jeśli zebrany materiał potwierdzi podejrzenia, wówczas rozpocznie się postępowanie antymonopolowe i a konkretnym podmiotom zostaną postawione zarzuty.

Za udział w porozumieniu ograniczającym konkurencję grozi kara finansowa w wysokości do 10 proc. obrotu przedsiębiorcy. Z kolei menedżerom odpowiedzialnym za zawarcie zmowy grozi kara do 2 mln zł.

Zmowy przy zatrudnieniu są nielegalne

Przy tej okazji UOKiK przypomina, że zmowy na rynku pracy są również nielegalne, podobnie jak zmowy cenowe, przetargowe lub podział rynku. „Sami przedsiębiorcy nie zawsze są świadomi, że prawo konkurencji znajduje zastosowanie również do innych rynków niż te, na których sprzedają swoje produkty. Tymczasem porozumienia ograniczające konkurencję mogą dotyczyć także rynku pracy i uzgodnień dotyczących pracowników” – podkreśla.

– Zmowy ograniczające konkurencję na rynku pracy mają negatywny wpływ zarówno na sytuację pracowników, jak i dynamikę rozwoju gospodarczego. Dlatego przygotowaliśmy specjalny poradnik, w którym tłumaczymy, kiedy takie działania mogą być niedozwolone i może za nie grozić wysoka kara finansowa. To lektura obowiązkowa przede wszystkim dla każdego pracownika, działów HR, a także dużych i małych przedsiębiorców oraz związków zawodowych – mówi Tomasz Chróstny.

Urząd podaje też przykłady praktyk, które w świetle prawa są nielegalne. Zabronione jest na przykład wspólne ustalanie wysokości płac dla pracowników, np. obniżenie lub ustalenie górnego pułapu zarobków, czy też brak podwyżek, tzw. wage-fixing. W takich przypadkach zmawiający się przedsiębiorcy eliminują ryzyko, że pracownik odejdzie z pracy po otrzymaniu lepszej oferty od konkurenta.

Innym przykładem naruszenia przepisów są ustalenia o niekonkurowaniu o pracownika, tzw. no-poaching. Przedsiębiorcy w ten sposób eliminują ryzyko, że konkurent zrekrutuje ich pracownika. Mogą przy tym uzgodnić między sobą np. to, że nie będą aktywnie zabiegać o swoich pracowników. Ustalenia mogą mieć również formę bardziej pasywną, np. brak podjęcia rozmowy o pracę w przypadku otrzymania CV od pracownika drugiej strony zmowy.

Wato też pamiętać, że klauzule zabraniające pracownikowi podjęcia zatrudnienia u konkurenta dotychczasowego pracodawcy po ustaniu stosunku pracy lub wykonywania zadań dla innych podmiotów w trakcie trwania pracy mogą również stanowić naruszenie prawa konkurencji jeśli zostały wprowadzone do umowy w wyniku porozumienia z innymi podmiotami. 

Więcej o niedozwolonych praktykach przy zatrudnieniu można przeczytać w poradniku „Zmowy i nadużycia na rynku pracy. Prawo konkurencji a sprawy pracownicze” przygotowanym przez UOKiK.