W poniedziałek 31 marca zakończył się okres przejściowy wprowadzony przez rozporządzenie nadzwyczajne nr 129/2024 (EOG 129) z listopada ubiegłego roku. Do tego terminu zawieszone były sankcje za nieprzestrzeganie przepisu o przekazywania danych o położeniu pojazdów w systemie RO e-Transport.
Okazuje się jednak, że aplikacja RO e-Transport nie działa prawidłowo.
Według UNTRR główne problemy zgłaszane przez przewoźników to:
- integracja GPS za pośrednictwem API – API udostępnione przez MF-ANAF (rumuńska Krajowa Agencja Administracji Podatkowej) nie działa prawidłowo, powodując błędy w transmisji danych oraz blokady operacyjne;
- automatyzacja jest niepełna, a firmy zmuszone są przeznaczać dodatkowe zasoby ludzkie na obsługę manualną, co wiąże się z wysokimi kosztami i brakiem możliwości wspierania działalności w nocy;
- funkcjonalność aplikacji mobilnej: kody UIT nie są prawidłowo przypisane do tablic rejestracyjnych, nie jest jasne, jak wprowadzić wiele kodów, a aplikacja automatycznie się zamyka, jeśli kierowca nie użyje sygnału przez 60 minut – to powszechna sytuacja w Rumunii;
- przewodnik po aplikacjach mobilnych nie jest obecnie dostępny na oficjalnej stronie internetowej; brak jasności co do typowych scenariuszy transportowych, np. nie ma oficjalnych instrukcji na wypadek sytuacji, gdy ładunek nie jest natychmiast rozładowywany lub gdy następuje zmiana przyczepy, co powoduje niepewność i ryzyko nieuzasadnionych sankcji;
- problemy użytkowania przez kierowców zagranicznych – aplikacja i przepisy dotyczące systemu RO e-Transport nie są dostępne w języku angielskim; uniemożliwia to korzystanie z niego zagranicznym kierowcom prowadzącym działalność w transporcie międzynarodowym na terytorium Rumunii .
Odroczenie kar do czerwca
W związku z powyższym UNTRR poprosił o odroczenie stosowania sankcji dotyczących systemu RO e-Transport. Organizacja skierowała do Ministerstwa Finansów pismo z apelem o odroczenie kar związanych z systemem do 1 czerwca 2025 r.
Związek domaga się okresu bez kar za naruszenia związane z niedopełnieniem obowiązków dotyczących pozycjonowania pojazdów i stosowania kodu ITU przez kierowców i operatorów transportu.
Chociaż Ministerstwo Finansów i ANAF ogłosiły zakończenie prac nad aplikacją e-Transport w lipcu 2024 r., okres testów technicznych (15 lipca – 31 sierpnia 2024 r.) okazał się niewystarczający i z tego powodu termin na nakładanie grzywien był stopniowo przedłużany do 31 marca 2025 r.” – podkreśla UNTRR.
Dodatkowo organizacja zwraca uwagę, że w tym okresie większość średnich i dużych operatorów transportowych zainwestowała w systemy GPS i oprogramowanie umożliwiające łączenie i automatyzację transmisji współrzędnych GPS związanych z systemem RO e-Transport, lecz rozwiązania te nie spełniły wymogów prawnych.
Alternatywne rozwiązanie
Rumuńscy przewoźnicy proponują w piśmie do Ministerstwa rozwiązanie dla transportu międzynarodowego, jakim byłoby uznanie tachografu G2V2 jako alternatywy, a także tachografu G2V1.
Biorąc pod uwagę znaczne inwestycje, jakie operatorzy transportu już poczynili w inteligentny tachograf G2V2, UNTRR wnioskuje o zwolnienie pojazdów wyposażonych w ten sprzęt z obowiązku monitorowania za pośrednictwem systemu RO e-Transport. Tachograf G2V2, wprowadzony na rynek 21 sierpnia 2023 r., oferuje rozszerzone funkcje, w tym automatyczne rejestrowanie przekroczeń granicy, okresów odpoczynku oraz czynności załadunku/rozładunku, i może dostarczać dokładnych danych organom za pośrednictwem wyciągów z kart tachografu, zgodnie z wymogami europejskimi. Tachograf G2V1 obowiązuje od 15 czerwca 2019 r. i musi zostać wymieniony do 18 sierpnia 2025 r.” – argumentuje UNTRR.
Wysokość kar za naruszenia
Przypomnijmy, że w listopadzie ubiegłego roku wspomniane wyżej rozporządzenie zmieniło poziom sankcji za niedopełnienie obowiązków związanych z rumuńskim systemem monitorowania przewozów RO e-Transport.
Zmiana wprowadziła korelację pomiędzy surowością sankcji a częstotliwością naruszeń, a więc polega na stopniowym stosowaniu sankcji w zależności od liczby naruszeń popełnionych przez podmiot w okresie 12 miesięcy.
W dokumencie przewidziano wykroczenia wynikające z naruszenia niektórych obowiązków, m.in. brak zadeklarowania danych dotyczących przewozu towarów o wysokim ryzyku podatkowym czy zgłoszenie w systemie RO e-Transport innych ilości towarów, niż faktycznie są przewożone.
Od 21 listopada 2024 r. kary są stosowane stopniowo, w następujący sposób:
- za popełnienie pierwszego wykroczenia w międzynarodowym transporcie drogowym rzeczy (np. brak kodu UIT, błędne podanie ilości przewożonego towaru lub używanie kodu UIT poza okresem ważności), w przypadku osób fizycznych zostanie nałożona jedynie kara w wysokości od 10 tys. do 50 tys. lejów rumuńskich (od ok. 8,6 tys. zł do 43 tys. zł) w przypadku osób fizycznych oraz kara w wysokości od 20 tys. do 100 tys. lejów rumuńskich (od ok. 17,2 tys. zł do ok. 86 tys. zł) w przypadku osób prawnych,
- za popełnienie drugiego wykroczenia w terminie 12 miesięcy od nałożenia pierwszej kary, grozi zarówno kara grzywny, o której mowa powyżej, jak i konfiskata 15 proc. wartości niezgłoszonego towaru,
- za trzecie wykroczenie grozi zarówno kara grzywny, o której mowa powyżej, jak i konfiskata 50 proc. wartości niezgłoszonego towaru,
- począwszy od popełnienia czwartego naruszenia, zostanie naliczona początkowo określona kara, ale wartość niezgłoszonego towaru zostanie skonfiskowana w całości (100 proc.).
Według rozporządzenia kara uzupełniająca w postaci konfiskaty wartości niezgłoszonych przewożonych towarów nie ma zastosowania w przypadku ustaleń wynikających z kontroli po zakończeniu drogowego przewozu rzeczy, jeżeli przedsiębiorcy wykażą, że dane dotyczące realizowanych przewozów zostały zapisane w dokumentach uzupełniających stanowiących podstawę do ksiąg rachunkowych, a także w księgach rachunkowych za dany okres.
