Transport żywności rządzi się swoimi prawami. Dotyczy to zwłaszcza produktów świeżych, jak i tych które wymagają kontrolowanej temperatury. To, w jaki sposób producenci i dystrybutorzy dobierają opakowania transportowe, a także jak składują i transportują towary ma znaczący wpływ na zachowanie przez towary cech organoleptycznych i fizykochemicznych.
Przeczytaj artykuł i dowiedz się m.in., czym różnią się poszczególne rodzaje palet, które stosuje się w przewozie żywności.
Pozostało 90% artykułu do przeczytania.
Dołącz do premium lub zaloguj się i skończ czytanie
W transporcie świeżych artykułów spożywczych znajdują zastosowanie m.in. palety z tworzyw sztucznych. Jedną z głównych zalet przemawiających za tym, by stosować plastik zamiast drewna dla skrzyń, palet czy skrzyniopalet jest higiena. Gładkie wnętrze pojemników można łatwo umyć i zdezynfekować. Palety z tworzyw nie pleśnieją, są odporne na kwasy, oleje i promienie ultrafioletowe. Typowe wymiary są praktycznie takie same, jak w przypadku palet drewnianych.
Dla stref o podwyższonych wymaganiach dotyczących czystości polecane są też m.in. palety UPAL-H, całkowicie zamknięte, w których zarówno dolna, jak i górna powierzchnia jest gładka. Gama obejmuje też palety z profilami wzmacniającymi, z powierzchnią szczelinową, na stopach bądź płozach. Wszędzie tam, gdzie koszt transportu powrotnego pustej palety przewyższa jej wartość, nadają się palety jednorazowe.
Coraz więcej użytkowników transportujących świeżą żywność przekonuje się też do walorów palet wykonywanych z kartonu, jak i z masy celulozowej. Na rynku są np. tekturowe palety Kay Pal, sprawdzające się szczególnie dobrze tam, gdzie trzeba je przenosić ręcznie (dzięki niskiej wadze), gdy towar jest delikatny lub dużej wartości (nie powodują uszkodzeń dzięki idealnie gładkiej powierzchni, a także gdy istotne jest zachowanie higienicznych warunków produkcji i transportu.
Ze względu na właściwości tektury, palety nie mogą być składowane na wolnym powietrzu. W przechowywaniu i transporcie wyjątkowo delikatnych produktów świeżych przydają się też skrzynki papierowe mieszczące 10 kg, a także nieco większe: 12, 15-kilogramowe. Sprawdzają się również 10-kilogramowe opakowania plastikowe.
Producenci palet styropianowych akcentują natomiast szczególnie ich relatywnie niewielką wagę (waga samych palet w ładowni 34-paletowej naczepy jest niższa o ok. pół tony). Ważne jest też to, iż można je wykorzystywać w temperaturze od minus 40 st. C do plus 50 st. C. Styropian z którego są zrobione ma dużą gęstość pozorną, palety nie wchłaniają wody, są wytrzymałe (nawet kilkadziesiąt cykli transportowych), a ich powierzchnię można łatwo zmywać.
Magnum Optimum to przykład takiego systemu. Dotyczy skrzyniopalet składanych FLC (Foldable Large Containers). Bazę stanowi znormalizowana paleta, na jej podstawie budowana jest seria produktów, które można samodzielnie zestawiać, w zależności od występujących w danym przypadku potrzeb. Można również budować ściany o różnej wysokości, a później – w miarę potrzeb je podwyższać lub obniżać bez potrzeby używania narzędzi. Przygotowano systemy cztero- lub sześciostopowe oraz dwa rodzaje płóz.
Sporym powodzeniem cieszą się od lat wszelkiego rodzaju opakowania do transportu produktów schłodzonych. OCE Dry Ice Logistics ma specjalistyczny system izotermicznych opakowań stosowanych do transportu produktów wymagających temperatury kontrolowanej między 2 a 8 st.C. Chilltherm to gama opakowań o poj. od 1,7 do 470 l i zapewniająca zachowanie wymaganego zakresu temperatury od 24 do 96 godz. Chilltherm Regional, jest to rozwiązanie zapewniające skuteczną ochronę produktu na okres od 48 do 72 godz. (poj. opakowań od 5,6 do 280 l). Produkty serii Chilltherm National zaprojektowano z myślą o najpilniejszych przesyłkach, dostarczanych najpóźniej na następny dzień po nadaniu. W ofercie jest też CliniPorter, stosowany wówczas, gdy wymagane jest zachowanie wymaganego zakresu temperatury do 8 godzin.
