Najważniejsze zmiany dla branży transportowej za granicą w 2023 roku

Europa

Nowe przepisy ADR

Konwencja ADR dotycząca przewozu towarów niebezpiecznych jest zwykle poddawana przeglądowi co dwa lata. Z początkiem 2023 r. nastąpiła aktualizacja tych przepisów. Oto najistotniejsze zmiany:

– obowiązek wyznaczenia konsultanta ADR

Od 1 stycznia 2023 r. firmy, które występują wyłącznie jako nadawcy, muszą wyznaczyć konsultanta ds. bezpieczeństwa. Obowiązek dotyczy również przedsiębiorstw, które dokonują sporadycznych wysyłek lub niewielkich ilości towarów i/lub odpadów niebezpiecznych.

– automatyczne gaśnice i ochrona termiczna

Obowiązek posiadania automatycznych gaśnic w komorze silnika oraz ochrony termicznej został rozszerzony również na pojazdy przemysłowe przewożące niektóre łatwopalne ciecze i gazy, w szczególności na pojazdy kategorii FL do transportu masowego (w przeszłości wyposażenie było obowiązkowe tylko w pojazdach kategorii EX/III).

– oszacowanie masy transportowanych odpadów ADR

Często w przypadku przewozów odpadów informacja o ilości transportowanych odpadów ADR jest szacowana i wskazywana jako wartość zakładana.

Zgodnie z ADR 2023, jeżeli nie jest możliwe zmierzenie dokładnej ilości odpadów w miejscu załadunku, można oszacować ją w następujących przypadkach w następujących warunkach:

w przypadku opakowań do dokumentu przewozowego dołączany jest wykaz opakowań z podaniem rodzaju i objętości nominalnej,
w przypadku pojemników oszacowanie opiera się na ich nominalnej objętości i innych dostępnych informacjach (np. rodzaj odpadów, średnia gęstość, stopień napełnienia),
w przypadku cystern do przewozu odpadów napełnianych podciśnieniowo oszacowanie jest uzasadnione (np. na podstawie oszacowania dostarczonego przez nadawcę lub wyposażenia pojazdu).

Poszerzenie strefy Schengen

Istotną dla kierowców oraz przewoźników informacją jest z pewnością fakt dołączenia Chorwacji do strefy Schengen. Od 1 stycznia 2023 roku Chorwacja jest pełnoprawnym członkiem zarówno strefy Schengen, jak i członkiem strefy euro. W praktyce oznacza to, że na niektórych granicach Chorwacji nie będzie kontroli.

Austria

– Zmiany w transporcie odpadów

Zgodnie z nowymi przepisami od 1 stycznia 2023 r. transport odpadów będzie przenoszony na kolej. Przewozy odpadów o masie powyżej 10 ton na trasie przekraczającej 300 km nie będą mogły się już odbywać ciężarówkami, lecz pociągami lub innymi środkami transportu o równoważnym lub niższym potencjale zanieczyszczeń lub gazów cieplarnianych (np. napęd na ogniwa paliwowe lub silnik elektryczny).

Wyjątek stanowi sytuacja, gdy pociąg nie jest w stanie zapewnić odpowiednich zdolności przewozowych lub przyjazd i odjazd do/z najbliższych punktów załadunkowych trwa o 25 proc. lub dłużej niż sam transport drogowy – donosi Austriacka Izba Handlowa.

– Podwyżka opłat drogowych

6 grudnia Federalne Ministerstwo Ochrony Klimatu w Austrii opublikowało stawki opłat drogowych na 2023 rok. Koszty infrastruktury oszacowano za pomocą wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyjnych (CPI) na poziomie 2,8 proc.

Z początkiem tego roku o 4 proc. rosną stawki opłat drogowych w klasie Euro 6. Pozostałe taryfy myta zostały podwyższone od 2,29 proc. do 2,8 proc.

– Więcej odpraw blokowych

Tyrolski rząd opublikował kalendarz dozowania ruchu na pierwszą połowę 2023 r. Liczba terminów znów wzrosła. W pierwszym półroczu 2023 r. odprawy blokowe będą odbywały się aż 24 razy – dla porównania w tym samym okresie ubiegłego roku ograniczenia te zastosowano 21 razy.

