Klauzula wydania towaru osobie nieuprawnionej – prawdziwe wyzwanie dla przewoźnika

Ten artykuł przeczytasz w 9 minut

Klauzula wydania towaru osobie nieuprawnionej jest jedną z najważniejszych klauzul w ubezpieczeniu OCPD. Jest jednocześnie jedną z najbardziej wymagających dla przewoźnika – nie wystarczy ją mieć, trzeba spełnić szereg wymogów i warunków, żeby uzyskać ochronę. Trzeba także odpowiednio przeszkolić pracowników, by wiedzieli, jak się zachować. Szczegóły poniżej.

Zacznijmy od analizy treści klauzuli.

Przykładowa treść klauzuli

Ochrona ubezpieczeniowa obejmuje dodatkowo, w ramach limitu sumy ubezpieczenia, wynoszącego:

– 100 000 zł na jeden i wszystkie wypadki ubezpieczeniowe w okresie ubezpieczenia dla OCPD w ruchu międzynarodowym oraz

– 50 000 zł w ramach limitu sumy ubezpieczenia na jedno i wszystkie zdarzenia dla OCPD w ruchu krajowym,

odpowiedzialność cywilną Ubezpieczającego jako przewoźnika, jaką ponosi on za szkody powstałe na skutek wydania ładunku osobie nieuprawnionej w sytuacji, gdy mimo dochowania należytej staranności w weryfikacji przedłożonych dokumentów, ładunek zostanie wyłudzony:

1. w miejscu przeznaczenia wskazanym w dokumentacji przewozowej przez osobę podającą się za odbiorcę i posługującą się podrobionymi dokumentami lub dokumentami użytkowanymi w sposób nieuprawniony,

2. przez osobę podającą się za przewoźnika wybranego przez ubezpieczonego jako podwykonawca i posługującą się podrobionymi dokumentami lub dokumentami użytkowanymi w sposób nieuprawniony.

Ubezpieczony zobowiązany jest do zachowania należytej staranności w wydaniu przesyłki osobie uprawnionej, w tym w wydaniu przesyłki podwykonawcy. Za należytą staranność w wydaniu przesyłki uznaje się działanie Ubezpieczonego spełniające łącznie następujące warunki:

1. w odniesieniu do osoby wskazanej przez nadawcę jako odbiorca przesyłki:

a). ubezpieczony dostarczył towar do miejsca wskazanego przez nadawcę,

b). ubezpieczony wydał towar osobie dorosłej przebywającej pod wskazanym adresem,

c). osoba odbierająca pokwitowała odbiór podpisem lub parafą odbiorcy

d). w przypadku dostawy do firmy – pokwitowanie opatrzone zostało pieczątka firmową

e). w przypadku gdy odbiorca jest osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej – okazała ona Ubezpieczonemu dowód osobisty lub inny dokument tożsamości.

2. w odniesieniu do podwykonawcy usług przewozowych:

a). ubezpieczony zażądał dokumentów (czytelne kopie) stanowiących podstawę działalności firmy, w tym:

I. wpis do ewidencji działalności lub KRS,

II. NIP,

III. REGON,

IV. licencję na wykonywanie międzynarodowego transportu drogowego (licencja wspólnotowa),

V. umowę ubezpieczenia OC przewoźnika.

b). ubezpieczony dokonał sprawdzenia wiarygodności firmy w oparciu o ww. dokumenty w następujący sposób:

I. wpis do ewidencji działalności lub KRS: w internetowej bazie Centralnej Ewidencji Działalności Gospodarczej na stronach Ministerstwa Gospodarki pod adresem www.firma.gov.pl (dla podmiotów nie będących spółkami prawa handlowego) lub w internetowej bazie KRS na stronach Ministerstwa Sprawiedliwości pod adresem www.ems.ms.gov.pl (w przypadku spółek prawa handlowego podlegających rejestracji w KRS),

II. odpisy NIP i REGON w internetowej bazie REGON na stronach Głównego Urzędu Statystycznego pod adresem www.stat.gov.pl/regon/

