Zgodnie z unijnym rozporządzeniem 2020/1054, od 19 sierpnia 2025 r. wszystkie pojazdy ciężarowe powyżej 3,5 tony dopuszczone do ruchu po 15 czerwca 2019 r. które wykonują przewozy międzynarodowe, muszą być wyposażone w inteligentny tachograf drugiej generacji w wersji 2 (G2V2). Wynika to z unijnego Pakietu Mobilności, który zmierza do usprawnienia pracy kierowców i harmonizacji warunków rynkowych. Obowiązkowi temu nie podlegają pojazdy realizujące wyłącznie krajowy transport.
Nie zwlekaj z wizytą w warsztacie
Europejskie organizacja przewozowe i służby kontrolne apelują do firm transportowych o pilne planowanie modernizacji, najlepiej podczas najbliższych przeglądów okresowych. Im bliżej terminu, tym większe ryzyko braku dostępnych miejsc w autoryzowanych warsztatach oraz opóźnień wynikających z ograniczonej dostępności urządzeń.
Nawet 30 tys. euro grzywny
Najsurowsze kary za brak odpowiedniego tachografu obowiązują we Francji – przewoźnik może zostać ukarany grzywną w wysokości 30 tys. euro, a kierowcy grozi nawet rok więzienia. Pojazd jest zatrzymywany przez służby do czasu usunięcia nieprawidłowości.
W Hiszpanii kara wynosi 2001 euro, a pojazd może zostać unieruchomiony do momentu wymiany urządzenia. W Portugalii grzywna może sięgnąć 6 tys. euro, natomiast w Niemczech – 1,5 tys. euro .
We Włoszech brak tachografu smart-tacho 2.0 wiąże się z mandatem od 866 do 3464 euro. Kierowcy może zostać zawieszone prawo jazdy nawet na 3 miesiące, a właściciel pojazdu może zostać ukarany grzywną w wysokości od 831 do 3328 euro.
Na Litwie kierowca zapłaci od 350 do 600 euro, a osoba prawna lub podmiot odpowiedzialny – od 900 do 1700 euro. Pojazd nie może kontynuować jazdy do czasu wymiany tachografu i weryfikacji jego stanu technicznego.
W Wielkiej Brytanii za brak wymaganego tachografu przewidziano mandat w wysokości 300 funtów, natomiast w Irlandii – grzywnę do 5 tys. euro oraz karę pozbawienia wolności do 6 miesięcy. Irlandzcy inspektorzy RSA mogą również zobowiązać kierowcę lub przewoźnika do przetransportowania pojazdu do warsztatu w celu sprawdzenia zgodności urządzenia z przepisami.
W Polsce brak inteligentnego tachografu skutkuje karą administracyjną w wysokości 12 tys. zł – 10 tys. zł dla firmy transportowej i 2 tys. zł dla osoby zarządzającej transportem. Dodatkowo służby zatrzymują dowód rejestracyjny pojazdu na okres do 7 dni. Po tym czasie, jeśli nie zostaną spełnione warunki techniczne, pojazd nie zostanie dopuszczony do ruchu. GITD przypomina, że niewymienienie tachografu w terminie może również wpłynąć na ocenę dobrej reputacji przewoźnika.
Nowy tachograf – obowiązkowy, ale nie bez wad
Nowe urządzenia, choć obowiązkowe, nie są wolne od problemów. Przewoźnicy i eksperci – jak firma Inelo z Grupy Eurowag – zwracają uwagę na powtarzające się błędy: nieprawidłowy zapis aktywności kierowcy, samoistne wysuwanie kart czy fałszywe przekroczenia granic z powodu wadliwego sygnału GNSS.
Część trudności można zminimalizować poprzez aktualizacje oprogramowania, właściwy montaż oraz stosowanie zewnętrznych anten. Producenci zapowiadają dalsze udoskonalenia, w tym wdrożenie technologii OSNMA, która ma poprawić jakość danych lokalizacyjnych.
Karty kierowców też do wymiany?
Starsze karty G1 i G2V1 mogą nie być w pełni kompatybilne z nowymi tachografami – szczególnie w zakresie zapisu automatycznego przekroczenia granic. To ryzyko niezgodności danych może prowadzić do niepotrzebnych kar podczas kontroli drogowych. W takich przypadkach zaleca się szybkie dosyłanie odczytów z tachografów lub ręczne uzupełnianie informacji.
Kolejny etap – tachografy w busach
Kolejną i ostatnią fazą zmian w europejskim transporcie obejmujących tachografy jest obowiązek montażu tych urządzeń w busach o dopuszczalnej masie całkowitej od 2,5 do 3,5 tony wykorzystywanych w międzynarodowym transporcie drogowym. Wymóg ten wejdzie w życie 1 lipca 2026 r. i będzie dotyczył zarówno nowych, jak i używanych pojazdów. Oznacza to, że już za rok firmy transportowe będą musiały monitorować czas pracy kierowców i przestrzegać nowych regulacji dotyczących jazdy oraz odpoczynku.
