Praktyka pokazuje, że przewóz drewna jest rodzajem transportu szczególnie narażonym na ryzyko otrzymania kary przez przewoźnika. Wynika to zazwyczaj m.in. z niewłaściwego mocowania ładunku lub jego niewłaściwej wagi. Nic dziwnego, kwestie te obejmowane są wprawdzie kolejnymi regulacjami, ale ich respektowanie nie jest proste. Logistyka i transport tego typu towarów uchodzą za bardzo trudne.
Surowiec drzewny (otrzymywany ze ściętych drzew, który jest poddawany właściwej obróbce, dzięki czemu powstają różnego rodzaju produkty – wykładnia ITD), z punktu widzenia realizacji zadań transportowych dzieli się w zasadzie na dwie główne grupy.
Do tzw. grubizny zalicza się drewno wielkowymiarowe, a także średniowymiarowe. Z kolei drobnica (w tej grupie jest też drewno opałowe), to tzw. drewno małowymiarowe. Zaliczyć do niego można zrębki, a zatem drewno rozdrobnione, występujące w postaci ścinek przypominających romb (rozmiary, w przybliżeniu: 50 mm x 20 mm x 8 mm).
Transport drewna – przepisy i regulacje
Kwestie związane z transportem drewna reguluje, obowiązujące od końca lutego 2018 r. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury. Dotyczy pojazdów kategorii N i O, czyli samochodów zaprojektowanych oraz wykonanych z myślą o przewozie ładunków oraz przyczep i naczep. Przepisy jasno określają, m.in. sposób zamocowania oraz rozmieszczenia przewożonego drewna. Popularne “kłonicówki” nie są tak często spotykane jak wywrotki i kurtyny, jednak w transporcie drewna, ich rola jest nie do przecenienia. Naczepy i przyczepy kłonicowe pracują zazwyczaj w ciężkich warunkach, pod bardzo dużymi obciążeniami. Aby odpowiednio wywiązywać się ze swojej roli przez dłuższy czas, muszą być zatem wyjątkowo mocne.
Transport drewna w praktyce wiąże się ze ścisłą współpracą na linii: leśnik – przewoźnik. Wiadomo, że występują pewne ograniczenia (np. niemożność zważenia ładunku). I te kwestie reguluje Prawo o ruchu drogowym. Ustalono bowiem, iż rzeczywista masa drewna to iloczyn gęstości konkretnego gatunku tego drewna i jego objętości. Przykładowo gęstość (kg/m.sześc.) sosny wynosi 740, świerku 720, a jesionu 800. Tabela gęstości dla gatunków drewna, które ma zastosowanie w przemyśle i budownictwie i jest przewożone przy wykorzystaniu transportu drogowego, stanowi załącznik do rozporządzenia Ministra Środowiska z maja 2012 r.
Przy przewozie drewna w przypadku transportu ponadgabarytowego, czyli tzw. grubizny niezbędne jest posiadanie odpowiedniego zezwolenia.
Mocowanie i zabezpieczenie ładunku
Kluczową sprawą jest mocowanie drewna na pojeździe. W przypadku drewna okrągłego ładunek powinien opierać się o ścianę przednią lub podobną barierę. Zaleca się stosowanie odciągów łańcuchowych lub taśmowych (odciągi należy napiąć za pomocą urządzenia napinającego). Ładunek i odciągi należy sprawdzać przed wyjazdem na drogę publiczną, a następnie regularnie kontrolować podczas przewozu. W przypadku ułożenia wzdłużnego, zewnętrzne kłody lub sztuki drewna powinny opierać się o co najmniej dwie kłonice lub być zabezpieczone na górze łańcuchami zapobiegającymi ich rozpieraniu na boki przez ładunek. Każda sztuka drewna krótsza niż odległość pomiędzy dwiema kłonicami powinna być umieszczona w środku ładunku. Jeżeli sztuka drewna opiera się o dwie kłonice, jej końce powinny wystawać poza kłonice na nie mniej niż 300 mm. Oś żadnej zewnętrznej sztuki drewna nie może znajdować się wyżej niż kłonica. Górna środkowa sztuka drewna musi być wyższa niż sztuki skrajne.
Pojazd powinien być wyposażony w ścianę przednią spełniającą jasno określone wymagania. Jeżeli pojazd nie ma przedniej ściany o odpowiedniej wytrzymałości lub nie jest wyposażony w automatyczne napinacze, konieczne jest zastosowanie odciągów (dwóch, trzech lub czterech w zależności o długości drewna).
Ułożenie drewna też ma znaczenie
Rozporządzenie w sprawie sposobu przewozu ładunku dopuszcza też ułożenie poprzeczne drewna okrągłego na pojazdach, ale tylko wtedy, gdy jest przewożone jedynie pomiędzy sztywnymi ścianami bocznymi lub w klatce. W tym drugim przypadku drewno nie może wystawać przez otwory klatki. Ładunek drewna nie może być wyższy niż sztywne ściany boczne. W kierunku wzdłużnym ładunek musi zostać podzielony na sekcje za pomocą sztywnych przegród lub kłonic. Długość ładunku nie może przekraczać 2,55 m. Każdy ładunek należy zabezpieczyć za pomocą co najmniej dwóch odciągów przepasujących od góry z naprężeniem wstępnym wynoszącym co najmniej 400 daN.
Do przewozu drewna dłużycowego służy zespół pojazdów, w skład którego wchodzi też przyczepa dłużycowa. Może ona być przewożona na pojeździe lub ciągnięta za pojazdem pod warunkiem wyposażenia jej w odpowiednie urządzenie sprzęgające.
W kolejnej części przeczytacie o środkach transportu i innych narzędziach stosowanych w dystrybucji drewna.
Fot. Bartosz Wawryszuk
