Pakiet legislacyjny, zaprezentowany w ubiegły czwartek, przewiduje nowelizację trzech kluczowych dyrektyw dotyczących okresowych badań technicznych pojazdów, dokumentów rejestracyjnych oraz kontroli drogowych pojazdów użytkowych. Komisja podkreśla, że nowe przepisy mają zwiększyć bezpieczeństwo na drogach, ograniczyć emisję szkodliwych substancji oraz wzmocnić transgraniczne egzekwowanie regulacji poprzez cyfryzację.
Sprawdzanie zabezpieczenia ładunku – obowiązkowe przy każdej kontroli drogowej
Jednym z kluczowych elementów nowelizacji dla sektora transportu towarowego jest wprowadzenie obowiązku sprawdzania zabezpieczenia ładunku podczas każdej kontroli drogowej w UE – informuje niemiecki portal transportowy dvz.de.
Gdy ciężarówki są zatrzymywane do kontroli, inspektorzy powinni mieć obowiązek sprawdzenia, czy ładunek został prawidłowo zabezpieczony” – podaje serwis.
Zgodnie z propozycją, kontrolerzy będą oceniać, czy towary „mogą przemieszczać się względem siebie, ścian lub podłogi pojazdu jedynie w minimalnym stopniu podczas jazdy, w tym w sytuacjach awaryjnych i podczas ruszania pod górę” oraz czy „ładunek nie może wypaść z przestrzeni ładunkowej ani przesunąć się poza powierzchnię załadunkową”.
Aby zapewnić jednolitą egzekucję przepisów, Komisja Europejska zobowiąże państwa członkowskie do specjalistycznego szkolenia inspektorów w zakresie procedur zabezpieczania ładunków.
Zaostrzone badania emisji spalin na drogach
Propozycje przewidują również wprowadzenie bardziej precyzyjnych metod badania emisji spalin, zwłaszcza w odniesieniu do ciężkich pojazdów z silnikami wysokoprężnymi. Celem zmian jest skuteczniejsze wykrywanie pojazdów o wysokiej emisji i zmniejszenie narażenia na cząstki ultradrobne oraz tlenki azotu (NOx).
Komisja proponuje zastąpienie tradycyjnych testów zadymienia badaniami liczby cząstek stałych (PN) dla ciężarówek wyposażonych w filtry tych cząstek. Testy PN przyniosły już pozytywne rezultaty w Niemczech, Niderlandach i Belgii. Jednocześnie mają zostać wprowadzone testy PN oraz NOx w ramach kontroli drogowych ciężkich pojazdów towarowych.
Częstsze przeglądy techniczne
Komisja Europejska chce także wprowadzić coroczne badania techniczne dla samochodów osobowych i dostawczych starszych niż 10 lat – rozwiązanie stosowane już w wielu krajach UE. W Niemczech aktualnie przeglądy odbywają się co dwa lata.
Propozycja spotkała się z krytyką niektórych niemieckich europosłów z frakcji konserwatywnych i liberalnych.
Coroczne przeglądy dla starszych pojazdów podnoszą koszty dla właścicieli, a niewiele wnoszą do poprawy bezpieczeństwa na drogach” – skomentował Markus Ferber (CSU).
Z kolei Europejska Rada Bezpieczeństwa Transportu (ETSC) postuluje jeszcze ostrzejsze przepisy. Sugeruje, aby coroczne badania zaczynały się już dla pojazdów w wieku sześciu lat.
W przypadku lekkich pojazdów użytkowych do 3,5 tony (kategoria N1), Komisja proponuje, by rocznie poddawano kontroli drogowej 2 proc. krajowej floty, w porównaniu do 5 proc. dla ciężkich pojazdów.
Częstsze weryfikowanie przebiegu pojazdu
Kolejnym kluczowym elementem reformy jest cyfryzacja dokumentów pojazdów. Komisja Europejska planuje wprowadzenie elektronicznych certyfikatów rejestracji i badań technicznych, dostępnych przez wspólną platformę w całej Unii.
Według oficjalnego komunikatu Komisji, ma to „uprościć procesy administracyjne i chronić obywateli przed oszustwami, takimi jak manipulowanie przebiegiem pojazdu”.
Dane dotyczące przebiegu byłyby rejestrowane nie tylko podczas przeglądów technicznych, ale także przy okazji napraw i konserwacji. W przypadku pojazdów z cyfrowym połączeniem, producenci będą zobowiązani do regularnego przekazywania danych o przebiegu.
Celem tych działań jest ograniczenie manipulacji przebiegiem, które według Komisji jest szczególnie powszechne w samochodach osobowych i lekkich pojazdach użytkowych.
Inspekcje drogowe i technologia zdalnego pomiaru
Aby zwiększyć efektywność kontroli drogowych, Komisja Europejska proponuje wykorzystanie technologii zdalnego pomiaru emisji i hałasu jako metody preselekcji pojazdów do szczegółowej kontroli. Dzięki temu inspektorzy będą mogli koncentrować się na pojazdach prawdopodobnie naruszających normy bezpieczeństwa lub ochrony środowiska.
Komisja potwierdza również, że wszystkie ciężkie pojazdy użytkowe będą musiały przechodzić coroczne badania techniczne od daty pierwszej rejestracji, we wszystkich państwach członkowskich.
„Długo oczekiwana aktualizacja”
Międzynarodowa Unia Transportu Drogowego (IRU) przyjęła propozycje Komisji z ostrożnym optymizmem.
Ta długo oczekiwana aktualizacja odzwierciedla, jak bardzo rozwinęły się pojazdy użytkowe” – powiedziała Raluca Marian, dyrektor ds. doradztwa UE w IRU.
„Mądrzejsze, bardziej cyfrowe i zaktualizowane przepisy poprawią bezpieczeństwo, ograniczając jednocześnie niepotrzebne obciążenia dla firm” – dodała.
Apostolos Tzitzikostas, unijny komisarz ds. zrównoważonego transportu i turystyki, określił pakiet legislacyjny jako istotny krok naprzód.
Modernizując przepisy dotyczące sprawności technicznej, wykorzystujemy najnowsze technologie, wzmacniamy egzekwowanie prawa i dostosowujemy przepisy do zmieniających się realiów mobilności” – oświadczył Tzitzikostas.
Komisja Europejska szacuje, że w przypadku przyjęcia nowych regulacji, w latach 2026–2050 można będzie uratować 7 tysięcy istnień ludzkich i zapobiec 65 tysiącom poważnych obrażeń powstałym wskutek wypadków drogowych.
