Najważniejsze zmiany dla branży transportowej w krajach europejskich w 2022 r.

Zmiany w transporcie w 2022 r. w przepisach unijnych

Pakiet Mobilności

W przyszłym roku, w lutym wejdzie w życie szereg zmian przewidzianych w Pakiecie Mobilności. Mowa m.in. o:

• obowiązku zgłaszania delegowania kierowców w specjalnym interfejsie dla przewoźników połączonym z systemem wymiany informacji na rynku wewnętrznym IMI; wejdzie on w życie 2 lutego 2022 r.,
• o zmianie w strukturze wynagrodzeń kierowców w transporcie międzynarodowym; kierowcy będą musieli otrzymywać pełne wynagrodzenie minimalne adekwatne do kraju, w którym wykonują usługę; wyłączone z tego będą przejazdy tranzytowe, a także transport bilateralny z i do Polski; przepisy te będą obowiązywać od 2 lutego 2022 r.,
  – obowiązku rejestrowania przekroczenia granic w tachografie cyfrowym; wejdzie on w życie 2 lutego 2022 r.
• obowiązkowym powrocie pojazdu do bazy raz na 8 tygodni, wejdzie w życie w 2 lutego 2022 r.,
• obowiązkowym, 4-dniowym okresie karencji (cooling off period – liczonym od zakończenia ostatniego przewozu kabotażowego), pomiędzy kolejnymi operacjami kabotażowymi w danym kraju (wejdzie w życie 2 lutego 2022 r.).

Oprócz tego Pakiet Mobilności kilka miesięcy później nałoży na przedsiębiorców wykonujących transport drogowy rzeczy z wykorzystaniem pojazdów, których dopuszczalna masa całkowita przekracza 2,5 t i nie jest większa niż 3,5 t, obowiązki dotyczące dostępu do zawodu przewoźnika drogowego w transporcie międzynarodowym rzeczy. Wykonywanie tego rodzaju przewozów będzie wymagało posiadania przez przewoźnika zezwolenia na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego oraz licencji wspólnotowej. Regulacje te wejdą w życie 20 maja 2022 r.

Zdalny pomiar ciśnienia w oponach 

W tym roku wejdą w życie również unijne przepisy wprowadzające dodatkowe wyposażenie w pojazdach ciężarowych. Od 6 lipca br. w nowo homologowanych ciężarówkach, naczepach i przyczepach montowane będą obowiązkowo czujniki temperatury i ciśnienia w oponach. Dwa lata później obowiązek ten będzie dotyczył wszystkich nowo wyprodukowanych ciężkich pojazdach.

Pomiar ciśnienia w pojazdach będzie dokonywany pośrednio, za pomocą algorytmu wyliczającego ciśnienie m.in. na podstawie liczby obrotów kół lub bezpośrednio, dzięki czujnikom zamontowanym w środku koła (na obręczy, wentylu lub oponie).

Komisja Europejska liczy, że nowe wyposażenie zwiększy bezpieczeństwo na drogach oraz zmniejszy koszty przewoźników. Jazda z niedopompowanymi kołami wiąże się bowiem z szybszym zużyciem bieżnika i większym zużyciem paliwa.

Austria

Według Austriackiej Izby Handlowej (WKÖ) i związku zawodowego Vida, płace kierowców zawodowych w austriackiej branży transportu towarowego wzrosną od 1 stycznia 2022 r. o 4,96 proc. Istnieje również układ zbiorowy dla około 50 tys. kierowców ciężarówek w Austrii na lata 2023 i 2024. Wtedy nastąpi dalszy wzrost wynagrodzeń o 0,5 proc. rocznie plus stopa inflacji.

Ponadto w Austrii, 1 lipca tego roku, wejdzie w życie tzw. podatek od CO2. Początkowo stawka podatku wyniesie 30 euro za tonę CO2, a następnie stopniowo będzie rosła do 55 euro w 2025 roku. Od 2026 r. ma istnieć ogólnounijny system handlu uprawnieniami do emisji CO2 dla wszystkich branż.

