Pozytywne informacje przynoszą również dane dot. wolumenu nowych umów – aż 1,06 mln mkw wynajętej powierzchni to nowe transakcje. Stanowiło to wzrost aż o 54 proc. kwartał do kwartału.
Wśród znaczących transakcji najmu w okresie lipiec-wrzesień wymienić należy m.in. te z udziałem Shein w ramach dwóch projektów na rynku wrocławskim (127 tys. mkw.), Rabena w rejonie Warszawy i Poznania (154 tys. mkw.) oraz międzynarodowej sieci sklepów w Psarach w woj. śląskim (120 tys. mkw.).
Powierzchnia jest, chętnych mniej
Spowolnienie gospodarcze widoczne jest jednak także w rosnącym wskaźniku pustostanów. Ten był najwyższy od trzech lat i w III kwartale wyniósł 7,8 proc. Mimo pewnych wzrostów, popyt ze strony najemców nie nadążał za powstawaniem nowej powierzchni.
Wynikało to m.in. z tego, iż rozpoczęta wcześniej aktywność deweloperów nadal była spora w 2023 r. W samym III kwartale oddano do użytku 527 tys. mkw powierzchni, a od początku roku 3,1 mln mkw.
Skutkiem tego na koniec września całkowite zasoby powierzchni magazynowej wyniosły w Polsce 31,06 mln mkw – o 14 proc. więcej rok do roku.
Deweloperzy i właściciele mają jednak problem. Szacuje się, że 35 proc. nowo oddanej powierzchni nie znalazło najemców!
„Do wzrostu poziomu pustostanów znacząco przyczyniła się duża skala podaży spekulacyjnej obejmującej m.in. subrynki wschodzące. W efekcie, łączny wolumen powierzchni magazynowej dostępnej do wynajęcia w III kwartale wyniósł ponad 2,4 mln mkw. i był dwukrotnie większy w porównaniu do stanu sprzed roku” – tłumaczy Adrian Semaan, senior research consultant, Industrial & Logistics Agency, Cushman & Wakefield.
Na rosnący wskaźnik pustostanów szczególny wpływ miał znaczący wzrost dostępności powierzchni w okolicach Łodzi oraz w zachodniej Polsce.
Tymczasem deweloperzy nadal pozostają aktywni. W III kw. br. rozpoczęli budowę obiektów o łącznej powierzchni 900 tys. mkw. Warto podkreślić, iż udział inwestycji spekulacyjnych, typowych dla okresu hossy, spadł z poziomu 61 proc. ogółu w II kw. do 53 proc. Co jednak nadal jest dość wysokim poziomem.
Możliwe zniżki
Na koniec września 2023 roku w budowie znajdowało się łącznie 2,5 mln mkw., z czego ponad połowa była dostępna do wynajęcia – najwięcej w rejonie Wrocławia (301 tys. mkw.), Łodzi (280 tys. mkw.), Warszawy (279 tys. mkw.), Trójmiasta (140 tys. mkw.) i Poznania (111 tys. mkw.).
Co do czynszów, to utrzymały się one na stabilnym poziomie. Czynsze bazowe dla projektów typu big-box mieszczą się w przedziale 3,60-6,50 euro/mkw. miesięcznie (większość stawek dotyczy zakresu 4,00-5,00 euro/mkw). Z kolei czynsze dla projektów typu SBU/City Logistics są wyższe i wynoszą przeważnie 5,00-7,00 euro/mkw. miesięcznie.
Wspomniany wzrost dostępności powierzchni oznacza jednak, iż najemcy mogą liczyć na pewne ustępstwa, szczególnie w zachodniej i centralnej Polsce (np. Łódź). Jednak eksperci Cushman & Wakefield nie spodziewają się znaczących korekt czynszów w Polsce, a to ze względu na nadal wysoką inflację i wyższe koszty finansowania inwestycji deweloperskich.
Posucha też na rynku inwestycji
Spowolnienie gospodarcze widać także na rynku inwestycji nieruchomościowych. Całkowity wolumen w okresie I-III kw. 2023 r. wyniósł zaledwie 1,7 mld euro, co jest najniższym wynikiem dla trzech kwartałów od 2015 r. – wynika z danych firmy Avison Young. Dla porównania rok wcześniej było to 4,3 mld euro.
Rynek nieruchomości przemysłowo-magazynowych stanowił blisko połowę wartości transakcji, bo 842 mln euro (rok wcześniej aż 1,54 mld euro!). Jednak spośród 20 transakcji tylko dwie przekroczyły poziom 100 mln euro. Największe transakcje obejmowały nabycie 80 proc. udziałów w 7R przez NREP oraz sprzedaż Campus 39 we Wrocławiu przez Panattoni do P3.