Na polskim rynku znane są m.in. oferowane od lat produkty tego typu marki Lamar, Eberspaecher, czy VebaBox. Urządzenia chłodnicze VebaBox wykorzystują niskie napięcie (12/24V) prądu stałego (możliwe jest też zasilanie baterią solarną), kontenery można zamontować do wszystkich modeli samochodów dostawczych o dmc do 3,5 t (montaż nie wymaga jakichkolwiek modyfikacji samochodu). Istnieje możliwość wyboru temperatury w zakresie od minus 20 st. C do plus. 25 st. C, a także możliwość utrzymania kilku różnych wartości temperatur jednocześnie (w oddzielnych komorach). Zadana temperatura jest osiągana w czasie do 20 minut (jest podtrzymywana również po unieruchomieniu silnika pojazdu). Zwraca uwagę wygoda eksploatacji oraz to, iż w razie potrzeby można przenieść kontener do innego pojazdu (można też eksploatować go w pomieszczeniu).
Kontenery chłodnicze (np. Eberspaecher) wykonywane są nierzadko też z polietylenu (łatwe do utrzymania w czystości). Cyfrowy regulator umożliwia łatwe nastawienie żądanej temperatury wewnętrznej jak również jej bieżącą kontrolę.
Podobną rolę spełniają wkłady termiczne (np. Lamar Cool). Poszczególne detale wykonano z dwukomponentowej pianki poliuretanowej pokrytej laminatem poliestrowo-szklanym. Całość jest stosunkowo lekka, zestaw waży 150-200 kg. Poszczególne “klocki” składa się na tzw. zakładkę, co eliminuje powstawanie mostków termicznych. Brak tzw. szwów sprawia, że nie ma też miejsc, w których mogłoby dojść do rozszczelnienia wnętrza, a w konsekwencji do rozprzestrzeniania się bakterii. System znajduje zastosowanie w izotermach (temp. powyżej 0 st. C) oraz chłodniach (temp. od 0 do minus 18 st. C). Ściany typu sandwich mają grubość 40-18 mm, w przypadku aut typu chłodnia zestaw paneli umożliwia zamontowanie różnego rodzaju agregatów.
Linde ma systemy kontroli temperatury Snowcool. To elastyczne rozwiązanie wykorzystujące suchy lód (wydajny i łatwy w obsłudze czynnik chłodzący). System pozwala na dostawę jednym środkiem transportu produktów wymagających różnych temperatur zapewniając osobną przestrzeń np. dla produktów świeżych i osobną dla mrożonych. Temperatura podlega stałej kontroli. Wśród korzyści wynikających z zastosowania Snowcool dostawca wymienia:
– szybkość i elastyczność;
– jeśli jest to wymagane, oddzielny profil temperatury dla każdego kontenera;
– dostarczanie chłodzonych artykułów spożywczych w środkami transportu, które nie są wyposażone w systemy chłodnicze;
– atmosfera gazów obojętnych;
– brak chlorofluorowęglowodorów (CFC);
– cicha praca;
– niewielkie wymagania związane z konserwacją.
Fach-Pak ma np. wózki termoizolacyjne A-450 (wymiar wewnętrzny to 590 x 680 x 1100 mm, poj. 450 l). Nieco większe (610 x 810 x 1100 mm) są wózki termoizolacyjne C-560 (poj. 550 l). Oba poruszają się na kołach (ruchomy uchwyt; ryglowane drzwi pośrodku). Mianem prawdziwych kolosów nazwać można wózki termoizolacyjne M-1600, o wymiarach 815 x 1215 x 1590 mm i poj. 1590 l (na podstawie palety, ryglowane drzwi pośrodku).
