Odsłuchaj ten artykuł
Klauzula wydania towaru osobie nieuprawnionej – prawdziwe wyzwanie dla przewoźnika
Klauzula wydania towaru osobie nieuprawnionej jest jedną z najważniejszych klauzul w ubezpieczeniu OCPD. Jest jednocześnie jedną z najbardziej wymagających dla przewoźnika – nie wystarczy ją mieć, trzeba spełnić szereg wymogów i warunków, żeby uzyskać ochronę. Trzeba także odpowiednio przeszkolić pracowników, by wiedzieli, jak się zachować. Szczegóły poniżej.
Zacznijmy od analizy treści klauzuli.
Przykładowa treść klauzuli
Ochrona ubezpieczeniowa obejmuje dodatkowo, w ramach limitu sumy ubezpieczenia, wynoszącego:
– 100 000 zł na jeden i wszystkie wypadki ubezpieczeniowe w okresie ubezpieczenia dla OCPD w ruchu międzynarodowym oraz
– 50 000 zł w ramach limitu sumy ubezpieczenia na jedno i wszystkie zdarzenia dla OCPD w ruchu krajowym,
odpowiedzialność cywilną Ubezpieczającego jako przewoźnika, jaką ponosi on za szkody powstałe na skutek wydania ładunku osobie nieuprawnionej w sytuacji, gdy mimo dochowania należytej staranności w weryfikacji przedłożonych dokumentów, ładunek zostanie wyłudzony:
1. w miejscu przeznaczenia wskazanym w dokumentacji przewozowej przez osobę podającą się za odbiorcę i posługującą się podrobionymi dokumentami lub dokumentami użytkowanymi w sposób nieuprawniony,
2. przez osobę podającą się za przewoźnika wybranego przez ubezpieczonego jako podwykonawca i posługującą się podrobionymi dokumentami lub dokumentami użytkowanymi w sposób nieuprawniony.
Ubezpieczony zobowiązany jest do zachowania należytej staranności w wydaniu przesyłki osobie uprawnionej, w tym w wydaniu przesyłki podwykonawcy. Za należytą staranność w wydaniu przesyłki uznaje się działanie Ubezpieczonego spełniające łącznie następujące warunki:
1. w odniesieniu do osoby wskazanej przez nadawcę jako odbiorca przesyłki:
a). ubezpieczony dostarczył towar do miejsca wskazanego przez nadawcę,
b). ubezpieczony wydał towar osobie dorosłej przebywającej pod wskazanym adresem,
c). osoba odbierająca pokwitowała odbiór podpisem lub parafą odbiorcy
d). w przypadku dostawy do firmy – pokwitowanie opatrzone zostało pieczątka firmową
e). w przypadku gdy odbiorca jest osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej – okazała ona Ubezpieczonemu dowód osobisty lub inny dokument tożsamości.
2. w odniesieniu do podwykonawcy usług przewozowych:
a). ubezpieczony zażądał dokumentów (czytelne kopie) stanowiących podstawę działalności firmy, w tym:
I. wpis do ewidencji działalności lub KRS,
II. NIP,
III. REGON,
IV. licencję na wykonywanie międzynarodowego transportu drogowego (licencja wspólnotowa),
V. umowę ubezpieczenia OC przewoźnika.
b). ubezpieczony dokonał sprawdzenia wiarygodności firmy w oparciu o ww. dokumenty w następujący sposób:
I. wpis do ewidencji działalności lub KRS: w internetowej bazie Centralnej Ewidencji Działalności Gospodarczej na stronach Ministerstwa Gospodarki pod adresem www.firma.gov.pl (dla podmiotów nie będących spółkami prawa handlowego) lub w internetowej bazie KRS na stronach Ministerstwa Sprawiedliwości pod adresem www.ems.ms.gov.pl (w przypadku spółek prawa handlowego podlegających rejestracji w KRS),
II. odpisy NIP i REGON w internetowej bazie REGON na stronach Głównego Urzędu Statystycznego pod adresem www.stat.gov.pl/regon/
III. odpis licencji wspólnotowej na stronach Biura ds. Transportu Międzynarodowego Głównego Inspektoratu Transportu Drogowego pod adresem http://gitd.gov.pl/botm/index.php
c). osoba uprawniona do odbioru przesyłki w imieniu podwykonawcy wskazana została w dokumentach przewozu (list przewozowy, zlecenie spedycyjne, zlecenie przewozu i inne):
I. imię i nazwisko oraz
II. nazwa i nr dokumentu tożsamości (dowód osobisty lub paszport) oraz
III. numer rejestracyjnego pojazdu,
d). przewoźnik lub działający w jego imieniu podwykonawca dokonał sprawdzenia osoby odbierającej przesyłkę w oparciu o dokument tożsamości oraz dowód rejestracyjny pojazdu, wskazane w dokumentach przewozu.
Każdorazowa wypłata z tytułu zaistnienia zdarzenia objętego ochroną w ramach klauzuli pomniejsza limit określony w klauzuli o wypłaconą kwotę.
Limity mają zastosowanie tylko i wyłącznie dla posiadanego w polisie ubezpieczenia.
