Transport i logistyka towarów sypkich, czyli problem wielobranżowy 

Granulaty, rozdrobniony złom, trociny, kora, węgiel, koks, tłuczone szkło, ale też niektóre artykuły spożywcze to tylko część gamy ładunków sypkich. Logistyka i transport tego typu towarów nie należy do najłatwiejszych.

W transporcie ładunków sypkich liczy się wiedza i umiejętność przewidywania zagrożeń. Istotna jest rola nie tylko kierowców, ale przede wszystkim spedytorów, którzy muszą w optymalny sposób planować trasy i wykorzystywany sprzęt, minimalizując tym samym “puste” kilometry, a w sytuacjach niespodziewanych są w stanie szybko zareagować.

Sami spedytorzy podkreślają natomiast to, że ładunki różnią się od siebie właściwościami, mają ściśle określone warunki przewozu, wymagają zastosowania specjalistycznej infrastruktury, dedykowanych procedur logistycznych oraz zaangażowania dodatkowych zasobów – zarówno sprzętowych, jak i ludzkich.

To ważne, bowiem niewłaściwe warunki transportu mogą wpływać na obniżenie jakości przewożonych produktów, a tym samym – w przypadku sypkich artykułów spożywczych stanowić zagrożenie dla zdrowia konsumentów i powodować znaczące straty finansowe.

Zleceniodawcy wymagają przede wszystkim szybkiej realizacji usługi na każdym etapie procesu transportowego i zapewnienia wysokiego poziomu bezpieczeństwa. Dotyczy to zwłaszcza towarów wrażliwych, które nie mogą zbyt długo pozostawać na magazynie oraz ładunków niebezpiecznych.

Operatorzy stosują zazwyczaj usługi kompleksowe

Jest wśród nich np. firma Seifert świadcząca usługi dotyczące towarów przeznaczonych dla branży chemicznej, farmaceutycznej, budowlanej czy spożywczej. To, że artykuły sypkie rzeczywiście mogą bardzo się od siebie różnić stawia zupełnie inne wymagania np. dla przewozu materiałów budowlanych (piasek, cement, gips, wapno, żużel, popioły, kruszywa – krzem, bentonit), czy produktów spożywczych (mleko w proszku, cukier, kasze, mąki, ryż), jak również towarów przeznaczonych dla branży chemicznej (różnego rodzaju granulaty – w tym PCV, nawozy sztuczne, sól przemysłowa i drogowa) oraz odpady.

Do każdego z wymienionych wyżej typów ładunku potrzebny jest specjalny rodzaj pojazdu, odpowiadający zarówno określonym regulacjom prawno-formalnym, jak i wymaganiom przewożonego surowca czy produktu. Ważne, aby posiadany przez firmę tabor był regularnie serwisowany i czyszczony” – podkreślali specjaliści z Seifert Polska w wypowiedzi dla eprzewoznik.pl, dodając iż szczególnym typem ładunku sypkiego są produkty spożywcze.

Usługodawcy zwracają uwagę na coraz wyższe wymagania stojące np. przed transportem sypkich artykułów spożywczych. Sprzęt musi posiadać wszystkie niezbędne atesty wymagane do ich przewozu, a także zostać dopuszczony do wykorzystywania w tej działalności przez stację sanitarno-epidemiologiczną oraz przez Transportowy Dozór Techniczny. Transport sypkich artykułów spożywczych prawnie regulowany przez ATP, czyli umowę o międzynarodowych przewozach szybkopsujących się artykułów żywnościowych, określając warunki wożenia takich artykułów (m.in. możliwość sprawdzania temperatury) oraz wymagania dotyczące kontroli nadwozia i oznakowania pojazdu.

Mycie silosów konieczne

Kluczowe jest zachowanie odpowiedniego poziomu czystości między kolejnymi załadunkami, zarówno wewnątrz silosów, jak i w ramach całego układu rozładunkowego (zaworów spustowych, przewodów czy węży). Kwestia ta jest istotna zwłaszcza wtedy, gdy zmienia się rodzaj przewożonego materiału.

Niedopuszczalne bowiem jest zabrudzenie kolejnego ładunku resztkami poprzedniego, np. w przypadku przewozu granulatów PCV, przeznaczonych do produkcji folii, normy są szczególnie restrykcyjne” – dodał we wspomnianej już wypowiedzi Jarosław Brachmański, członek zarządu Seifert Polska.

Dlatego silos czy autocysterna są każdorazowo dokładnie myte, dezynfekowane i suszone po rozładunku jednego towaru i przyjęciem kolejnego załadunku, zgodnie z wymaganiami zleceniodawcy. Za dopatrzenie procedury mycia odpowiadają: pracownik myjni silosowej, kierowca samochodu ciężarowego, dyspozytor spedycji oraz finalnie reprezentant zleceniodawcy, który raz jeszcze sprawdza czystość przed ponownym załadunkiem.

Bardzo wymagającą grupę stanowią też ładunki niebezpieczne (objęte przepisami ADR). Określają one precyzyjne wytyczne i zasady przewozu towarów niebezpiecznych, związane z warunkami przejazdu, załadunku i rozładunku, technicznymi wymaganiami pojazdów transportujących niebezpieczne ładunki oraz uprawnień kierowców i pracowników zaangażowanych w te procesy. Aby zapewnić bezpieczeństwo na możliwie najwyższym poziomie przewoźnik zobowiązany jest do nadzorowania jakości wykorzystywanego sprzętu, taboru oraz całego procesu logistycznego, na wszystkich jego etapach.

Popyt na usługi związane z transportem artykułów sypkich jest spory, zarówno przewoźnicy jak i załadowcy muszą dbać o warunki przewozu.

Transport towarów sypkich wymaga odpowiedniego taboru

Inwestując w zakup naczep bądź zabudów do transportu takich towarów warto zwrócić szczególną uwagę na: rodzaj materiału z jakiego zostały wykonane (odpowiednia wytrzymałość, odporność na naprężenie, szczelność), jak również na wyposażenie w mechanizmy usprawniające załadunek i rozładunek.

Wśród pojazdów służących do tego celu są: leżące oraz podnoszone naczepy silosowe, kontenery (podwozia przechylne), zabudowy

Zbiorniki naczep leżących mogą mieć jedną bądź kilka komór, w przypadku silosów podnoszonych komora jest jedna. Niegdyś podstawowym materiałem służącym do budowy silosów była uszlachetniona blacha stalowa (walcowana na ciepło), teraz najpopularniejsza jest się blacha aluminiowa. Poza typowymi naczepami silosowymi, w transporcie kombinowanym stosuje się też nierzadko tzw. silosokontenery. Najczęściej są to kontenery 20, 30, 40 i 42-stopowe (decyduje gęstość przewożonego produktu i dopuszczalna masa całkowita zestawu). Aby dokonać rozładunku przewożonych w nich produktów niezbędny jest, mocowany na tyle naczepy, lej spustowy, podający materiał pod odpowiednim ciśnieniem do silosu odbiorcy.

Fot. Pixabay.com