Przypomnijmy, że dozowanie ruchu na autostradzie A12 Inntal w rejonie niemiecko-austriackiego przejścia granicznego Kufstein/Kiefersfelden w kierunku południowym odbywa się od godz. 5 rano. Zwykle trwa aż do południa powodując przy tym wielokilometrowe kolejki ciężarówek po niemieckiej stronie. Poniżej przedstawiamy terminy odpraw zaplanowanych przez władze Tyrolu na pierwszą połowę 2023 roku:
9 stycznia (poniedziałek),

6 lutego (poniedziałek),

13 lutego (poniedziałek),

20 lutego (poniedziałek),

27 lutego (poniedziałek),

6 marca (poniedziałek),

13 marca (poniedziałek),

26 kwietnia (środa),

27 kwietnia (czwartek),

2 maja (wtorek),

15 maja (poniedziałek),

16 maja (wtorek),

17 maja (środa),

19 maja (piątek),

26 maja (piątek),

27 maja (sobota),

30 maja (wtorek),

31 maja (środa),

1 czerwca (czwartek),

3 czerwca (sobota),

5 czerwca (poniedziałek),

6 czerwca (wtorek),

7 czerwca (środa),

9 czerwca (piątek).

Francja

We Francji w lutym 2023 r. zostaną zaktualizowane stawki opłat za przejazd autostradami. Stawki opłat za przejazd głównymi sieciami autostrad wzrosną średnio o 4,75 proc. od 1 lutego. Wzrost będzie wahał się od 4,5 do 5,07 proc. w zależności od liczby osi – wskazuje zarządca autostrad APRR (Autoroutes Paris-Rhin-Rhône).

Jeśli chodzi o autostrady Sanef (spółka autostrad północnej i wschodniej Francji), zastosowany zostanie wzrost między 4,62 a 4,81 proc. Najbardziej, według portalu transportowego transportinfo.fr, ceny podniosą zarządcy tuneli – ATMB (Autoroutes et Tunnel du Mont Blanc) o 5,39 proc. i SFTRF (La Société Française du Tunnel Routier de Fréjus) – o 6,33 proc.

Hiszpania

– Zmiany w opłatach drogowych

Hiszpańskie stawki opłat drogowych są aktualizowane co roku zgodnie z CPI (consumer price index, czyli wskaźnikiem zmiany cen towarów i usług konsumpcyjnych) i nie inaczej jest w tym roku. Zgodnie z hiszpańskim prawem, koncesjonariusze mogą dodać do CPI współczynnik korygujący, który jeszcze bardziej podniesie cenę.

Tak jest w przypadku AP-9 zarządzanej przez operatora Audasa, który doliczył dodatkowy 1 proc. do podwyżki w ramach rekompensaty za prace związane z rozbudową mostu Rande i obwodnicy Santiago de Compostela. W związku z tym wzrost stawek myta na tej autostradzie sięga 9 proc. (to drugi najwyższy wzrost w historii hiszpańskich opłat drogowych).

Z kolei opłaty za przejazd w prowincji Guipúzcoa, jak poinformował koncesjonariusz Bidegui, zostały zwiększone poniżej CPI – między 2,25 a 3,5 proc. Stawki na AP-53 rosną o 8,38 proc.

Wiadomo też, że jedna z wspólnot autonomicznych na północy Hiszpanii – Kraj Basków – wprowadza system poboru opłat na wybranych odcinkach niektórych swoich dróg. Szczegóły znajdziecie w naszym artykule na ten temat.

– Prawie 150 nowych stref niskiej emisji

Zgodnie z nowymi hiszpańskimi przepisami wszystkie hiszpańskie gminy liczące ponad 50 tys. mieszkańców (z wyłączeniem terytoriów wyspiarskich) będą musiały mieć ograniczoną strefę niskiej emisji, czyli tzw. LEZ. Oznacza to, że w prawie 150 gminach w Hiszpanii pojawią się ograniczenia. Każda rada miejska będzie mogła zdecydować, w jaki sposób zastosuje obostrzenia. Jedynym wymogiem jest przyjęcie za punkt odniesienia etykiet środowiskowych, które są oparte na normie Euro: A (bez etykiety), B, C, ECO i ZERO. Dodatkowo LEZ będą musiały powstać w miastach powyżej 20 tys. mieszkańców z tzw. epizodami wysokiego zanieczyszczenia powietrza.

