Konferencja “Working and resting conditions for professional drivers in the EU – when will they be dignified and normal?” – została zorganizowana przez dwójke polskich europosłów oraz związek Transport i Logistyka Polska. W zrealizowanym w niekonwencjonalny sposób materiale porównano dosadnie i obrazowo infrastrukturę sanitarną dostępną dla amerykańskich kierowców w Stanach Zjednoczonych, z tym co można zastać na europejskich parkingach. Niektóre ze scen budzą grozę i nasuwają pytania – co jeszcze musi się stać, aby kierowcy w Europie mogli odpoczywać w godnych warunkach?
A przecież każdego dnia kierowcy zawodowi przemierzają tysiące kilometrów, przewożąc towary, które trafiają do zakładów pracy, na sklepowe półki oraz do indywidualnych odbiorców. Wykonując ten trudny i ważny zawód, nie mogą niestety liczyć na przyzwoite warunki odpoczynku. Brak miejsc parkingowych, brak dostępu do czystych sanitariatów, pryszniców i toalet – to przykra codzienność kierowców, którą wypierają ze świadomości europejscy politycy. O tym wstydliwym problemie mówili wczoraj uczestnicy konferencji.
– Jak to możliwe, że w XXI wieku, w Europejskim Parlamencie, reprezentującym najbardziej rozwinięte gospodarczo społeczeństwa, dyskutuje się o braku możliwości zaspokojenia podstawowych potrzeb pracowników sektora, który generuje kilka procent unijnego PKB i bez którego unijna gospodarka nie może funkcjonować? – pytali uczestnicy konferencji. Choć wydaje się to niewiarygodne, sytuacja jest poważna i zagraża nie tylko podstawowym prawom pracowników – kierowców, ale również stanowi jeden z powodów pogłębiającego się deficytu rąk do pracy w europejskim transporcie.
– Polskie firmy transportowe przewożą ponad 85 proc. polskich towarów eksportowych, zatrudniając ponad 300 tys. kierowców i odprowadzając kilkanaście miliardów złotych do budżetu naszego państwa oraz do budżetów innych państw członkowskich UE. Jednak, mimo starań przedsiębiorców – podnoszenia pensji, wymiany pojazdów na coraz to nowocześniejsze, dostosowywania organizacji pracy do potrzeb kierowców, rynek odnotowuje ujemny bilans wejść do i wyjść z zawodu oraz deficyt na poziomie 150 tysięcy pracowników. Ludzie nie chcą pracować w transporcie ze względu na trudne warunki pracy i odpoczynku. To problem, który będzie się pogłębiał z powodu bierności europejskich polityków – twierdzi Maciej Wroński, prezes związku TLP.
Warunki sanitarne na parkingach zniechęcają do pracy w zawodzie
Te wnioski potwierdzają również wyniki ankiety przeprowadzonej na prośbę Transport i Logistyka Polska przez Iwonę Blecharczyk, znaną w social mediach jak Trucking Girl. Polka zaprezentowała je podczas swojego wystąpienia w Parlamencie Europejskim. Wśród 1700 ankietowanych kierowców zawodowych ze wszystkich państw Unii, aż 66 proc. odpowiedziało, że myślą o porzuceniu zawodu kierowcy ze względu na warunki sanitarne panujące na parkingach położonych przy europejskich autostradach.
Wydawać by się mogło, że nagłośnieniem tego problemu powinny być zainteresowane wyłącznie związki zawodowe. Jednak w tym przypadku problem ten dotyka w równym stopniu pracodawców. Jak wskazali uczestnicy konferencji, obecna sytuacja utrudnia znalezienie pracowników, skutecznie zniechęca potencjalnych kandydatów do pracy w zawodzie kierowcy, a także hamuje rozwój kluczowej dla całej gospodarki branży. Pracodawcy bezsilnie rozkładają ręce, ponieważ pogłębiający się rokrocznie deficyt kierowców zawodowych jest obecnie jednym z najważniejszych problemów branży transportowo-logistycznej. Opinia publiczna i europejscy politycy pozostają w mylnym przekonaniu, że sytuacja jest jedynie problem jednej branży. Niestety tak nie jest. Wraz z pogłębiającym się deficytem kierowców pojawiają się trudności w wymianie towarowej, co negatywnie odbija się na konkurencyjności europejskiej gospodarki i na europejskich konsumentach, którzy z przerażeniem obserwują wzrost cen na sklepowych półkach. I tak ostatecznie skutki wieloletnich zaniedbań polityków odczujemy my – w swoich portfelach.