III. odpis licencji wspólnotowej na stronach Biura ds. Transportu Międzynarodowego Głównego Inspektoratu Transportu Drogowego pod adresem http://gitd.gov.pl/botm/index.php

c). osoba uprawniona do odbioru przesyłki w imieniu podwykonawcy wskazana została w dokumentach przewozu (list przewozowy, zlecenie spedycyjne, zlecenie przewozu i inne):

I. imię i nazwisko oraz

II. nazwa i nr dokumentu tożsamości (dowód osobisty lub paszport) oraz

III. numer rejestracyjnego pojazdu,

d). przewoźnik lub działający w jego imieniu podwykonawca dokonał sprawdzenia osoby odbierającej przesyłkę w oparciu o dokument tożsamości oraz dowód rejestracyjny pojazdu, wskazane w dokumentach przewozu.

Każdorazowa wypłata z tytułu zaistnienia zdarzenia objętego ochroną w ramach klauzuli pomniejsza limit określony w klauzuli o wypłaconą kwotę.

Limity mają zastosowanie tylko i wyłącznie dla posiadanego w polisie ubezpieczenia.

Mnóstwo obowiązków do spełnienia

Jak widać, nie wystarczy wykupienie tej klauzuli i schowanie polisy do szuflady. To jedna z niewielu klauzul, która nakłada na przewoźników cały szereg obowiązków, od spełnienia których uzależniona jest ochrona ubezpieczeniowa.

Po pierwsze, nie wolno wpadać w rutynę. Trzeba wiedzieć, że stała jest tylko nazwa tej klauzuli, natomiast jej treść i obowiązki jakie nakłada na ubezpieczonego, mogą być różne w zależności od ubezpieczyciela. Po każdym odnowieniu polisy OC przewoźnika drogowego – nawet jeśli wznawiamy ją w tym samym zakładzie ubezpieczeń – należy obowiązkowo zapoznać się z jej treścią. W razie konieczności trzeba przeszkolić pracowników, w tym także kierowców oraz sporządzić dla nich precyzyjne instrukcje postępowania.

Po drugie, trzeba pamiętać, że w odniesieniu do podwykonawcy usług transportowych dużą część obowiązków weryfikacyjnych należy wykonać jeszcze przed zleceniem transportu.

Po trzecie, tam gdzie to konieczne, należy udokumentować fakt, że weryfikacja nastapiła w sposób opisany w klauzuli. W razie szkody ubezpieczyciel poprosi o te dokumenty.

Po czwarte, wszystkie misterne procedury wezmą w łeb, jeśli nie przeszkolimy kierowców. Kierowca powinien znać zakres swoich obowiązków jak pacierz.

Procedura

Poniżej zamieszczamy listy czynności, które należy wykonać, by zapewnić sobie ochronę z ubezpieczenia. Procedury te można sobie zachować i wydrukować, by mieć je stale pod ręką, a także by zaopatrzyć w nie pracowników.

Obowiązki osoby odpowiedzialnej za ubezpieczenia
Po odnowieniu umowy ubezpieczenia Po odnowieniu umowy ubezpieczenia należy zweryfikować treść klauzuli wydania towaru osobie nieuprawnionej z aktualnymi procedurami. W razie stwierdzenia istotnych zmian należy:

  1. zaktualizować instrukcje wewnętrzne,
  2. poinformować o zmianach pracowników, a w razie konieczności przeprowadzić szkolenie.
Okresowo Okresowo weryfikować w jaki sposób i czy w ogóle pracownicy, w tym kierowcy, przestrzegają procedur. W razie stwierdzenia nieprawidłowości – podjąć działania naprawcze.

