Poszkodowani przez praktyki ograniczające konkurencję mogą dochodzić roszczeń odszkodowawczych przed sądami w Polsce. UOKiK tłumaczy, jakie wsparcie oferują organy ochrony konkurencji w postępowaniach o odszkodowanie.
Przewoźnicy, którzy zostali narażeni na straty w wyniku zmowy cenowej producentów ciężarówek, mogą ubiegać się o odszkodowanie przed sądami w Polsce. Nie ma przy tym znaczenia, że decyzję w sprawie naruszenia prawa wydała Komisja Europejska, a siedziba firmy łamiącej przepisy znajduje się na terenie innego państwa UE – wyjaśnia w oficjalnym komunikacie urzędu Tomasz Chróstny, prezes UOKiK.
Każdy, kto poniósł w Polsce szkodę w związku z praktykami ograniczającymi konkurencję może domagać się odszkodowania przed polskim sądem. Dotyczy to nie tylko kartelu ciężarówkowego, ale również innych spraw. Nasze stanowisko opiera się na krajowych i unijnych przepisach oraz wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE – podkreśla prezes UOKiK.
Dochodzenie roszczeń, jak wyjaśnia urząd, umożliwia ustawa o roszczeniach o naprawienie szkody wyrządzonej przez naruszenie prawa konkurencji (tzw. private enforcement), która weszła w życie w 2017 r. Przepisy tej ustawy stanowią implementację unijnej dyrektywy, której celem było ułatwienie dochodzenia roszczeń nie tylko w przypadkach naruszenia prawa krajowego.
To oznacza, że polskie przepisy nie ograniczają się tylko do praktyk stwierdzonych decyzjami UOKiK. Każdy kto uważa, że poniósł szkodę w związku z naruszeniem prawa konkurencji, może dochodzić swoich praw przed sądem cywilnym. Te przepisy to również przestroga dla tych, którzy naruszają lub zamierzają naruszać prawo konkurencji. Oprócz kary od UOKiK, będą musieli liczyć się z koniecznością wypłaty odszkodowań – dodaje Chróstny.
Jak wygląda procedura dochodzenia roszczeń?
Każdy przewoźnik, który poniósł stratę w wyniku naruszenia przepisów o konkurencji, może złożyć pozew w sądzie okręgowym przeciwko podmiotowi, który złamał prawo. W pozwie trzeba wskazać kwotę odszkodowania. Dla jej ustalenia potrzebne będzie uwzględnienie hipotetycznego scenariusza, czyli należy rozważyć, jak wyglądałaby sytuacja na rynku w przypadku braku naruszenia oraz jakie byłyby ceny pojazdów, gdyby producenci ciężarówek nie pozostawali w zmowie – wyjaśnia UOKiK.
Pomocne w ustaleniu wysokości szkody mogą być Komunikat oraz Praktyczny Przewodnik dotyczący ustalania wysokości szkody w dochodzeniu roszczeń odszkodowawczych z tytułu naruszenia art. 101 lub 102 TFUE wydane przez Komisję Europejską – dodaje urząd.
Do tej pory zapadło kilka wyroków w sprawie kartelu od producentów ciężarówek w Hiszpanii, gdzie sądy zdecydowały o wypłacie odszkodowań w wysokości od 5 do przeszło 20 proc. cen pojazdów zapłaconych przez przedsiębiorców w latach funkcjonowania zmowy (a nawet nieco później).
Wsparcie UOKiK
Jak wyjaśnia UOKiK, przedsiębiorcy poszkodowani w wyniku zmowy cenowej producentów pojazdów ubiegający się o odszkodowanie mogą w trakcie procesu złożyć wniosek do sądu o nakazanie pozwanemu, osobie trzeciej lub organowi ochrony konkurencji wyjawienia środka dowodowego (tj. dowodu w tym wypadku na zawyżenie cen wskutek zmowy).
W przypadku wspomnianego kartelu odpowiednie środki dowodowe będzie posiadała Komisja Europejska lub uczestnicy zmowy. W sytuacji, gdy autorem decyzji jest UOKiK, sąd może zwrócić się w tej sprawie do urzędu. Dodatkowo organ, który wydał decyzję, może również na wniosek sądu pomóc w oszacowaniu wysokości szkody – tłumaczy urząd.
Ponadto, w trwających już postępowaniach o odszkodowanie od producentów ciężarówek, prezes UOKiK może również przedstawić istotny pogląd w sprawie.
Może on przykładowo dotyczyć wskazanego wyżej stanowiska w kwestii właściwości sądów polskich przy naruszeniach stwierdzanych przez Komisję Europejską” – dodaje UOKiK.
Fot. Pixabay/pixel2013/public domain