Odsłuchaj ten artykuł
Fot. BALM
Niemiecki rząd o skuteczności Pakietu Mobilności. Polacy na czele wymownych statystyk
Rząd federalny odpowiedział na tzw. małe pytanie partii CDU/CSU dotyczące przestrzegania w Niemczech przepisów unijnego Pakietu Mobilności. W swojej odpowiedzi nawiązuje do kontroli w obszarach prawnych ustawy o transporcie towarów, prawa kierowców i regularnego tygodniowego odpoczynku w pojeździe oraz komentuje ruch kabotażowy i ustawę o delegowaniu oraz związane z nimi sankcje.
Ten artykuł przeczytasz w 6 minut
Unijny Pakiet Mobilności został przyjęty przez unijnych prawodawców w lipcu 2020 r. i ma na celu stworzenie godziwych warunków pracy kierowcom oraz uczciwej konkurencji dla firm, ujednolicenie przepisów dotyczących drogowego transportu towarowego na rynku wewnętrznym a także zwiększenie bezpieczeństwa drogowego.
Dlatego też w Pakiecie Mobilności znalazły się m.in. regulacje dotyczące czasu jazdy i odpoczynku, kabotażu i delegowania kierowców. Ustalono więc szczegółowe regulacje normujące delegowanie dla sektora transportu. Od tego momentu do wszystkich przejazdów kabotażowych i transgranicznych stosuje się płace minimalne obowiązujące w danym kraju, w którym podróżują kierowcy.
Pakiet Mobilności nic nie daje
Z perspektywy frakcji CDU/CSU rzeczywistość wygląda jednak zupełnie inaczej.
Według parlamentarzystów tej partii unijne przepisy dla transportu są w stanie rozwiązać problemy europejskiej branży transportowej jedynie w teorii, ale w praktyce już nie. Za przykład CDU/CSU podaje wielotygodniowe strajki kierowców ciężarówek z Europy Wschodniej i Azji Środkowej na parkingu w Gräfenhausen, którzy domagali się od pracodawcy zaległych wynagrodzeń.
Ryzyko sprawdzenia przez Federalny Urząd Logistyki i Mobilności (BALM) podczas kontroli podczas tygodniowego odpoczynku w ciężarówce jest prawie zerowe” – twierdzą także parlamentarzyści.
W związku z tym zwracają się do rządu federalnego z pytaniem, w jaki sposób krajowe organy egzekwowania prawa monitorują wymogi Pakietu Mobilności i jaki wpływ miał on na drogowy transport towarowy w ostatnich latach.
Realistyczny bilans
Ile kontroli przeprowadziły poszczególne organy w celu zapewnienia zgodności z wymogami Pakietu Mobilności od października 2021 r.?
Federalny Urząd ds. Logistyki i Mobilności (BALM), realizuje regularnie kontrole, podczas których sprawdza zgodność z przepisami Pakietu Mobilności. Dotyczą one obszarów prawnych ustawy o transporcie drogowym towarów (GüKG ) oraz prawa kadrowego kierowców (FahrpersR). W każdym z nich BALM przeprowadza rocznie ponad 100 tys. kontroli. Jeśli zaś chodzi o zakaz spędzania regularnego tygodniowego okresu odpoczynku w pojeździe, w 2023 r. inspektorzy niemieckiego urzędu sprawdzili blisko 9 tys. kierowców.
Większość kar za naruszenia czasu pracy dostali Polacy
Większość mandatów za spędzanie w pojeździe regularnego tygodniowego okresu odpoczynku w 2023 roku nałożona była na firmy z Polski – wyjaśnia rząd. Według przedstawionych danych, złamanie zakazu odbierania regularnego tygodniowego odpoczynku w pojeździe, zawartego w Pakiecie Mobilności, dotyczyło 281 przedsiębiorstw, od których pobrano kary pieniężne na łączną kwotę ok. 365 tys. euro (ok. 1,58 mln zł). Zdecydowana większość mandatów nakładanych na kierowców ciężarówek (245) trafiła do polskich kierowców. Nasi rodacy zapłacili kary pieniężne na łączną kwotę ok. 81,6 tys. euro (ok. 354 tys zł).