– Plan inspekcji transportu

Zgodnie z Krajowym Planem Inspekcji Sektora Transportu na rok 2023 opublikowanym przez hiszpańskie Ministerstwo Transportu, służby będą się koncentrowały na walce z opóźnieniami w płatnościach, egzekwowaniem przepisów dotyczących cen transportu, przestrzeganiu zakazu załadunku i rozładunku, a także wychwytywaniu firm “skrzynek pocztowych”.

Niemcy

– Ustawa o nadzorze nad łańcuchami dostaw

1 stycznia 2023 r. weszła w życie niemiecka ustawa federalna, która ma na celu zapobieganie naruszeniom praw człowieka i standardów ekologicznych w globalnych łańcuchach dostaw tworzonych przez koncerny niemieckie.

Zgodnie z nowymi przepisami od początku 2023 r. firmy zatrudniające ponad 3 tys. pracowników muszą zapewnić przestrzeganie praw człowieka i określonych środków ochrony środowiska oraz standardów socjalnych przez swoich dostawców, a także przez ich dostawców.

To z kolei oznacza, że ustawa już od stycznia 2023 r. dotyczy również małych przedsiębiorstw, które np. sprzedają swoje produkty dużym firmom podlegającym nadzorowi ze względu na liczbę pracowników.

Od 2024 r. regulacje będą obejmowały firmy zatrudniające 1000 i więcej pracowników.

Niemieckie przepisy będą zatem dotyczyły także polskich firm. Niemieccy kontrahenci polskich przedsiębiorstw mogą domagać się od nich informacji na temat poddostawców, zwłaszcza jeśli mają oni siedziby poza Unią Europejską.

– Obowiązek posiadania maseczek w apteczkach

Niemiecka norma dotycząca apteczek została zrewidowana i obowiązuje od 1 lutego 2022 r. Zgodnie z nową normą DIN 13164:2022 dwie maski medyczne stanowią element apteczki pierwszej pomocy, jednak do końca stycznia 2023 r. obowiązuje okres przejściowy. W związku z tym obowiązek posiadania 2 masek ochronnych (nie muszą to być maseczki FFP2) wejdzie dopiero 1 lutego 2023 r. Apteczka, zgodnie z DIN 13164, zostanie “uszczuplona” o jedną chustę trójkątną (obecnie obowiązkowe są dwie) i o chustę opatrunkową o wymiarach 40×60 cm, która przestanie być obowiązkowa.

– Podwyżka myta

Stawki niemieckich opłat drogowych niestety wyraźnie wzrosły. W 2023 roku, zgodnie z nowelizacją ustawy, prezentują się następująco:

Podwyżki stawek myta w 2023 r.
Klasa emisji	Dmc i liczba osi	Aktualne Stawki myta w eurocentach za km	Stawki myta w eurocentach za km od 2023 r.	Wzrost w eurocentach	Wzrost procentowy
Euro 6	7,5-11,99 t	7,9	9,8	+1,9	+24,1 proc.
	12-18 t	12,6	14,0	+1,4	+11,1 proc.
	powyżej 18 t; do 3 osi	16,9	18,1	+1,2	+7,1 proc.
	powyżej 18 t; od 4 osi	18,3	19,4	+1,1	+6,0 proc.
Euro 5, EEV 1	7,5-11,99 t	9,0	12,6	+3,6	+40,0 proc.
	12-18 t	13,7	17,7	+4,0	+29,2 proc.
	powyżej 18 t; do 3 osi	18,00	22,1	+4,1	+22,8 proc.
	powyżej 18 t; od 4 osi	19,4	23,3	+3,9	+20,1 proc.
Euro 4, Euro 3+ PMK 2	7,5-11,99 t	10,1	14,0	+3,9	+38,6 proc.
	12-18 t	14,8	18,8	+4,0	+27,0 proc.
	powyżej 18 t; do 3 osi	19,1	23,9	+4,8	+25,1 proc.
	powyżej 18 t; od 4 osi	20,5	25,8	+5,3	+25,9
Euro 3, Euro 2+ PMK	7,5-11,99 t	13,4	17,1	+3,7	+27,6 proc.
	12-18 t	18,1	22,6	+4,5	+24,9 proc.
	powyżej 18 t; do 3 osi	22,4	29,3	+6,9	+30,8 proc.
	powyżej 18 t; od 4 osi	23,8	32,0	+8,2	+34,5 proc.
Euro 2	7,5-11,99 t	14,5	19,6	+5,1	+35,2 proc.
	12-18 t	19,2	24,6	+5,4	+28,1 proc.
	powyżej 18 t; do 3 osi	23,5	32,3	+8,8	+37,4 proc.
	powyżej 18 t; od 4 osi	24,9	35,3	+10,4	+41,8 proc.
Euro 1, Euro 0	7,5-11,99 t	15,6	19,7	+4,1	+26,3 proc.
	12-18 t	20,3	24,8	+4,5	+22,2 proc.
	powyżej 18 t; do 3 osi	24,6	32,8	+8,2	+33,3 proc.
	powyżej 18 t; od 4 osi	26	35,8	+9,8	+37,7 proc.