– Podczas prac nad Pakietem Mobilności wielu europosłów zgłaszało propozycje zakazu noclegu w kabinach pojazdów i obowiązkowego korzystania z hoteli. Niestety nie przyjmowano naszych argumentów i informacji o braku bezpiecznych parkingów i odpowiadającej potrzebom XXI wieku infrastruktury, która pozwalałaby kierowcom bezpiecznie zostawić ładunek i odpocząć w przyzwoitych warunkach. I tak naprawdę na przestrzeni ostatnich lat nic się nie zmieniło dlatego jeszcze raz chcemy wskazać prawne absurdy i upomnieć się o godne warunki dla tysięcy kierowców codziennie przemierzających Europę – tłumaczy europosłanka Elżbieta Łukacijewska.
– Unia stawia sobie za cel poprawę warunków pracy kierowców, przez kolejne regulacje – jednak całkowicie ignorowany jest fakt, że codziennie setki tysięcy kierowców nie mogą znaleźć miejsca do zaparkowania ciężarówki przy europejskich autostradach, w którym dodatkowo mogliby w godnych warunkach odpocząć. Interweniowaliśmy w tej kwestii wielokrotnie i zamierzamy nadal zabiegać o poprawę warunków dla europejskich kierowców – komentuje Europoseł Kosma Złotowski.
Wielokrotnie podczas pracy w #KomisjaTRAN nad #PakietMobilności apelowałam, że jego zapisy mogą niekorzystnie wpłynąć na pracę kierowców i walczyłam, by to zmienić. Dziś podczas współorganiz. przeze mnie dyskusji w #PE mamy okazję zapytać praktyków i ekspertów w tym temacie 👇 pic.twitter.com/69KSCuo2Yk
— Elżbieta Łukacijewska (@elukacijewska) April 26, 2023
W dyskusji wzięła również udział Dagmara Trusewicz reprezentującą fundację Truckers Life, która jest członkiem wspierającym Związku Pracodawców Transport i Logistyka Polska. Fundacja od lat działa na rzecz zdrowia i bezpieczeństwa kierowców zawodowych, realizując przy tym szereg projektów. Jednym z nich jest zrealizowany we współpracy z TLP raport „Diagnoza warunków sanitarnych i parkingowych w bazach logistycznych w Polsce i w Europie”. Wystarczy przypomnieć, że z badania przeprowadzonego przez Truckers Life i TLP wynika, że ankietowanym kierowcom ciężarówek w miejscach załadunku i rozładunku brakuje wielu udogodnień. Najbardziej dotkliwie odczuwają brak pryszniców (53,5 proc.), toalet (41,3 proc.), śmietników (19,6 proc.).
Czy Europejscy politycy, którzy od wielu lat posługują się hasłem ochrony pracowników sektora transportowego, dla wprowadzenia protekcjonistycznych i niszczących rynek regulacji, przestaną ignorować fakty widoczne dla każdego, kto choć raz podróżował samochodem po Europie? Wydarzenie w Parlamencie Europejskim, w którym wzięli udział przedstawiciele unijnych instytucji, w tym europosłowie różnych ugrupowań oraz dziennikarze z najbardziej opiniotwórczych mediów, przywołuje decydentów do odpowiedzi i podjęcia konkretnych działań, aby rozwiązań wreszcie ten wstydliwy problem.