W maju br. przetransportowano o 4,5 proc. mniej ładunków, niż rok temu, niezależnie od rodzaju transportu. W ciągu pierwszych pięciu miesięcy br. ten spadek był jeszcze wyraźniejszy – sięgnął niemal 7 proc.
Tegoroczny spadek przewozów ładunków ogółem jest wyraźnie większy, niż poprzedni. Od stycznia do maja 2025 r. przewieziono 210,4 mln ton towaru, czyli o niemal 7 proc. mniej niż w 2024 r. – wynika z danych GUS-u. Wówczas również zauważono spadek, sięgał on jednak zaledwie 1,5 proc.
Największy wpływ na ten stan rzeczy miał spadek wyników w transporcie morskim i samochodowym. W obu przypadkach spadki w przewozie polskich przewoźników były dwuprocentowe – sięgnęły odpowiednio ponad 23 i 11,5 proc. Wzrost odnotował wyłącznie transport rurociągowy (wyraźny, bo o ponad 12 proc.), czyli ten, którym przede wszystkim przesyła się gaz czy ropę naftową.
Również w samym maju br. transport rurociągowy był jedynym, w którym zanotowano wzrosty rok do roku – jeszcze wyraźniejsze, bo o niemal 24 proc. Transport samochodowy, kolejowy i morski zaliczyły spadki.
Przewozy ładunków w maju 2025 r.
- transportem samochodowym – spadek o 9,5%,
- transportem kolejowym – spadek o 3,4%,
- transportem morskim – spadek o 23,2%,
- transportem rurociągowym – wzrost o 23,8%.
W danych dotyczących ładunków coś tąpnęło
Transport samochodowy jest dziś najważniejszym z punktu widzenia przewozu ładunków w Polsce. W maju 2025 r. z potoku ładunków ogółem (44,4 mln ton) niemal 48 proc. przewieziono autami. Trzeba jednak przyznać, że transport kołowy podąża za liderem – pociągami jest dziś transportowane już około 40 proc. ładunków. Dla porównania – wspomniany wcześniej transport rurociągowy odpowiada za blisko 10 proc.
W maju br. transportem samochodowym przewieziono o blisko 10 proc. mniej ładunków niż przed rokiem. Widać też niewielki spadek miesiąc do miesiąca, choć nie sięga on nawet 1 proc. (patrz tabela). Tym niemniej rzuca się w oczy, bo jest to pierwszy spadek po wzrostach w liczbie transportowanych ładunków od stycznia br.
Generalnie jednak widać, że w danych dot. ładunków coś tąpnęło. Jeszcze rok temu średnio miesięcznie transportowano 23,6 mln ton. W tym roku – 19,9 mln ton.
Przewozy ładunków transportem samochodowym
| Okres | Przewozy ładunków – w tys. ton |
| 2024 M01 | 23170,2 |
| 2024 M02 | 21197,8 |
| 2024 M03 | 21944,3 |
| 2024 M04 | 22635,9 |
| 2024 M05 | 23438,1 |
| 2024 M06 | 21611,7 |
| 2024 M07 | 25260,8 |
| 2024 M08 | 24101,5 |
| 2024 M09 | 24265,4 |
| 2024 M10 | 27773,7 |
| 2024 M11 | 24072,8 |
| 2024 M12 | 23247,8 |
| 2025 M01 | 18255,7 |
| 2025 M02 | 18565,9 |
| 2025 M03 | 20157,3 |
| 2025 M04 | 21302,3 |
| 2025 M05 | 21217,1 |
Źródło: GUS
Problemem osłabienie popytu wewnętrznego
Opisany trend potwierdza dr Anna Brzezińska, dyrektor Departamentu Strategii i Komunikacji w Zrzeszeniu Międzynarodowych Przewoźników Drogowych w Polsce: “firmy członkowskie raportują wyraźne zmniejszenie liczby zleceń, a także obniżenie stawek frachtowych”.
W opinii wielu przewoźników spadki są efektem nakładających się czynników, ale z pewnością mamy do czynienia z osłabieniem popytu wewnętrznego – niższym poziomem konsumpcji i ograniczoną aktywnością sektora produkcyjnego – tłumaczy przedstawicielka ZMPD.
Jak wskazuje, “dla polskich przewoźników, szczególnie małych i średnich firm, obserwowane spadki oznaczają konieczność szukania oszczędności i elastycznego dostosowania modelu działalności”.
Rosnące koszty prowadzenia działalności – paliwa, pracy, utrzymania floty – w połączeniu ze zmniejszonym zapotrzebowaniem na usługi transportowe, skutkują znacznym pogorszeniem rentowności. Część firm ogranicza skalę działalności, zawiesza działalność sezonowo lub wycofuje się z rynku – przyznaje dr Anna Brzezińska.
Trudno o optymizm
2024 r. przyniósł spadek przewozów ładunków transportem samochodowym, podobnie jak przyniósł spadek ogółu przewozów. Nie były to spadki duże, bo wynoszące nieco ponad 2,6 proc. rok do roku.
W przypadku transportu drogowego patrząc na dane z 2023 r. można było liczyć na odbicie. Po trzyletnich spadkach w okresie pandemicznym (2020-2022 r.), to wówczas dane dot. przewozu ładunków nieznacznie się poprawiły. Jak widać – nie na długo. Kryzys gospodarczy nie pozwala wrócić im na ścieżkę wzrostu, jaką prezentowały nieprzerwanie w latach 2013-2019.
Przewozy ładunków transportem samochodowym
| Okres | Przewozy ładunków – w tys. ton |
| 2010 | 770126 |
| 2011 | 839193 |
| 2012 | 808297 |
| 2013 | 857959 |
| 2014 | 874260 |
| 2015 | 891978 |
| 2016 | 954459 |
| 2017 | 1104209 |
| 2018 | 1183750 |
| 2019 | 1206218 |
| 2020 | 1203395 |
| 2021 | 1203019 |
| 2022 | 1182613 |
| 2023 | 1192441 |
| 2024 | 1160548 |
Źródło: GUS