Belgia

W marcu 2022 r. w Belgii mają wejść w życie zmiany w regulacjach dotyczących korzystania z telefonu komórkowego podczas prowadzenia pojazdu. Używanie telefonu komórkowego jako GPS lub odtwarzacza muzyki będzie wtedy możliwe tylko jeśli urządzenie będzie znajdowało się w uchwycie na desce rozdzielczej. W przeciwnym razie kierowcy będą karani grzywną w wysokości 174 euro (obecnie wykroczenie jest karane mandatem w wysokości 116 euro). 

Nowe przepisy odnoszą się do „urządzenia mobilnego z ekranem”, co ma uwzględniać w objęciu zakazem także np. tabletów i e-czytników. Kierowcy nie będzie wolno „używać, trzymać ani manipulować” tego rodzaju urządzeniami podczas prowadzenia pojazdu. Samo trzymanie urządzenia w dłoni stanie się zatem wystarczające by popełnić naruszenie, nawet jeśli nie jest używane. Karalne ma być także trzymanie urządzenia na kolanach, w tunelu środkowym lub na siedzeniu pasażera. 

Dodatkowo w Walonii z początkiem tego roku rosną stawki myta. Wysokość belgijskich opłat uzależniona jest od trzech czynników: regionu, w którym znajduje się droga, dopuszczalnej masy całkowitej oraz normy emisji Euro pojazdu. Wysokość nowych taryf znajdziecie w naszym materiale na ten temat.

Białoruś

Rząd Białorusi z początkiem tego roku wprowadza embargo na produkty spożywcze ze Wspólnoty, Stanów Zjednoczonych, Kanady i wielu innych państw. To odpowiedź Białorusinów na pakiet sankcji Unii Europejskiej wobec naszego wschodniego sąsiada. 

Zakaz importu oprócz państw członkowskich Unii Europejskiej, Stanów Zjednoczonych i Kanady, dotyczy również produktów z: Norwegii, Albanii, Islandii, Macedonii Północnej, Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej, Czarnogóry oraz Szwajcarii. Na liście znalazło się 18 grup produktów – praktycznie wszystkie produkty mięsne, roślinne i mleczne (pełna lista w naszym artykule na ten temat).

Hiszpania

W 2022 r. w Hiszpanii mają wejść w życie zmiany, które Ministerstwo Transportu zobowiązało się wprowadzić po negocjacjach z przewoźnikami. Zgodnie z obietnicą na początku roku ma nastąpić natychmiastowa transpozycja dyrektywy europejskiej w sprawie delegowanych kierowców, która pozwoli skutecznie kontrolować nieuczciwą konkurencję ze strony zagranicznych firm transportowych w Hiszpanii (tzw. firm skrzynek pocztowych). Oznacza to, że przed wykonaniem jakiejkolwiek usługi transportu międzynarodowego lub usługi kabotażowej z miejscem pochodzenia lub miejscem docelowym do Hiszpanii, konieczne będzie zgłoszenie operacji za pomocą systemu telematycznego, a ponadto konieczne będzie dostosowanie pensji kierowcy do hiszpańskiego minimum.

Dodatkowo w Hiszpanii ma zostać wprowadzony zakaz wykonywania przez kierowcę załadunku oraz rozładunku (z wyjątkiem niektórych przewozów jak np. przeprowadzki, przewozy cysternami i autotransporterami, dostawy paczek).

Niemcy

Od 1 stycznia 2022 r. ustawowa płaca minimalna wzrośnie z obecnych 9,50 euro do 9,82 euro za godzinę. Kolejna podwyżka do 10,45 euro za godzinę ma nastąpić w lipcu.

Oznacza to, że kierowcy realizujący przewozy (kabotaż, transport międzynarodowy z rozładunkiem lub załadunkiem w Niemczech i doładunek lub częściowy rozładunek w tym kraju) na terytorium Niemiec będą otrzymywali zgodnie z przepisami MiLoG (ustawy o płacy minimalnej) wyższe wynagrodzenie. Z kolei przewoźnicy muszą spodziewać się wyższych kosztów w związku z planowanymi podwyżkami. 

Niderlandy

Z początkiem 2022 r. roku do stref ekologicznych 14 niderlandzkich miast wjazd będą miały tylko pojazdy ciężarowe spełniające normę Euro 6 i elektryczne. Nowe przepisy przewidują jednak pewne wyjątki. Przewoźnicy, których pojazdy nie spełniają odpowiednich norm emisji, będą mogli wystąpić z prośbą o jednodniowe pozwolenie na jazdę po strefie ekologicznej. Przedsiębiorcy będą mogli zrobić to maksymalnie dwanaście razy w roku, dla każdego numeru rejestracyjnego, w danej gminie.

