28 lipca Komisja Europejska oficjalnie ogłosiła wszczęcie pogłębionego postępowania w sprawie pomocy inwestycyjnej, jaką Polska zamierza przekazać spółce MAN Trucks. Celem wsparcia miałaby być rozbudowa fabryki produkującej pojazdy ciężarowe w Niepołomicach. Wartość pomocy to około 26 mln euro (116 mln zł), a inwestycja ma stworzyć 1400 nowych miejsc pracy.
Na wsparcie składa się bezpośrednia dotacja (2,4 mln euro) oraz ulga podatkowa w podatku CIT (23,7 mln euro). Polska zatwierdziła pomoc, ale nie może jej wypłacić przed uzyskaniem zgody Komisji.
Czy inwestycja powstałaby i tak?
Choć projekt wspiera rozwój gospodarczy w słabiej rozwiniętym regionie UE, Komisja Europejska ma wątpliwości co do zgodności pomocy z Wytycznymi dotyczącymi pomocy regionalnej (RAG). Wśród kluczowych pytań pojawia się kwestia tzw. “efektu zachęty” – Bruksela chce sprawdzić, czy inwestycja MAN Trucks faktycznie zależała od oferowanej pomocy, czy też firma i tak podjęłaby decyzję o rozbudowie zakładu.
Druga oś analizy dotyczy proporcjonalności wsparcia. Komisja zbada, czy oferowana kwota ograniczona do niezbędnego minimum, by przyciągnąć inwestycję do regionu o niższym poziomie rozwoju.
Postępowanie nie przesądza o wyniku sprawy. Otwarcie procedury pozwala Polsce, MAN Trucks oraz innym podmiotom trzecim na zgłaszanie swoich stanowisk i dowodów. Komisja podkreśla, że dalsze analizy mają wyjaśnić, czy pomoc spełnia wymagania wynikające z zasad wspólnotowych.
Zasady RAG: nie dla relokacji i przewagi konkurencyjnej
Wytyczne RAG stanowią podstawę do oceny zgodności pomocy regionalnej. Zakładają one, że pomoc publiczna nie może:
- powodować nadprodukcji na rynku o niskim potencjale wzrostu;
- prowadzić do relokacji działalności z innych regionów UE;
- skutkować odciąganiem inwestycji z regionów bardziej potrzebujących.
Co ważne, zgodność z RAG wymaga, by pomoc nie tylko przyciągała inwestycje, ale także nie zaburzała warunków konkurencji na jednolitym rynku.