W 2023 roku, oprócz Polaków, największą liczbę mandatów za wspomniane wykroczenia zainkasowali Rumuni, Litwini, Bułgarzy i Słoweńcy.
Statystyki dotyczące kar nałożonych w 2023 r.
| Kraj pochodzenia kierowcy/firmy | Liczba ukaranych przedsiębiorstw | Łączna kwota grzywien w euro | Liczba ukaranych kierowców | Łączna kwota grzywien w euro |
| 1. Polska | 281 | 364 922, 19 | 245 | 81 570,55 |
| 2. Rumunia | 129 | 143 790,79 | 129 | 49 506,50 |
| 3 Litwa | 102 | 114 392,08 | 105 | 31 607,50 |
| 4. Bułgaria | 98 | 101 271,70 | 94 | 35 283,50 |
| 5. Słowenia | 27 | 25 410,00 | 21 | 8 679,00 |
W bieżącym roku można spodziewać się, że te niechlubne statystyki będą jeszcze wyższe.
Statystyki dotyczące kar nałożonych w I połowie 2024 r.
| Kraj pochodzenia kierowcy/firmy | Liczba ukaranych przedsiębiorstw | Łączna kwota grzywien w euro | Liczba ukaranych kierowców | Łączna kwota grzywien w euro |
| 1. Polska | 215 | 355 367, 75 | 179 | 62 167,75 |
| 2. Rumunia | 125 | 135 187,50 | 120 | 39 891,63 |
| 3 Litwa | 98 | 88 511,25 | 99 | 29 797,00 |
| 4. Bułgaria | 41 | 42 276,25 | 34 | 14 190,50 |
| 5. Słowacja | 19 | 14 537,50 | 19 | 4 997,50 |
Standardowa kara za spędzenie tygodniowego okresu odpoczynku w pojeździe wynosi 500 euro dla kierowcy i 1,5 tys. euro dla przedsiębiorcy (umyślne naruszenie). W przypadku naruszeń wynikających z nieumyślnego zaniedbania standardowa grzywna zostaje zmniejszona o połowę – wyjaśnia rząd w odpowiedzi.
Grzywny za inne naruszenia w Niemczech
W przypadku naruszenia przepisów Pakietu Mobilności, przewidziane są różne kary pieniężne w zależności od naruszonego przepisu oraz osoby, której dotyczy naruszenie (kierowca lub przedsiębiorca).
W przypadku złamania przepisów dotyczących kabotażu, standardowa kara dla przedsiębiorcy za nieuprawniony kabotaż wynosi 2,5 tys. euro (jeśli został wykonany umyślnie).
Naruszenie obowiązku zgłaszania delegowania i wypłaty wynagrodzeń zgodnych z niemiecką ustawą o płacy minimalnej MiLoG może zostać ukarane karą grzywny do 30 tys. euro. Naruszenie obowiązku płacenia minimalnego wynagrodzenia może zostać ukarane karą grzywny do 500 tys. euro.
Z kolei wykroczenia związane z obowiązkiem kierowcy do powrotu są wykrywane karane jedynie w kraju siedziby firmy, ponieważ odpowiednie dowody na stosowanie się do przepisów muszą być przechowywane w siedzibie firmy.
Natomiast naruszenia obowiązku powrotu pojazdu nie są karane. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydał 4 października wyrok (sprawy od C-541/20 do C-555/20), który zawiesił wymóg powrotu pojazdu na teren firmy transportowej co osiem tygodni.
Kontrole kabotażu
Niemiecki rząd odniósł się także do kontroli operacji kabotażowych. Kontrole BALM pod kątem przestrzegania przepisów dotyczących kabotażu przeprowadzane są w ramach kontroli drogowych i operacyjnych (w siedzibach firm).
Od 2023 r. kontrole drogowe są rejestrowane statystycznie oddzielnie w odniesieniu do kabotażu” – wyjaśnia rząd federalny.
W ubiegłym roku służby przeprowadziły ponad 58 tys. takich inspekcji. Natomiast w poprzednich latach władze nie prowadziły osobno statystyk dotyczących tylko kontroli przewozów kabotażowych, więc nie można ich wyodrębnić z ogólnych liczb kontroli zagranicznych pojazdów.