– Znika urząd BAG

Od 1 stycznia 2023 r. niemiecki urząd ma nazwę, która odzwierciedla cały zakres powierzonych mu zadań. W ostatnich latach wyraźnie ich bowiem przybyło. Federalny Urząd Transportu Towarowego, który powstał w 1952 r., kierowcom ciężarówek i przewoźnikom kojarzy się głównie z kontrolami drogowego transportu towarów. Jednak w ostatnich latach urząd, jak sam zapewnia, otrzymał wiele nowych zadań – m.in.:

– odpowiada za cywilną gotowość na wypadek awarii w ruchu drogowym oraz za koordynację logistyczną wszystkich rodzajów transportu w sytuacjach kryzysowych;

– zarządza projektem programów pomocy w sytuacjach kryzysowych mających na celu złagodzenie skutków pandemii koronawirusa (w tym w transporcie autokarowym i na lotniskach);

– zajmuje się też obserwacją rynku intermodalnego, a pozyskiwana wiedza służy za podstawę decyzji dotyczących polityki transportowej i projektów legislacyjnych.

– Monachijska strefa ekologiczna

Monachijska strefa ekologiczna zostanie rozszerzona na cały Mittlerer Ring i od 1 lutego 2023 r. będzie stopniowo wprowadzany zakaz jazdy autami z silnikiem diesla. Zakaz ten nie dotyczy pojazdów z silnikiem diesla spełniających normę Euro 6/VI. W przypadku pojazdów z takim napędem o niższych normach zakaz będzie wprowadzany w 3 etapach, przy czym kolejny etap wchodzić będzie w życie dopiero wtedy, gdy limit emisji dwutlenku azotu w Monachium nadal nie zostanie osiągnięty.

Etap 1 wchodzi w życie 1 lutego 2023 roku i dotyczy pojazdów z silnikiem diesla spełniających normy emisji spalin Euro 4/IV i niższe. Wyjątek stanowią mieszkańcy, rzemieślnicy i ruch dostawczy.

Jeśli mimo realizacji etapu 1 nadal nie będzie osiągana dopuszczalna wartość dwutlenku azotu, 1 października 2023 r. wejdzie w życie etap 2. Zakazem jazdy wówczas zostaną objęte również pojazdy z silnikiem diesla, które spełniają normę emisji spalin Euro 5/V.

Wielka Brytania – zmiany w transporcie 2023 dla firm z UE

Firmy transportowe z Unii Europejskiej z początkiem 2023 r. tracą możliwość wykonywania na Wyspach niektórych operacji przewozowych. Wynika to z nowych regulacji zawartych w umowie o handlu i współpracy (TCA) podpisanej między Unią Europejską a Wielką Brytanią.

Aby odzwierciedlić prawa dostępu do transportu drogowego objęte w TCA, Wielka Brytania usuwa z ustawodawstwa krajowego:

prawo operatorów z siedzibą w państwach członkowskich UE do wykonywania przewozów kabotażowych przy wjeździe do Wielkiej Brytanii bez ładunku;
prawo operatorów z siedzibą w państwach członkowskich UE do wykonywania transportu kombinowanego (tj. niektórych rodzajów transportu intermodalnego, gdzie towary są przewożone w tej samej jednostce ładunkowej lub pojeździe z wykorzystaniem dwóch lub więcej rodzajów transportu);
prawo operatorów z siedzibą w państwach członkowskich UE do odbioru towarów w Wielkiej Brytanii, a następnie udania się do kraju spoza UE w celu pozostawienia tych towarów (tzw. „ruch trójstronny”) przy użyciu licencji wspólnotowej.