 

Obowiązki osoby zlecającej podwykonawcy wykonanie usług przewozowych
Przed dokonaniem zlecenia Zażądać od potencjalnego podwykonawcy czytelnych kopii następujących dokumentów:

  1. wpisu do ewidencji działalności (jeśli zleceniobiorca nie jest spółką prawa handlowego) lub KRS (jeśli zleceniobiorca nie jest spółką prawa handlowego),
  2. odpisu NIP,
  3. odpisu REGON,
  4. licencji na wykonywanie międzynarodowego transportu drogowego (licencja wspólnotowa),
  5. polisy OCPD.
Sprawdzić wiarygodność potencjalnego podwykonawcy w oparciu o ww. dokumenty w następujący sposób:

  1. wpis do ewidencji działalności w internetowej bazie Centralnej Ewidencji Działalności Gospodarczej na stronach Ministerstwa Gospodarki pod adresem www.firma.gov.pl i zachować wydruk ze strony,
  2. KRS w internetowej bazie KRS na stronach Ministerstwa Sprawiedliwości pod adresem www.ems.ms.gov.pl i zachować wydruk ze strony,
  3. odpisy NIP i REGON w internetowej bazie REGON na stronach GUS pod adresem www.stat.gov.pl/regon/ i zachować wydruk ze strony,
  4. odpis licencji wspólnotowej na stronach Biura ds. Transportu Międzynarodowego GITD pod adresem http://gitd.gov.pl/botm/index.php i zachować wydruk ze strony,
  5. polisa OCPD – należy skontaktować się z zakładem ubezpieczeń (mailowo i zachować kopię korespondencji lub telefonicznie i zanotować dane rozmówcy i nr telefonu) w celu ustalenia, czy polisa jest aktywna.
Na etapie zlecania transportu Dopilnować, by osoba uprawniona do odbioru przesyłki w imieniu podwykonawcy wskazana została w dokumentach przewozu (list przewozowy, zlecenie spedycyjne, zlecenie przewozu i inne):

  1. imię i nazwisko oraz
  2. nazwa i nr dowodu osobistego lub paszportu,
  3. numer rejestracyjnego pojazdu.
Na etapie wydania towaru podwykonawcy Przewoźnik zobowiązany jest sprawdzić, kim jest osoba odbierająca przesyłkę:

  1. w oparciu o dowód osobisty lub paszport oraz
  2. dowód rejestracyjny pojazdu,

wskazane w dokumentach przewozu. Dane muszą się zgadzać.

W razie rozbieżności należy się powstrzymać z wydaniem przesyłki.

 

Obowiązki kierowcy rzekomego w odniesieniu do odbiorcy przesyłki
Przez cały czas Kierowca nie powinien reagować na dyspozycje zmiany warunków transportu (zmiana miejsca rozładunku, zmiana odbiorcy, itp.), pochodzące od osób nieuprawnionych, w szczególności za pomocą telefonu, wiadomości SMS, itp.
Przed wydaniem towaru odbiorcy

1. Przed wydaniem towaru kierowca zobowiązany jest:

a). upewnić się czy dotarł do miejsca wskazanego przez nadawcę w liście przewozowym,

b). wydać towar osobie dorosłej przebywającej pod wskazanym adresem,

c). uzyskać pokwitowanie wraz z podpisem osoby odbierającej:

– w przypadku dostawy do firmy – pokwitowanie opatrzone zostało pieczątka firmową,

d). w przypadku gdy odbiorca jest osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej – okazała ona ubezpieczonemu dowód osobisty lub inny dokument tożsamości.

2. W razie niemożności spełniania ww. warunków kierowca powinien odmówić wydania towaru.

Byłoby wskazane, żeby kierowca miał swoją część procedury w kabinie pojazdu.

Naruszenie wymienionych wyżej obowiązków może skutkować odmową wypłaty odszkodowania.

Informacje o innych ważnych klauzulach ubezpieczeniowych znajdziecie w artykułach z serii „Jak kupić dobre OCPD, by dawało relaną ochronę”:

– klauzula podniesienia i wyciągnięcia pojazdu

– kaluzula szkód wyrządzonych po spożyciu alkoholu

– klauzula reprezentantów

– klauzula czynności zabezpieczenia towaru

– klauzula przesortowania towaru

– klauzula załadunku i rozładunku

– klauzula CMR

– klauzula opóźnienia terminu dostawy

– klauzula postojowa

– klauzula rozboju

Fot. Pixabay/alexanderbeck

Tagi