Niderlandzka organizacja transportowa TLN sugeruje, by przewoźnicy sprawdzali na stronach internetowych gmin, z jakiego rodzaju ułatwień we wjeździe ciężarówek z silnikami diesla mogą jeszcze skorzystać.

Strefy ekologiczne w Niderlandach działają obecnie w następujących miejscowościach: Amsterdam, Arnhem, Breda, Delft, Haga, Eindhoven, Leiden, Maastricht, Rijswijk, Rotterdam, ‘s-Hertogenbosch, Tilburg i Utrecht. Z początkiem 2022 r. tego rodzaju strefę, wykluczającą ruch samochodów ciężarowych z silnikami diesla poniżej Euro 6 wprowadzi też gimna Haarlem.

Wielka Brytania

1 stycznia 2022 r. wchodzą w życie przesuwane kilkakrotnie  deklaracje celne i kontrole celne na granicy między Wielką Brytanią a Unią Europejską. 

Zgodnie z zapowiedziami brytyjskiego rządu: 

• wymóg wcześniejszego zgłoszenia importu produktów rolno-spożywczych zostanie wprowadzony 1 stycznia 2022 r.
• nowe wymagania dla eksportowych świadectw zdrowia zostaną wprowadzone 1 lipca 2022 r.
• świadectwa fitosanitarne i kontrole fizyczne towarów objętych SPS (tj. towary, do których mają zastosowanie zasady Porozumienie w sprawie stosowania środków sanitarnych i fitosanitarnych) w punktach kontroli granicznej, które miały być wprowadzone 1 stycznia 2022 r., zostaną przesunięte na 1 lipca 2022 r.
• wymóg dotyczący deklaracji bezpieczeństwa i ochrony przy przywozie zostanie wprowadzony od 1 lipca 2022 r.

Według nowych brytyjskich przepisów od 1 stycznia 2022 r.  przewoźnicy muszą uzyskać specjalne konto i zarejestrować się w systemie GVMS (Goods Vehicle Movement Service). Dodatkowo, przewoźnicy muszą zarejestrować także każdy pojazd, który otrzyma odpowiedni numer GMR (Goods Movement Record). Kierowcy odpowiednich ciężarówek otrzymają kod GMR od przewoźnika lub będą musieli mieć ten kod w wersji wydrukowanej.

Kierowca powinien mieć deklarację celną dla wszystkich towarów które przewozi. Wystarczy jednak posiadanie numeru GMR, ponieważ zawiera on informacje na temat deklaracji dla wszystkich przewożonych towarów.

Bez ważnego, aktualnego numeru GMR – żaden pojazd z kierowcą nie będzie mógł wjechać do portu łączącego z Wielką Brytanią.

Gdy towary dotrą już do Wielkiej Brytanii, kierowca będzie musiał zastosować się do wszystkich instrukcji i przetransportować towar do odpowiedniego punktu granicznego (Inland Border Facility) do dalszej inspekcji, jeśli zażąda tego HMRC (Królewski Urząd Podatkowy i Celny).

Przewoźnik zobowiązany jest do poinformowania kierowcy o możliwości takiej kontroli. Kierowca może sprawdzać status przewożonych towarów i czy wymagana jest dalsza kontrola. Co więcej, przewoźnik odpowiada za to, by kierowca dotarł do punktu inspekcji.

W razie problemów, warto pamiętać, że HMRC uruchomił specjalną infolinię dostępną przez całą dobę 7 dni w tygodniu pod numerem: +44 300 322 9434. “The Customs & International Trade helpline” oferuje pomoc w przypadku pilnych zdarzeń utrudniających przejazd przez granicę Wielkiej Brytanii i służy jako główny punkt kontaktu dla klientów w kwestiach celnych, a w tym:

• pomocy w przemieszczaniu ładunków przez granicę,
• porad dotyczących systemu Goods Vehicle Movement Service (GVMS),
• pomocy w przypadku problemu z rejestracją w systemie GVMS,
• pomocy w przypadku otrzymania status “error” podczas tworzenia numerów GMR w GVMS.