Ciekawymi produktami są kaptury termoizolacyjne, np. AirGobag, którym można pokryć paletę podczas transportu ładunków mrożonych, schłodzonych, jak i tych które muszą być chronione przed zamarznięciem i przechłodzeniem. Z tego względu AirGobag może być używany do przewozu artykułów spożywczych. Wśród walorów użytkowych kapturów producent wymienia m.in. niską wagę, łatwość i szybkość użycia i duża skuteczność termiczną. Kaptury dostępne są w różnych rozmiarach, co pozwala na użycie ich z większością dostępnych palet oraz adaptację do wielu typów ładunków. Kaptury małe (do 1 m) nie posiadają rozcięcia; średnie (od 1 do 1,7 m) posiadają jedno rozcięcie, a większe (1,7-2,5 m) dwa rozcięcia.
Oddzielone ściany skonstruowano tak, aby łatwo je można było otwierać i zamykać (to szczególnie ważne, by nie dochodziło do nadmiernych wahań temperatury podczas częstego rozładunku).
Bywa, że typowe pojemniki do przewozu żywności nie sprawdzają się, np. ryby podczas wszystkich stadiów transportowania powinny być schładzane (lód ulega roztopieniu, ryba – po dostarczeniu – będzie leżała w chłodnej wodzie, co ani nie jest atrakcyjne z wyglądu, ani nie ułatwia pracy sprzedawcom w placówkach handlowych).
Problem może rozwiązać pojemnik UTZ F Performance. Ma wymiary 600 x 400 x 150 mm, a wywodzi się z równie dużego, pojemnika E Performance przeznaczonego do przewożenia mięsa (umożliwia to układanie pojemników z rybami i z mięsem na jednym stosie). W przeciwieństwie jednak do pojemników E Performance przeznaczonych do przewożenia mięsa, które wyposażone są nie tylko w uchwyty lecz również w otwory wentylacyjne na bocznych panelach, panele boczne F Performance są całkowicie zamknięte.
UTZ ma też inne produkty do przewozu żywności, np. specjalny pojemnik do naczyń z podgrzewaczem (niezbędne w przemyśle cateringowym). RAKO to solidne pojemniki plastikowe (wymiary zewnętrzne: 800 x 400 x 325 mm) nadają się do bezpiecznego i skutecznego pod względem logistycznym transportowania większości konwencjonalnych naczyń z podgrzewaczem. RAKO bazuje na tworzywie przeznaczonym do kontaktu z żywnością. Pojemniki można szczelnie zamykać w taki sposób, by były odporne na kurz i rozpryski, za pomocą solidnej pokrywy na zawiasach i dwóch zatrzasków.
Jarosław Mazur z firmy Poltraf, w wypowiedzi dla prasy branżowej podkreśla rolę, jaką spełniają systemy regulacji i kontroli temperatury. Systemy musi cechować odpowiednie zabezpieczenie przed ingerencją osób nieuprawnionych. Dane o warunkach składowania i transportu muszą być łatwo dostępne i pewne (monitoring temperatury online). Powszechne są też procedury rozwiązań na wypadek wystąpienie awarii i zdarzeń losowych (procedury awaryjne).
Dla stosowanych np. w Poltrafie systemów ITA (ISO-Therm Active) i MTO (Monitoring Temperatury Online) wybrano trzy niezależne rozwiązania w zakresie rejestracji i transmisji danych o warunkach transportu w połączeniu z możliwością śledzenia przesyłki (właściciel towaru w każdym momencie wie, gdzie są jego towary i jakie są warunki ich składowania i transportu).
Teoretycznie od wielu lat zarówno dla dystrybucji w temperaturze pokojowej, jak i w przypadku “zimnego łańcucha” (2-8 st..C) stosuje się transport dedykowany. W zależności od zastosowanych rozwiązań w zakresie monitoringu warunków (lokalizacja GPS, transmisja danych GPRS) to rozwiązanie może oferować zbliżony poziom bezpieczeństwa (choć nie identyczny, np. brak kontenerów i opakowań zabezpieczających towary generuje zagrożenia przy przeładunkach) – zaznacza Jarosław Mazur.
Fot: Europa Systems
Nie trać dostępu do swoich ulubionych treści od dziennikarzy oraz ekspertów z branży TSL.
Wypróbuj przez 30 dni za darmo.
Każdy kolejny miesiąc 29,90 zł
Masz już subskrypcję?Zaloguj się
