„Zakłady papiernicze już teraz zapowiadają kolejne podwyżki. To niesie za sobą problemy w ofertowaniu i wycenie naszych wyrobów nawet w perspektywie kwartalnej, nie mówiąc już o półroczu czy roku. Możliwe, że z tego powodu będziemy podpisywać umowy krótkoterminowe z naszymi klientami. Ponieważ w obecnej sytuacji, gdy ceny rosną z dnia na dzień ciężko dokonywać nawet wycen w perspektywie miesiąca. Wszystkie te czynniki zapewne wpłyną na wzrost cen opakowań kartonowych nawet ponad 50 proc. co może przełożyć się na ceny np. leków czy artykułów spożywczych” – komentuje Grzegorz Łajca, prezes Grupy Akomex.
Według danych GUS, w lutym 2022 r. indeks cen produkcji sprzedanej papieru i wyrobów z papieru wzrósł rok do roku o 19,3 proc. W porównaniu do stycznia 2022 r. (a więc miesiąc do miesiąca) cena wzrosła o 0,8 proc.
Akomex tłumaczy, że w ciągu ostatnich kilkunastu miesięcy surowiec podrożał o 100 proc., palety wykorzystywane przy transporcie o 170 proc., folia do pakowania o 60 proc. a lakiery i farby wykorzystywane do produkcji opakowań o 20 proc. Do tego należy dodać wzrost cen energii i gazu, a także rosnące koszty transportu.
Wszystko przez olbrzymi popyt na opakowania w trakcie pandemii COVID-19 (na fali boomu na zakupy internetowe). Grzegorz Łajca dodaje, iż ceny opakowań kartonowych podwyższają także regulacje unijne mające na celu zmniejszenie zużycia opakowań z tworzyw sztucznych.
Dodatkowo, oprócz drożejącego kartonu, jego producenci nie są w stanie zapewnić czasowych dostaw przez nieustanne problemy z łańcuchami dostaw, zarówno w transporcie morskim jak i drogowym.
Według agencji Fastmarkets notującej ceny surowców, ceny kartonu GC2 wzrosły w Europie w ciągu roku o ok. 20 proc. W Wielkiej Brytanii w lutym średnia cena kartonu wynosiła 1277 euro/t, w porównaniu do 1015 euro na początku 2021 r. Jeszcze we wrześniu ubiegłego roku cena wynosiła niewiele ponad 1100 euro.
Podobnie ma się sytuacja w Niemczech – lutowe ceny były na poziomie 1185 euro/t przy 1035 euro we wrześniu 2021 r. i 985 euro w styczniu 2021 r.
Pokłosie wojny
Czynnikiem który mocno przyczynił się do wzrostu cen kartonu w Europie był wybuch wojny na Ukrainie. Jeszcze w styczniu niektórzy eksperci przewidywali spadek cen do końca roku. Konflikt zbrojny przekreślił jednak te nadzieje podbijając znacznie ceny gazu, co przekłada się na wzrost kosztów w przemyśle. Wpływ wojny na rynek widoczny jest przede wszystkim przez pryzmat wzrostu cen energii i gazu.
Wstrzymanie eksportu na wschodnie rynki nie uderzy jakoś szczególnie mocno w europejskich producentów kartonu i opakowań. Trzy kraje zaangażowane w wojnę na Ukrainie nie są wiodącymi eksporterami kartonu i gotowych opakowań do Europy.
Niektórzy liczą, iż zamknięcie rynku rosyjskiego sprawi, iż opakowania eksportowane do tego kraju zasilą podaż w Europie i przyczynią się do spadku cen. Większość ekspertów jednak jest przekonana, iż wchłonie je popyt spoza Europy.
Rosja jest jednak wiodącym globalnym eksporterem drewna. Według Fastmarkets, kraj ten ma ponad 20 proc. udziałów w globalnym eksporcie tarcicy iglastej i papierówki. A to na dłuższą metę może mieć widoczny wpływ na ceny produktów pochodnych drewna, czyli także surowców niezbędnych do produkcji opakowań.
Według danych Akomexu, europejski rynek opakowań kartonowych wart jest ponad 10,5 mld dolarów. Rynek polski szacowany jest na ok. 800 mln dolarów.