Mnóstwo obowiązków do spełnienia
Jak widać, nie wystarczy wykupienie tej klauzuli i schowanie polisy do szuflady. To jedna z niewielu klauzul, która nakłada na przewoźników cały szereg obowiązków, od spełnienia których uzależniona jest ochrona ubezpieczeniowa.
Po pierwsze, nie wolno wpadać w rutynę. Trzeba wiedzieć, że stała jest tylko nazwa tej klauzuli, natomiast jej treść i obowiązki jakie nakłada na ubezpieczonego, mogą być różne w zależności od ubezpieczyciela. Po każdym odnowieniu polisy OC przewoźnika drogowego – nawet jeśli wznawiamy ją w tym samym zakładzie ubezpieczeń – należy obowiązkowo zapoznać się z jej treścią. W razie konieczności trzeba przeszkolić pracowników, w tym także kierowców oraz sporządzić dla nich precyzyjne instrukcje postępowania.
Po drugie, trzeba pamiętać, że w odniesieniu do podwykonawcy usług transportowych dużą część obowiązków weryfikacyjnych należy wykonać jeszcze przed zleceniem transportu.
Po trzecie, tam gdzie to konieczne, należy udokumentować fakt, że weryfikacja nastapiła w sposób opisany w klauzuli. W razie szkody ubezpieczyciel poprosi o te dokumenty.
Po czwarte, wszystkie misterne procedury wezmą w łeb, jeśli nie przeszkolimy kierowców. Kierowca powinien znać zakres swoich obowiązków jak pacierz.
Procedura
Poniżej zamieszczamy listy czynności, które należy wykonać, by zapewnić sobie ochronę z ubezpieczenia. Procedury te można sobie zachować i wydrukować, by mieć je stale pod ręką, a także by zaopatrzyć w nie pracowników.
Obowiązki osoby odpowiedzialnej za ubezpieczenia | ||
Po odnowieniu umowy ubezpieczenia | Po odnowieniu umowy ubezpieczenia należy zweryfikować treść klauzuli wydania towaru osobie nieuprawnionej z aktualnymi procedurami. W razie stwierdzenia istotnych zmian należy:
|
|
Okresowo | Okresowo weryfikować w jaki sposób i czy w ogóle pracownicy, w tym kierowcy, przestrzegają procedur. W razie stwierdzenia nieprawidłowości – podjąć działania naprawcze. |
Obowiązki osoby zlecającej podwykonawcy wykonanie usług przewozowych | ||
Przed dokonaniem zlecenia | Zażądać od potencjalnego podwykonawcy czytelnych kopii następujących dokumentów:
|
|
Sprawdzić wiarygodność potencjalnego podwykonawcy w oparciu o ww. dokumenty w następujący sposób:
|
||
Na etapie zlecania transportu | Dopilnować, by osoba uprawniona do odbioru przesyłki w imieniu podwykonawcy wskazana została w dokumentach przewozu (list przewozowy, zlecenie spedycyjne, zlecenie przewozu i inne):
|
|
Na etapie wydania towaru podwykonawcy | Przewoźnik zobowiązany jest sprawdzić, kim jest osoba odbierająca przesyłkę:
wskazane w dokumentach przewozu. Dane muszą się zgadzać. W razie rozbieżności należy się powstrzymać z wydaniem przesyłki. |
Obowiązki kierowcy rzekomego w odniesieniu do odbiorcy przesyłki | ||
Przez cały czas | Kierowca nie powinien reagować na dyspozycje zmiany warunków transportu (zmiana miejsca rozładunku, zmiana odbiorcy, itp.), pochodzące od osób nieuprawnionych, w szczególności za pomocą telefonu, wiadomości SMS, itp. | |
Przed wydaniem towaru odbiorcy |
1. Przed wydaniem towaru kierowca zobowiązany jest: a). upewnić się czy dotarł do miejsca wskazanego przez nadawcę w liście przewozowym, b). wydać towar osobie dorosłej przebywającej pod wskazanym adresem, c). uzyskać pokwitowanie wraz z podpisem osoby odbierającej: – w przypadku dostawy do firmy – pokwitowanie opatrzone zostało pieczątka firmową, d). w przypadku gdy odbiorca jest osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej – okazała ona ubezpieczonemu dowód osobisty lub inny dokument tożsamości. 2. W razie niemożności spełniania ww. warunków kierowca powinien odmówić wydania towaru. |
Byłoby wskazane, żeby kierowca miał swoją część procedury w kabinie pojazdu.
Naruszenie wymienionych wyżej obowiązków może skutkować odmową wypłaty odszkodowania.
Informacje o innych ważnych klauzulach ubezpieczeniowych znajdziecie w artykułach z serii „Jak kupić dobre OCPD, by dawało relaną ochronę”:
– klauzula podniesienia i wyciągnięcia pojazdu
– kaluzula szkód wyrządzonych po spożyciu alkoholu
– klauzula czynności zabezpieczenia towaru
– klauzula przesortowania towaru
– klauzula załadunku i rozładunku
– klauzula opóźnienia terminu dostawy
Fot. Pixabay/alexanderbeck