Taki stan będzie się utrzymywał, bowiem w przewozach towarowych w Polsce większy udział mają masowe przewozy ładunków sypkich, głównie węgla kamiennego, a ostatnio także kruszyw do budowy dróg, a te ładunki są z natury dedykowane dla transportu kolejowego.
Fracht kolejowy jest opłacalny szczególnie na dużych dystansach. Kolej pozostaje niezastąpiona w przewozie towarów masowych, np. paliw czy kruszyw, zresztą ważącego kilkaset ton ładunku nie da się na lądzie i w powietrzu przewieźć niczym innym. Fracht kolejowy może być opłacalny także w przypadku ładunków mniejszych, jednak gdy w grę wchodzą duże odległości. Początkowo, ze względu na stosunkowo wysokie ceny był kierowany tylko do branż zaawansowanej technologii, a zwłaszcza towarów dużej wartości, obecnie jednak jest wykorzystany w wielu sektorach, stanowiąc alternatywę dla transportu lotniczego oraz morskiego. Dowodem jest to, że jeszcze niedawno, np. towary z Chin były przewożone do Europy tylko drogą morską lub powietrzną, a obecnie coraz częściej transportowane są koleją.
Tomasz Brela (DB Schenker) przypomina, że w biznesie istotnym czynnikiem jest koszt zamrożonego kapitału. Klienci wolą nawet wybrać droższą opcję transportu, aby oszczędzić na tym wskaźniku. Dodatkowo obserwujemy boom transportowy w korytarzu euroazjatyckim.
Za transportem kolejowym przemawiają zarówno odległość – powyżej 1000 km jak i duża wartość towarów. Oprócz przemysłu ciężkiego kolej wybierają m.in. firmy z branży motoryzacyjnej i elektronicznej, tzw. high value goods” – mówi T. Brela.
W praktyce kolej staje się ekonomicznie uzasadniona wówczas, gdy część trasy przewozu pokonywana przez jednostkę ładunkową na szynach jest dłuższa niż 600, 700 km.
Zazwyczaj decyduje więc prosta kalkulacja. Opłacalność frachtu kolejowego zależy od rodzaju towaru, długości trasy oraz typu użytych wagonów. Ekonomiści podkreślają, że warto go rozważyć już przy wysyłce minimum jednego wagonu. Kolej sprawdza się zdecydowanie lepiej niż inne przy przewozie ciężkich ładunków, a przewagę osiąga także dzięki relatywnie stabilnym cenom w ciągu roku oraz punktualności i realizacji usług w ramach ustalonego rozkładu jazdy.
Marcin Dobruchowski (Spedcont) zaznacza, że ostatecznie o wyborze zdecydować może relacja ceny paliwa i kosztów transportu alternatywnymi metodami, np. samochodem, promem czy statkiem. ”
Klienci coraz chętniej decydują się na przewóz koleją, a wpływ na ich decyzje mają np. transit time, wahania kursów walut, czy wzrost ceny paliwa. W sytuacji gdy, cena paliwa w ubiegłym roku praktycznie zbliżyła się do kosztów transportu koleją, zaobserwowaliśmy szybkie przeniesienie znacznej części ładunków na samochody. Preferencje klientów zmieniają się zatem w zależności od sytuacji rynkowej” – podkreśla M. Dobruchowski.
Specjaliści są wyjątkowo zgodni w opinii, że transport kolejowy stanowi dogodną opcję między szybkim frachtem lotniczym, a opłacalnym frachtem morskim. Korzystający np. z połączenia kolejowego pomiędzy Chinami a Europą do przesyłania ładunków pełno kontenerowych (FCL) szacują zmniejszenie kosztów nawet o 65 proc. w porównaniu z frachtem lotniczym i oszczędność czasu nawet o 40 proc. w zestawieniu z frachtem morskim takich ładunków na tych samych trasach.
Samochody w pewnych sytuacjach nie dają rady nie tylko dlatego, że są za drogie, a koszty kierowców relatywnie duże… Karolina Gorzelak (ESA Logistika) zwraca uwagę na opłacalność transportu kolejowego na trasach dalekobieżnych, gdzie droga kołowa łącząca te same punkty załadunkowe i rozładunkowe wiąże się z wysokimi opłatami drogowymi.
Dla dużych przedsiębiorstw produkcyjnych jednym z najistotniejszych czynników jest utrzymanie ciągłości dostaw komponentów. Niejednokrotnie wolumen zamówienia przekracza liczbę 200 kontenerów tygodniowo, które muszą być dostarczone do fabryki na czas, by nie spowodować przestojów linii produkcyjnych. Dostępność specjalistycznych naczep do przewozu takiej ilości kontenerów jest ograniczona, a koszt transportu drogowego wysoki” – tłumaczy K. Gorzelak.
Jej zdaniem, regularność wynika także z faktu, że kolej jest bezpieczniejszym środkiem transportu niż samochód.
Sztuka połączenia różnych rodzajów środków transportu to według wielu kluczowa recepta na udany biznes. Nie ma wątpliwości, że istnieje duży, niewykorzystywany dotychczas potencjał rozwojowy w zakresie kolejowych przewozów tranzytowych, w tym głównie kontenerowych (transport intermodalny).
Mimo, że wykorzystanie transportu kolejowego wpływa na redukcję emisji dwutlenku węgla i ogranicza eksploatację zasobów naturalnych, co korzystnie odbija się na środowisku naturalnym, nadal cena przewozu towaru odgrywa kluczową rolę. Istnieje też pewna gama towarów (np. przewóz nawozów), gdzie transport kolejowy nie jest tak bardzo popularny, a dostawy odbywają się głównie z wykorzystaniem transportu drogowego. Z kolei coraz bardziej popularny i powszechny staje się transport kontenerów. Naszym celem jest wprowadzenie równowagi między transportem drogowym, a morskim i kolejowym oraz konwersja transportu drogowego na kolejowy w możliwych do realizacji relacjach” – mówi M. Dobruchowski (Spedcont).
Foto: MJ