Politycy i działacze gospodarczy kilka lat po wojnie, gdy gospodarki krajów Europy Zachodniej powoli stawały na nogi, odeszli od autarkii i poparli ideę międzynarodowej współpracy. Stopniowo obniżali cła i wprowadzali ułatwienia w przepływie kapitału.
Integralną częścią nowej polityki był międzynarodowy transport samochodowy.
Na bariery w przewozach międzynarodowych jako pierwsi natrafili właściciele szwedzkich przedsiębiorstw autobusowych. Zaraz po wojnie wozili wycieczki na południe Europy. Szwedzcy operatorzy poszukiwali kontaktu z towarowymi przewoźnikami holenderskimi, którzy mieli doświadczenie w przekraczaniu granic państw kontynentalnej Europy. Tak w Kopenhadze w 1947 roku narodził się Board for Coach and Truck Transport (BITAC). Jego prezesem został Holender – dr F. Ernst Spat. Biuro BITAC powstało w Genewie, a sekretarzem generalnym został Szwed – pułkownik Carl Petersen.
W tym samym czasie inne organizacje zrzeszające przedsiębiorstwa transportu drogowego z Francji, Belgii i Holandii postanowiły powołać międzynarodową organizację podobną do kolejowego UIC. Obie grupy dyskutowały między sobą kształt takiej organizacji i 25 lutego 1948 roku doszły w Brukseli do porozumienia, aby wspólnie stworzyć International Road Transport Union. Tak narodziła się Międzynarodowa Unia Transportu Drogowego (IRU).
Międzynarodowa Unia Transportu Drogowego reprezentacja branży na forum ONZ
Celem IRU była reprezentacja branży na forum międzynarodowym, a w szczególności przed Europejską Komisją Gospodarczą ONZ i jej Komitetem Transportu Lądowego. Umowę powołującą IRU podpisali 23 marca 1948 roku w Genewie przedstawiciele narodowych zrzeszeń z: Belgii, Danii, Francji, Holandii, Norwegii, Szwajcarii i Szwecji. Już 16 lutego 1949 roku Międzynarodowa Unia Transportu Drogowego uzyskała status pozarządowej organizacji konsultacyjnej nadany przez EKG ONZ.
Prawnicy z Komitetu Transportu Lądowego ONZ już wcześniej pracowali nad prawem regulującym międzynarodowy transport drogowy. Przygotowali Porozumienia o wolnym przewozie drogowym, które składały się z trzech części:
– Umowy tranzytowej,
– Umowy o wolnym przepływie niebędącym tranzytem,
– Umowy o ułatwieniu przewozów pasażerów.
Zostały one podpisane w grudniu 1947 roku w oddzielnych turach. Umowę tranzytową podpisały: Austria, Belgia, Czechosłowacja, Dania, Francja, Szwajcaria, Szwecja, Turcja, Węgry i Włochy.
W tym czasie Polska znalazła się pod sowiecką okupacją, odgrodzona szczelnie od świata pilnowanymi dzień i noc granicami. Nowe, namaszczone przez Rosję Sowiecką władze nie miały czasu zajmować się przewozami międzynarodowymi, zajęte pacyfikacją ludności.
Fot. IRU
W kolejnym odcinku Historii transportu w Trans.INFO:
O tym, jak wprowadzono ułatwienia w międzynarodowych przewozach pasażerskich